Προτάσεις για την Αρχή Οργάνωσης της νήσου Ρόδου

Rodiaki NewsRoom

Των
Ιωάννη Βογιατζή
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών

Παναγιώτη Σταμάτη
Γεωπόνος-Κηποτέχνης

Αυτοδιοίκηση – Έλεγχος των Οικονομικών του δήμου
➢ Έλεγχος από εταιρεία ορκωτών λογιστών των οικονομικών του δήμου Ρόδου για τα τελευταία 9 χρόνια, από τις Αυτοδιοικητικές εκλογές του 2014 και μετά, και δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων.
➢ Είναι χρέος και καθήκον κάθε νέας δημοτικής αρχής να διενεργεί τον παραπάνω έλεγχο ώστε κατά την ανάληψη των καθηκόντων της οι δημότες να έχουν πλήρη επίγνωση των οικονομικών του δήμου και πώς τα διαχειρίστηκαν οι προηγούμενες δημοτικές αρχές.

➢ Όπως ένας νέος ενοικιαστής (νέα δημοτική αρχή) όταν νοικιάζει μία οικία (δήμος Ρόδου) από έναν ιδιοκτήτη (δημότες Ρόδου) οφείλει να διενεργήσει τους απαραίτητους ελέγχους για τυχόν βλάβες που προξένησε ο προηγούμενος ενοικιαστής (απερχόμενη δημοτική αρχή), ώστε να ενημερώσει των ιδιοκτήτη (δημότες Ρόδου) για τα αποτελέσματα των ελέγχων.

2. Αυτοδιοίκηση – «Δημοσκοπικός δήμος»
➢ Δημιουργία του θεσμού «Δημοσκοπικός δήμος», που σημαίνει ότι οι δημότες μέσω συνεχών δημοσκοπήσεων θα αποφασίζουν αυτοί προς ποια κατεύθυνση θέλουν να πορευθεί ο δήμος και το εκτελεστικό του όργανο που είναι η δημοτική αρχή.

➢ Η κοινωνία των πολιτών/δημοτών να αποκτήσει θεσμική υπόσταση ως προς τη λήψη των αποφάσεων όπου αυτή πλέον να είναι ο εντολέας και η δημοτική αρχή ο εντολοδόχος. Η δημοτική αρχή να επέχει θέση συμβούλου/εισηγητή.
➢ Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Όπως είπαμε παραπάνω μέσω δημοσκοπήσεων, όπου εκεί θα αποτυπώνεται επακριβώς η βούληση των δημοτών για ένα ζήτημα τη στιγμή που ερωτώνται.

➢ Πάρτε για παράδειγμα τις δημοσκοπήσεις που γίνονται κατά τη διάρκεια των βουλευτικών εκλογών όπου οι πολίτες ερωτώνται για διάφορα θέματα χωρίς ουσία (π.χ. ποιος είναι καταλληλότερος για πρωθυπουργός), ωστόσο το αναφέρουμε για να καταδείξουμε ότι η πρόταση αυτή είναι εφαρμόσιμη με την προϋπόθεση ότι:

1. Οι δημοσκοπήσεις που θα διεξάγει η δημοτική αρχή δεν θα υπόκεινται σε χειραγώγηση και
2. Οι δημοσκοπήσεις θα πραγματοποιούνται στο πλαίσιο μιας θεσμικά κατοχυρωμένης διαδικασίας, τα αποτελέσματα των οποίων θα είναι δεσμευτικά και εκτελεστέα από τη δημοτική αρχή.
➢ Ας υποθέσουμε ότι η δημοσκοπούμενη κοινωνία θα πρέπει σήμερα να αποφασίσει για το αν θα πρέπει η δημοτική αρχή να προχωρήσει στη δομική και ηλεκτρομηχανολογική ανακαίνιση όλων των γεωτρήσεων της ΔΕΥΑΡ (υδρευτικών και αρδευτικών) και στην εγκατάσταση ηλεκτρογεννητριών στις υδρευτικές.

