Μ. Κολεζάκης| Ιωάννης Ζίγδης: «Προτίμησα τη φυλακή»

Rodiaki NewsRoom

110 χρόνια από τη γέννησή του (21/7/1913)

Γράφει ο
Μανώλης Κολεζάκης
Πρόεδρος της Ένωσης Ροδίων Αθηνών-Πειραιώς
emmanuelnkolezakis@gmail.com

Συμπληρώνονται φέτος 110 χρόνια από τη γέννηση του Ιωάννη Ζίγδη, του πιο σημαντικού προσώπου από τους ιδρυτές της Ένωσης Ροδίων Αθηνών-Πειραιώς. Με αφορμή το βιβλίο του «Προτίμησα τη Φυλακή» θα κάνουμε μία αναδρομή σε μία από τις σημαντικότερες περιόδους της ζωής του, τη δράση του κατά της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, που επέφερε και τη φυλάκισή του.

Όπως αναφέρει ο ίδιος στην εισαγωγή του βιβλίου του, «στον κάθε άνθρωπο θα δοθεί κάποτε να φυλάξει κάπου, κάποιες Θερμοπύλες. Μικρές ή μεγάλες, συλλογικές ή ατομικές, είναι άσχετο. Αλλά από την απόφασή του να πέσει ή να το βάλει στα πόδια την κρίσιμη στιγμή θα εξαρτηθεί η ηθική του καταξίωση. Ο μύθος της Αντιγόνης είναι μία άλλη παρουσίαση του ίδιου θέματος. Με τη διαφορά ότι σε αυτό δεν υπάρχουν Εφιάλτες. Η καλή Ισμήνη είναι η προσωποποίηση της φρονιμάδας, της υποταγής στους νόμους του Κρέοντα».

Και συνεχίζει: «...Γι’ αυτό στην πρόκληση της Δικτατορίας προτίμησα τη φυλακή. Οι Θερμοπύλες που μου δόθηκε να φυλάξω, ήταν η ελευθερία της γνώμης και το δικαίωμα του πολίτη να συμμετέχει στα κοινά. Πολλές «Ισμήνες» προσπάθησαν να με αποτρέψουν, να με μεταπείσουν, να μην επιμείνω στην απόφασή μου αυτή. Λυπούμαι γιατί τις πίκρανα.

Έχουν όμως αμέριστη τη συμπάθειά μου, γιατί η προσπάθειά τους πήγαζε από το περίσσευμα της αγάπης τους. Ήταν φυσικά και οι εκπρόσωποι του πολιτικού ρεαλισμού, που κατέβαλαν ανάλογες προσπάθειες. Γι΄αυτούς τίποτε το ωφέλιμο δε μπορεί να βγει από την αμετάθετη προσήλωση σε ορισμένες αρχές, όσο βασικές και να είναι. Γι΄αυτούς οι συμβιβασμοί που βολεύουν είναι ο χρυσός κανόνας της πολιτικής και ατομικής συμπεριφοράς...

Λυπούμαι που μαζί τους δεν μπορεί να υπάρξει συνεννόηση. Μας χωρίζει βαθύ χάσμα στην αντίληψη της έννοιας του «χρέους».
Γι’ αυτό αμετανόητα προτίμησα τη φυλακή...
Φυλακές Κορυδαλλού,
Δεκέμβριος 1971.
Ι.Γ. Ζ».

Ο Ιωάννης Ζίγδης μετά την εγκαθίδρυση της Δικτατορίας υπήρξε ένας από τους πρωταγωνιστές της Αντίστασης και ο μόνος υπουργός της προδικτατορικής περιόδου, που φυλακίστηκε από το καθεστώς.

Συνελήφθη για πρώτη φορά την 1η Ιουνίου του 1967. Στα τέλη Σεπτεμβρίου εκτοπίστηκε στη Φολέγανδρο και αργότερα στη Σύρο. Απελευθερώθηκε στις 23 Δεκεμβρίου του 1967 με την αμνηστία, ύστερα από το βασιλικό Πραξικόπημα της 13.12.1967.

