Αναδρομή στα περασμένα (1945 - 1965): Οι εργαζόμενοι στον δήμο Ροδίων στα πρώτα χρόνια της Απελευθέρωσης

Rodiaki NewsRoom

Άγνωστα ντοκουμέντα για πρώτη φορά στο φως

Γράφει ο Κυριάκος Μιχ. Χονδρός
chondros.kyr@gmail.com

(Δεύτερο και τελευταίο μέρος)

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΡΓΑΤΟΤΕΧΝΙΤΩΝ
Οι εργατοτεχνίτες, είχαν εκλέξει ένα 7μελές Διοικητικό Συμβούλιο στο Σωματείο Εργατοτεχνιτών, Δήμου Ρόδου με έμβλημα το ελαφάκι. Το 1962, το Δ.Σ. συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής:
Αναστάσιος Αναστασιάδης (πρόεδρος), Παντελής Μαγιόγλου (αντιπρόεδρος), Γεώργιος Γεωργάς (γραμματεύς), Χαράλαμπος Σταλυρας (ταμίας), Στέφανος Καπετάνος, Ιωάννης Κανάκας και Ιωάννης Γεωργάς (σύμβουλοι).

ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ
Τα μέλη της Διοίκησης του Σωματείου Εργατοτεχνιτών πραγματοποίησαν στις 21 Σεπτεμβρίου 1962 τακτική συνεδρίαση στην αίθουσα του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Δωδεκανήσου, το οποίο τότε βρισκόταν στη Μεσαιωνική Πόλη, αφού είχε προηγηθεί Γενική Συνέλευση, προκειμένου να αποφασίσουν την εκλογή και την εξουσιοδότηση επιτροπής για να προβεί στην υπογραφή νέας συλλογικής σύμβασης εργασίας μετά του Δήμου.

Στις 2 Οκτωβρίου 1962, ημέρα Τρίτη και ώρα 6 το απόγευμα με απαρτία μελών (από τα 62 τακτικά, παρευρέθηκαν τα 42) εξουσιοδοτούν επιτροπή για να προβεί στην υπογραφή της νέας συλλογικής σύμβασης εργασίας.

Η ΑΠΟΦΑΣΗ
Με απόφασή τους οι συνδικαλιστές εξουσιοδοτούν την επιτροπή που αποτελείται από τον Πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου (ο οποίος και εισηγήθηκε το θέμα στην αρχή της συνεδρίασης) Γ. Λαμπριανό, από τον πρόεδρο του Σωματείου Αναστάσιο Αναστασιάδη, από τον Χαράλαμπο Σταύρα ταμία και τον Σταύρο Δραγάτη μέλος, όπως επιδιώξουν την αύξηση των ημερομισθίων, την καθιέρωση ανθυγιεινών επιδομάτων στους εργαζομένους σε ανθυγιεινές εργασίες και επιδόματα γάμου σε όλους τους έγγαμους ανεξάρτητα από το αν έχουν ή όχι παιδιά.

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ
Στους όρους της σύμβασης υπάγονταν εργατοτεχνίτες και εργάτριες που απασχολούνταν στα ακόλουθα δημοτικά συνεργεία:
1. Συντήρηση Κήπων και Δεντροστοιχιών
2. Παγοποιείο
3. Συντήρηση οδών

4. Φύλακες νεκροταφείου, σφαγείου, τηλεφωνικών κέντρων (ταξί) και ζυγιστές
5. Οικοδομικών και εν γένει τεχνικών υπηρεσιών
6. Συνεργείου Συντήρησης Αυτοκινήτων και
7. Δημοτικών Λουτρών.

ΕΠΙΔΟΜΑ ΓΑΜΟΥ
Σύμφωνα με τη σύμβαση, ένας από τους όρους της ήταν η χορήγηση στους απασχολουμένους με την καθαριότητα των υπονόμων, τη γενική καθαριότητα, τη συντήρηση και επισκευή αυτοκινήτων, ανθυγιεινού επιδόματος 12%. Επίσης χορηγήθηκε στους έγγαμους επίδομα γάμου 100 δρχ. «μηνιαίως ήτοι δραχμάς τέσσερας κατά ημερομίσθιον ανεξαρτήτως υπάρξεως τέκνων».

85 ΔΡΧ. ΤΟ ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΟ
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ημερομίσθιο των τεχνιτών, οικοδόμων, ξυλουργών και υδραυλικών είχε καθοριστεί στις 85 δραχμές ενώ ο επιστάτης των τεχνικών έργων εισέπραττε 100 δραχμές.
Η συλλογική σύμβαση εργασίας άρχισε να ισχύει από το 1962 και κράτησε μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1964. Την υπέγραψαν οι εκπρόσωποι των σωματείων και ο Δήμαρχος Ροδίων δρ. Μιχαήλ Πετρίδης.

ΤΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΟΔΟΚΑΘΑΡΙΣΤΩΝ
Κατά το τέλος της δεκαετίας του ‘50 ιδρύθηκε το «Σωματείο Οδοκαθαριστών Δήμου Ρόδου» για την προάσπιση των συμφερόντων του κλάδου τους. Στις 21 Αυγούστου 1962 ο Πρόεδρός του Ευάγγελος Χατζηγεωργίου και ο γραμματέας του Ηλίας Χανδακάρης, ανακαλούν την επιτροπή που είχε εκλεγεί στις 13 Ιουλίου του ίδιου χρόνου για τη σύναψη συλλογικής σύμβασης εργασίας και προχωρούν στη εκλογή νέας με τον ίδιο πάντα σκοπό. Από τα 57 ταμειακώς εντάξει μέλη του Σωματείου παραβρέθηκαν τα 37 και η συνέλευση πραγματοποιήθηκε κανονικά. Έτσι ομόφωνα αποφάσισαν την ανάκληση της προηγούμενης επιτροπής και εξουσιοδοτούν νέα που αποτελείται από τους Γ. Λαμπριανό πρόεδρο Ε.Κ. Ε. Χατζηγεωργίου πρόεδρο Σωματείου και Ηλ. Χανδακάρη γραμματέα.

ΑΣΤΥΦΥΛΑΚΕΣ
Ο δημοτικός σύμβουλος Στ. Κωτιάδης το 1945, δήλωσε στο Δημοτικό Συμβούλιο ότι μετά από εισήγησή του στον αξιωματικό Πολιτικών Υποθέσεων, επετράπη η πρόσληψη 8 – 10 δημαρχιακών αστυφυλάκων έναντι 16 ζητηθέντων.

Ο επίσης δημοτικός σύμβουλος Ι. Τσαβαρής έκανε γνωστό ότι αυτοί κρίνονται απαραίτητοι για τις ανάγκες του Δήμου και πρέπει να γίνει η πρόσληψή τους.
Την 1η Αυγούστου 1945, το Δημοτικό Συμβούλιο με την αρ. 8 απόφασή του είχε εγκρίνει αναγκαία την ανασύσταση του σώματος των Αστυφυλάκων και έτσι προσλαμβάνει:
Ιωάννη Βενετούλην (ως αρχηγό), Χρήστο Καβουράκη, Αν. Μυριαλλή, Φ. Φαρμακίδη, Αν. Χατζηλιαμή, Γ. Γεωργιάδη, Ιάκ. Καλούδη, Αχμέτ Βεϊσελάκη και Ριζά Αλή.

Στις 21 Αυγούστου 1946 το Δημοτικό Συμβούλιο, με δήμαρχο τον Γαβριήλ Χαρίτο αποφασίζει (πρακτικό αρ. 1) την αύξηση προσωπικού Δημοφυλακής ή Νυχτοφυλακής για τη Μεσαιωνική Πόλη όσο και για τη Νέα Αγορά.
Συγχρόνως τονίστηκε ότι είναι επιτακτική ανάγκη όπως ο Δήμος προβεί στον σχηματισμό ειδικών στολών για τους άντρες του σώματος Δημοφυλακής και διορίζει επιτροπή για τον κατάλληλο ιματισμό.

Η ΕΜΣΑ
Το Δημοτικό Συμβούλιο στις συνεδριάσεις του, συζητούσε αρκετές φορές τη λειτουργία της ΕΜΣΑ, επειδή έκρινε ότι η λειτουργία της δεν ήταν ικανοποιητική. Η ΕΜΣΑ ήταν πιστώτρια με το ποσό των 140.000 λιρεττών προς τον μηχανικό των πρώην «ιταλικών Στρατιωτικών Αρχών», χωρίς κανένα πιστωτικό έγγραφο.

Ο διευθυντής της ΕΜΣΑ Ζικιτέλλας ανέφερε στο Δημοτικό Συμβούλιο ότι ο μηχανικός Αχμέτ «αίτοι άριστος από τεχνικής απόψεως εν τούτοις λόγω του χειρίστου χαρακτήρος του και ελλείψεως στοιχειώδους πειθαρχίας κατέστη στοιχείον επιζήμιον για τον οργανισμό και η αντικατάστασή του επιβάλλεται».

Το Δημοτικό Συμβούλιο κλήθηκε να προσδιορίσει τον χαρακτηρισμό των υπαλλήλων της ΕΜΣΑ, εάν είναι δηλαδή ιδιωτικός ή δημόσιος.
Την 1η Αυγούστου 1945, διορίζονται μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΜΣΑ οι Αντώνιος Νέσγος, Αθηναγόρας Κωνσταντινίδης και Εμμανουήλ Σταυριανός.

ΚΩΛΥΜΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ
Το Δημοτικό Συμβούλιο στις 3 Ιουλίου 1945, υπό την προεδρία του υποδημάρχου Κων. Χατζηκωνσταντή συζήτησε την αντικατάσταση του τμηματάρχη του «ληξιαρχικού γραφείου».
Μεταξύ εκείνων που υπέβαλαν αίτηση υπήρχε και ο Αθ[…] Χαρ[..] ο οποίος όμως είχε τη μεγάλη Ιταλική Ιθαγένεια. Το σώμα κλήθηκε να αποφασίσει εάν αυτό αποτελεί «απόλυτον κώλυμα προσλήψεως εις δημοσίαν υπηρεσίαν». Λόγω της ιδιαίτερης σημασίας αυτού του ζητήματος παραπέμφθηκε να εξεταστεί «υπό του συμβουλίου εν ολομελεία». Τελικά το Δημοτικό Συμβούλιο στην ίδια αυτή συνεδρίαση αποφάσισε να αντικαταστήσει τους υπηκόους Ιταλούς υπαλλήλους με Έλληνες.