➢ Θα προηγηθεί δημόσιος διάλογος για να γίνει γνωστή η πρόταση της δημοτικής αρχής και να ακουστούν ενδεχομένως ιδέες που θα βελτιώσουν την πρόταση, κατόπιν θα κατατεθούν δημόσια οι σχετικές τεχνοοικονομικές μελέτες, θα ενημερωθούν οι δημότες και μετά ο δημόσιος θεσμός του «Δημοσκοπικού δήμου» θα διεξαγάγει τη δημοσκόπηση το αποτέλεσμα της οποίας θα είναι δεσμευτικό και εκτελεστέο.

➢ Στα χωριά, λόγω της μικρής τους έκτασης, ο «Δημοσκοπικός δήμος» και οι δημοσκοπήσεις δεν χρειάζεται να πραγματοποιούνται διαδικτυακά. Στα χωριά τα διάφορα θέματα θα τα εισηγούνται τα τοπικά συμβούλια σε συνεργασία με τη δημοτική αρχή σε ρόλο υποστηρικτικό και οι ψηφοφορίες θα διενεργούνται σε χώρο ορισμένο γι’ αυτή τη διαδικασία κατόπιν καλέσματος των δημοτών με τη βοήθεια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των μεγαφώνων μία-δύο μέρες πριν. Τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών θα είναι δεσμευτικά και εκτελεστέα.

➢ Σήμερα οι δημότες Ρόδου αντιμετωπίζουν τα κοινά με μία τεράστια απαξίωση διότι δεν ερωτώνται και δεν συμμετέχουν στη λήψη των αποφάσεων αλλά είναι απλοί θεατές και δέκτες των όποιων αυθαίρετων αποφάσεων και της όποιας διαχείρισης του δήμου εκ μέρους της δημοτικής αρχής.

➢ Με τον «Δημοσκοπικό δήμο» οι πολίτες/δημότες θα αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί εφόσον οι αποφάσεις θα λαμβάνονται στη βάση της δημοσκοπικής τους ψήφου. Έτσι από τη μία θα υπάρχει μαζικότητα στις δημοσκοπήσεις εφόσον θα γνωρίζουν ότι τα αποτελέσματά τους θα είναι δεσμευτικά μετατρέποντάς τους από απλούς δέκτες των αποφάσεων σε ενεργούς πολίτες/εντολείς ενώ από την άλλη αναπόφευκτα θα καλλιεργηθεί το αίσθημα της ευθύνης για όλα τα θέματα που θα τίθενται προς δημοσκόπηση εφόσον αυτό που θα επιλέξουν θα καθορίζει το τελικό αποτέλεσμα το οποίο και θα εφαρμόζεται.

➢ Τα τεχνοδιαδικτυακά εργαλεία υπάρχουν για να υλοποιηθεί μια τέτοια πρόταση και μάλιστα το τεχνολογικό επίπεδο είναι πλέον τόσο υψηλό που η υλοποίησή της μπορεί να γίνει εύκολα. Αυτό που λείπει είναι η βούληση ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες/δημότες να εισέλθουν στον χώρο λήψης των αποφάσεων και να καταστούν οι εντολείς και η δημοτική αρχή το όχημα εκτέλεσης των εντολών τους.

➢ Επίσης, ο «Δημοσκοπικός δήμος» απαντά σε ένα ακόμα πολύ σημαντικό ερώτημα. Ποιος αποφασίζει τελικά ορθότερα; Μήπως αυτοί που συμμετέχουν στις εκλογές είναι οι καλύτεροι, ή οι πιο ενημερωμένοι; Kαι βάζουμε και τους εαυτούς μας μέσα. Στο ερώτημα αυτό μας απαντά ο Αριστοτέλης από το μακρινό παρελθόν: «Ο καθένας εκ των πολλών μόνος του είναι κατώτερος από τους ειδικούς, αλλά όλοι μαζί είναι πολύ καλύτεροι και σίγουρα όχι χειρότεροι από τους ειδικούς. Επιπλέον, η κοινωνία των πολιτών/δημοτών θα αποφασίσει κατά το συμφέρον της, ενώ οι ολίγοι κατά το δικό τους συμφέρον».