Την 1η Απριλίου του 1970, καταδικάστηκε από το Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών σε 4,5 χρόνια φυλάκιση, χρηματική ποινή 300 χιλ. μεταλλικών δραχμών και κατάσχεση της οικίας του στην Πολιτεία γιατί στις 24 Μαρτίου του 1970 η εφημερίδα Έθνος δημοσίευσε συνέντευξή του, στην οποία συνιστούσε, εξαιτίας της επιδεινώσεως του Κυπριακού (απόπειρα κατά του Μακαρίου δολοφονία του Πολύκαρπου Γεωρκάτζη κ.λπ.), τον σχηματισμό Κυβερνήσεως «Εθνικής Ενότητας» και επιστροφή στη δημοκρατική τάξη.

Τούτο χαρακτηρίστηκε από το Στρατοδικείο σαν «διασπορά ψευδών ειδήσεων» και «άσκηση αντεθνικής προπαγάνδας» (παράβαση του νόμου Περί Τύπου και του νόμου Περί καταστάσεως πολιορκίας).

Κρατήθηκε στις Φυλακές Κορυδαλλού μέχρι την 22α Ιανουαρίου 1973, όταν, με απόφαση του Πλημμελειοδικείου Πειραιώς, διακόπηκε η έκτιση της ποινής του, για να προληφθεί «ανήκεστος βλάβη της υγείας του», καθώς είχε υποστεί δύο θρομβώσεις στο δεξί του μάτι σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Ρόδιου Υφηγητή της Ιατρικής, οφθαλμιάτρου Νικήτα Γ. Κατσουράκη και του γνωστού Κώου οφθαλμιάτρου και κλινικάρχη, Σταμάτη Κ. Μανούση.

Δε δέχτηκε να υποβάλει αίτηση αναθεώρησης της καταδικαστικής απόφασης του Στρατοδικείου καίτοι το δικτατορικό καθεστώς εξέδωσε για το σκοπό αυτό τρεις νόμους, που παρείχαν στους καταδικασθέντες το σχετικό δικαίωμα. Δεν ήθελε έτσι, έστω και τυπικά, να αναγνωρίσει τη νομιμότητα του δικτατορικού καθεστώτος.

Αρνήθηκε να υποβάλει αίτηση αποφυλάκισης για «ανήκεστον βλάβη» για τον ίδιο λόγο και το καθεστώς υποχρεώθηκε με δική του πρωτοβουλία να θέσει σε κίνηση τη σχετική διαδικασία, επειδή η υγεία του είχε κλονιστεί επικίνδυνα, σύμφωνα με την πιο πάνω γνωμοδότηση, των δύο Δωδεκανήσιων ιατρών όπως προείπαμε.

Λόγω της συμπαράστασης, που έδωσε στους φοιτητές του Πολυτεχνείου λίγες μέρες πριν την εξέγερση τέθηκε υπό κράτηση σε δωμάτιο του Ευαγγελισμού όπου νοσηλευόταν ύστερα από νέα εγχείρηση.

Απελευθερώθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1973, ύστερα από την ανατροπή του Παπαδόπουλου. Λίγο αργότερα, λόγω των συνεχών δοκιμασιών και των συγκινήσεων υπέστη αιμορραγία στο δεξί του μάτι, που εξελίχθηκε σε αποκόλληση για την οποία υποβλήθηκε σε επανειλημμένες εγχειρήσεις (Χριστούγεννα 1973).

Υπήρξε εμπνευστής της συγκρότησης των δύο Επιτροπών Αποκατάστασης της Δημοκρατικής Νομιμότητας, που οργάνωσαν τον αγώνα κατά του Δημοψηφίσματος του Παπαδόπουλου στις 29 Ιουλίου 1973. Η Τριμελής Επιτροπή, η οποία εκπροσώπησε τον πολιτικό κόσμο, απαρτίστηκε από τους Παναγιώτη Κανελλόπουλο, Γεώργιο Μαύρο και Ιωάννη Ζίγδη.

Ο ίδιος αναφέρει ότι με την αφήγηση της εμπειρίας αυτής, στο βιβλίο του, (της φυλάκισής του από τη δικτατορία) προβάλλει ανάγλυφα ο διφυής χαρακτήρας της δικτατορίας ως προδοσίας και ως τυραννίας.

Η προδοσία βεβαιώνεται από την πολιτική της στο Κυπριακό. Και η τυραννία τεκμηριώνεται με τον τρόπο λειτουργίας των στρατοδικείων, τον στραγγαλισμό της ελευθεροτυπίας και γενικότερα την κατάλυση της ελευθερίας της γνώμης, όπως επίσης και με την ανεξάρτητα από τα βασανιστήρια, απάνθρωπη μεταχείριση των πολιτικών κρατουμένων.