➢ Με απλά λόγια, οι πολλοί αποφασίζουν ορθότερα και η απόφασή τους είναι σαφώς καλύτερη από εκείνη των ολίγων, ή του ενός. Λέει επίσης ότι οι ειδικοί, οι «σοφοί» δεν χρειάζεται να κυβερνάνε, αλλά να είναι σύμβουλοι του δήμου. Αυτό επιδιώκουμε κι εμείς. Να θυσιαστεί επιτέλους το «εγώ» για χάρη του «εμείς».
➢ Ο «Δημοσκοπικός δήμος» είναι μία καινοτόμα/πρωτοποριακή πρόταση της οποίας εμπνευστής είναι ο ομότιμος καθηγητής πολιτικής επιστήμης και πρώην πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Γιώργος Κοντογιώργης.

3. Φυσικό Περιβάλλον - Ανάδειξη Ροδίτικης Υπαίθρου
➢ Ανάδειξη και οικονομική ανάπτυξη της ενδοχώρας του νησιού και της ορεινής Ρόδου μέσω προγραμμάτων που άπτονται της οικολογίας και του αθλητισμού και ειδικότερα του οικολογικού και αθλητικού τουρισμού τόσο για Έλληνες όσο και για επισκέπτες από άλλες χώρες, καθώς κάθε τόπος και κάθε χωριό έχει να αναδείξει και να προβάλλει τα δικά του ξεχωριστά πράγματα και τις δικές του εικόνες.
➢ Ανάδειξη των ορεινών όγκων του Προφήτη Ηλία και του Ακραμύτη μέσω της επίσημης καθιέρωσης αγώνων ορεινού τρεξίματος σε συνεργασία με την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

➢ Μετά την καταστροφική πυρκαγιά που κατέκαψε σχεδόν το 15% της έκτασης του νησιού ενώ από τύχη δεν κάηκε ο ορεινός όγκος του Προφήτη Ηλία ο οποίος μαζί με τον ορεινό όγκο του Ακραμύτη ανήκει στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000, αναδεικνύεται η αδήριτη ανάγκη για ανάδειξη των ορεινών αυτών όγκων οι οποίοι ανήκουν στα πιο σημαντικά φυσικά κεφάλαια της Ρόδου, ώστε αυτό να συντελέσει και στην περαιτέρω φύλαξη και προστασία τους.

➢ Ένας από τους ενδεικνυόμενους τρόπους προς αυτή την κατεύθυνση είναι η ανάδειξη των ήδη υπαρχόντων μονοπατιών, ο καθαρισμός τυχόν εγκαταλελειμμένων και η χάραξη/αποτύπωση νέων.
➢ Συγκεκριμένα για τον ορεινό όγκο του Προφήτη Ηλία, απώτερος στόχος αποτελεί η επίσημη καθιέρωση τριήμερου φεστιβάλ ορεινού τρεξίματος του οποίου ο μεγάλος αγώνας να αποτελεί κριτήριο συμμετοχής (απόσταση +35χλμ, +2200μ θετική υψομετρική) για τον μαραθώνιο Ολύμπου (Olympus Marathon).

4. Διαχείριση Υδατικών Πόρων
➢ Το νερό αποτελεί το σημαντικότερο αγαθό για τον άνθρωπο γι’ αυτό και η διαχείρισή του πρέπει να έχει ως γνώμονα την εξοικονόμησή του, την ορθολογικότερη χρήση του, διασφαλίζοντας έτσι την επάρκεια του.

• 
  ➢ Προς τούτο, η διαχείριση των υδάτινων όγκων, υπόγειων και υπέργειων, πρέπει να είναι περιβαλλοντικά ορθή αλλά και κοινωνικά δίκαιη.
  ➢ Ιδιαίτερα σε μία έντονα τουριστική περιοχή όπως το νησί της Ρόδου η υπεράντληση των υδάτων για την κάλυψη των αναγκών κατά τους θερινούς μήνες προκαλεί υφαλμύριση και κατά συνέπεια εκτεταμένη υποβάθμιση των υδάτινων όγκων.

➢ Επίσης, πολύ σημαντικό θέμα αποτελεί η υπερεκμετάλλευση του νερού σε δραστηριότητες που δεν σχετίζονται με ύδρευση και άρδευση.
➢ Επίσης, σπατάλη αυτού του πολύτιμου αγαθού παρατηρείται και σε σημεία άντλησής του (γεωτρήσεις) ή/και σε διάφορα σημεία του δικτύου ύδρευσης και άρδευσης, είτε λόγω παλαιότητας του εξοπλισμού είτε πλημμελούς συντήρησής του.

➢ Ειδικά, μετά την καταστροφική πυρκαγιά που βιώσαμε όλοι, φάνηκε το τεράστιο κενό που υπήρχε στη διαχείριση του νερού για την κατάσβεση της πυρκαγιάς όπου, λόγω των εκ περιτροπής διακοπών στην ηλεκτροδότηση, οι γεωτρήσεις δεν μπορούσαν να τροφοδοτήσουν με νερό τις υδροδεξαμενές και κατ’ επέκταση τα κάθε τύπου πυροσβεστικά οχήματα.

➢ Έχοντας, λοιπόν, κατά νου τα παραπάνω, κρίνεται αναγκαία η λήψη άμεσων και μέσο-μακροπρόθεσμων μέτρων για τη συντήρηση αλλά και τον πλήρη εκσυγχρονισμό των συστημάτων και των εγκαταστάσεων διαχείρισης των υδατικών πόρων εφαρμόζοντας σύγχρονες τεχνολογίες και καινοτόμες πρακτικές.

Μέτρα άμεσης εφαρμογής
➢ Πλήρης καταγραφή όλων των γεωτρήσεων στο νησί, είτε για ύδρευση είτε για άρδευση, και λεπτομερής αποτίμηση της κατάστασής τους καθώς και των λειτουργικών χαρακτηριστικών τους.
Μέτρα μέσο-μακροπρόθεσμης εφαρμογής
➢ Δημιουργία βάσης δεδομένων με την εφαρμογή Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών GIS (Geographic Information System) όλων των γεωτρήσεων του νησιού και καταγραφή των λειτουργικών τους στοιχείων.

➢ Ψηφιακή αποτύπωση του δικτύου σωληνώσεων ύδρευσης και άρδευσης με τη βοήθεια γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών GIS.
➢ Ανακαίνιση/συντήρηση του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και των δομικών στοιχείων όλων των γεωτρήσεων του νησιού.

➢ Εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών για την εξ’ αποστάσεως διαχείριση και εποπτεία τους.
➢ Εγκατάσταση ηλεκτρογεννητριών τουλάχιστον στις υδρευτικές με τα αναγκαία συνοδά έργα φύλαξης.
➢ Συντήρηση των υπαρχουσών υδροδεξαμενών και τη μετατροπή των ανοικτών σε κλειστού τύπου.

➢ Εγκατάσταση στις δεξαμενές, όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο και είναι εφικτό, φωτοβολταϊκών συστημάτων για την αξιοποίηση της παραγόμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για την ενεργειακή αυτονόμηση και τη μείωση του κόστους λειτουργίας στα πρότυπα του παρακάτω έργου. https://www.youtube.com/watch?v=uqQzzX2F72k

5. Ποιότητα Αστικού Περιβάλλοντος
5.1 Κατασκευή χώρων στάθμευσης για αποσυμφόρηση του κέντρου
➢ Η πόλη της Ρόδου δεν έχει πολλές μεγάλες ελεύθερες εκτάσεις, τουλάχιστον κοντά στο κέντρο, ώστε να δικαιολογείται ο προσανατολισμός σε μεγάλης έκτασης χώρους στάθμευσης με βασικό υλικό κατασκευής το οπλισμένο σκυρόδεμα.

➢ Κατά την άποψη μας, το μόνο σενάριο που είναι ρεαλιστικό στην περίπτωση της Ρόδου και έχει εφαρμοστεί εκτεταμένα στο εξωτερικό είναι υπέργειες μεταλλικές κατασκευές χώρων στάθμευσης. Το παρακάτω άρθρο αναλύει τη συγκεκριμένη λύση.
https://www.rodiaki.gr/article/422681/exypnh-stathmeysh-a-e-sth-rodo

5.2 Κατασκευή ποδηλατόδρομων
➢ Προϋπόθεση για να υπάρξει δίκτυο ποδηλατόδρομων με αρχή και τέλος αποτελεί το κλείσιμο του κέντρου διότι έτσι όπως είναι διαμορφωμένοι οι δρόμοι και τα πεζοδρόμια στην πόλη και λόγω της στενότητάς τους εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να κατασκευαστούν ξεχωριστοί ποδηλατόδρομοι.

➢ Ωστόσο, το κλείσιμο του κέντρου προϋποθέτει χώρους στάθμευσης περιφερειακά της πόλης οπότε επανερχόμαστε στην πρόταση για υπέργειες μεταλλικές κατασκευές χώρων στάθμευσης. Πρέπει οι ποδηλατόδρομοι να ξεκινούν από ένα κόμβο με θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων όπου ο καθένας θα μπορεί να κλειδώνει το ποδήλατό του ή το ποδήλατό που έχει νοικιάσει και να καταλήγουν σε έναν άλλο κόμβο με θέσεις στάθμευσης.

5.3 Κατασκευή κυκλικών κόμβων για ρύθμιση της κυκλοφορίας
➢ Βασικά πλεονεκτήματα των κυκλικών κόμβων είναι η σημαντική μείωση των ατυχημάτων σε σχέση με τις διασταυρώσεις όπου χρησιμοποιούνται πινακίδες ή σηματοδότες για τον έλεγχο της κυκλοφορίας και η βελτίωση της κυκλοφοριακής ροής μειώνοντας έτσι τον χρόνο μετάβασης στον επιθυμητό προορισμό. Το παρακάτω άρθρο αναλύει τη συγκεκριμένη λύση.
https://www.rodiaki.gr/article/409635/xreiazetai-na-ginoyn- kyklikoi-komboi-sto-odiko-diktyo-ths-rodoy

➢ Οι κόμβοι δεν χρειάζεται να είναι φαραωνικά έργα για να ρυθμίζουν την κυκλοφορία. Στα βίντεο στο τέλος του άρθρου από το προάστιο Brentwood του Λονδίνου οι κυκλικοί κόμβοι αποτελούν απλές κυκλικές σημάνσεις πάνω στο οδόστρωμα.

5.4 Κατασκευή δρόμων
➢ H οδοποιία είναι ένας ολόκληρος κλάδος στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών στο Πολυτεχνείο. Είναι επιστήμη. http://www.transport.ntua.gr/ergastirio-odopoiias/
➢ Οι δρόμοι πρέπει να κατασκευάζονται από εταιρείες με αποδεδειγμένη εμπειρία στον τομέα της οδοποιίας. Αυτό που προτείνεται είναι να γίνουν διερευνητικές επαφές με τέτοιες εταιρείες αν και κατά πόσο μπορεί να γίνει ανάληψη της μελέτης, κατασκευής και συντήρησης των δημοτικών δρόμων και πεζοδρομίων σε συνεργασία με τα συνεργεία του δήμου, τουλάχιστον για κάποια χρόνια αρχικά.

5.5 Ροδιακή Έπαυλη
➢ Δημιουργία ενός βοτανικού κήπου που θα μπορεί ο καθένας να γνωρίζει τον υπέροχο κόσμο των φυτών, αλλά και ανάδειξη των κτηρίων σε κέντρα πολιτισμού και περιβάλλοντος με σκοπό την άμεση επαφή και εκπαίδευση των πολιτών σε θέματα π.χ. κηποτεχνίας ή ακόμα και ταξίδια στον κόσμο της βιολογικής και φυσικής γεωργίας εκμεταλλευόμενοι τον κόσμο της φύσης ο οποίος αποτελεί ένα τεράστιο πεδίο γνώσης και δράσεων.

5.6 Ροδίνι
➢ Ανάδειξη και μετατροπή του σε ένα ασφαλές και προσβάσιμο πάρκο. Το αρχαιότερο πάρκο της Ευρώπης. Να αξιοποιηθεί η υπέροχη αυτή διαδρομή η οποία ξεκινώντας από τις πηγές του πάρκου, διασχίζοντας την πόλη και περνώντας μέσα από μία άγρια ζώνη καταλήγοντας στην παραλία Ζέφυρος, δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη/περιηγητή να παρατηρήσει τη χλωρίδα και την πανίδα που φιλοξενεί. Ένας υπέροχος χώρος για εκπαιδευτικές εκδρομές στην φύση, μέσα στην πόλη.

5.7 Ήχος και Φως
➢ Ένα διαμάντι υπέροχου χώρου και κήπου που μπορεί να φιλοξενήσει δεκάδες δράσεις αλλά να γίνει και ένας χώρος όπου θα μπορεί ο πολίτης συχνά να έρχεται σε επαφή με την Αυτοδιοίκηση για τη συζήτηση προτάσεων και θεμάτων που αφορούν την πόλη και το νησί. Μια σύγχρονη Πνύκα δηλαδή.

5.8 Διαδρομές πάνω στα Τείχη
➢ Βελτίωση και ανάδειξη των δρόμων περιμετρικά της Mεσαιωνικής Πόλης που διασχίζουν τα πάρκα, προσθέτοντας μία υπέροχη θέα σε αξιοθέατα της παλιάς και νέας πόλης.

6. Διαχείριση Αστικού Πρασίνου
➢ Οι χώροι πρασίνου είναι ουσιαστικής σημασίας για ένα αστικό οικοσύστημα. Δεδομένης της έντονης αστικοποίησης που απειλεί την ποσότητα και την ποιότητα των χώρων πρασίνου επιβάλλεται η εισαγωγή νέων τεχνολογιών στις στρατηγικές συντήρησης και διαχείρισης του.

➢ Για τους παραπάνω λόγους κρίνεται απαραίτητο ένα σχέδιο διαχείρισης αστικού πρασίνου βασισμένο σε δεδομένα δορυφορικής καταγραφής των δέντρων εντός της πόλεως Ρόδου, συμπεριλαμβανομένων και των ειδών εντός του πάρκου του Ροδινιού με παράλληλη σύνταξη ψηφιακού μητρώου δένδρων για την αξιολόγηση του αστικού πρασίνου.

➢ Το παραπάνω μπορεί να υλοποιηθεί με την εφαρμογή Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών (GIS) για τη βέλτιστη διαχείριση, προστασία και συντήρηση του αστικού πρασίνου μειώνοντας τα σχετικά κόστη. Με τη βοήθεια του GIS μπορεί να γίνει επίβλεψη της υγείας και της ανάπτυξης του πρασίνου, προγραμματισμός του κλαδέματος και της περιποίησης του και η περεταίρω ανάπτυξη του αστικού περιβάλλοντος.

➢ Προς τούτο, λοιπόν, πρέπει να καταρτιστούν μητρώα δένδρων με κατάλληλα προγράμματα αποτύπωσης και παρακολούθησης όλων των δένδρων. Αυτά θα περιλαμβάνουν μόνιμα στοιχεία των δένδρων, όπως είδος, θέση και διαθέσιμο αυξητικό χώρο και μεταβαλλόμενα στοιχεία τα οποία εξαρτώνται από την αύξηση και κλάδευση τους, όπως ύψος, στηθιαία διάμετρο και εύρος κόμης. Ακόμη θα περιλαμβάνουν στοιχεία αξιολόγησης των δένδρων, όπως ζωτικότητα, υγεία, σταθερότητα, προβλήματα κορμού, κόμης και ριζών, και ασθένειες που προκύπτουν από μύκητες ή έντομα.

➢ Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, θα γίνεται εκτίμηση της κατάστασης κάθε δένδρου και θα προτείνονται τα απαραίτητα κάθε φορά μέτρα, που πρέπει να ληφθούν για την καλύτερη συντήρηση και λειτουργία των χώρων πρασίνου. Με τη βοήθεια του Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών θα χαρτογραφείται η περιοχή και θα αποτυπώνεται ακριβώς η θέση του κάθε δένδρου.

➢ Κάθε δένδρο θα υποστηρίζεται από βάση δεδομένων με τα αναφερόμενα στοιχεία και τα προτεινόμενα μέτρα, τα οποία μπορούν να παρακολουθούνται και να ενημερώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες κατά τακτά χρονικά διαστήματα μετά από επιτόπιους ελέγχους.

➢ Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν ορθή διαχείριση των δέντρων σύμφωνα με τις αρχές της σύγχρονης δενδροκομίας και κατάλληλη εκπαίδευση και ενίσχυση του προσωπικού της υπηρεσίας διαχείρισης πρασίνου. Εθελοντές Πρασίνου

➢ Στην περίπτωση που δημότες, μαθητές, σύλλογοι ή φορείς έχουν περιβαλλοντικές ευαισθησίες και θέλουν να συμβάλλουν με την ενεργή συμμετοχή τους στη συντήρηση των αστικών κοινόχρηστων χώρων πρασίνου και στην αύξηση και αναβάθμιση του πρασίνου αυτό θα μπορεί να γίνει μέσω ενός προγράμματος εθελοντών πρασίνου.

➢ Τα βήματα που θα ακολουθούνται προκειμένου κάποιος να γίνει εθελοντής πρασίνου ενδεικτικά είναι τα ακόλουθα: α) Συμπλήρωση αίτησης εθελοντή πρασίνου β) Πρωτοκόλληση αίτησης εθελοντή πρασίνου γ) Ενημέρωση εθελοντή πρασίνου, παράδοση ενημερωτικού φακέλου και κάρτας μέλους δ) Καταγραφή εθελοντή πρασίνου σε ηλεκτρονικό μητρώο ε) Ένταξη σε διαδικασία συντήρησης χώρων πρασίνου.

7. Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων
➢ Η σημερινή φιλοσοφία στην Ελλάδα όσον αφορά τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στηρίζεται στην «καταστολή» μέρος της οποίας αποτελούν οι ΧΥΤΑ (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων), οι ΧΥΤΥ (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων) και τα ΚΔΑΥ (Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών) και όχι στην «πρόληψη».

➢ Το συγκεκριμένο θέμα είχε αναλυθεί στο παρακάτω άρθρο η ουσία του οποίου συνοψίζεται σε 4 λέξεις «συλλογή/διαλογή στην πηγή», εκεί όπου παράγονται δηλαδή τα στερεά απόβλητα. Είναι μία πρακτική η οποία εφαρμόζεται σε πολλές πόλεις διεθνώς με εκπληκτικά αποτελέσματα.
https://www.rodiaki.gr/article/425213/neo-montelo-apokomidhs-diaxeirishs-astikwn-sterewn-apoblhtwn

➢ Στη Ρόδο θα μπορούσε να εφαρμοστεί πιλοτικά σε δύο χωριά με πληθυσμό όχι μεγαλύτερο των 700 κατοίκων ώστε να μπορούν να υποστηριχθούν τα προγράμματα ικανοποιητικά και οι σχετικές διαδικασίες να είναι εύκολα διαχειρίσιμες και αναπροσαρμόσιμες προς το επιθυμητό αποτέλεσμα.

➢ Σημαντικός παράγοντας για την επιτυχία των πιλοτικών προγραμμάτων θα είναι η διαδραστική εκπαίδευση των δημοτών, των δασκάλων, των καθηγητών και των μαθητών στις κεντρικές πλατείες των χωριών και στα σχολεία με πραγματικά υλικά και εξοπλισμό.

➢ Ταυτόχρονα, ο κόσμος θα ενημερώνεται για τα πιλοτικά προγράμματα με αναλυτική παρουσίαση των βημάτων με τα οποία υλοποιούνται και των ενδιάμεσων αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται.

➢ Στο Σαν Φρανσίσκο, όπως παρουσιάζεται στο παρακάτω βίντεο, αυτό που εφαρμόζουν στα λιπασματοποιήσιμα απόβλητα είναι εκπληκτικό. Συλλέγουν τα υπολείμματα τροφών από τα εστιατόρια και τα σπίτια τα οποία κατόπιν τα επεξεργάζονται σε μονάδα κομποστοποίησης για να παράξουν οργανικό λίπασμα μέσω αερόβιας χώνευσης το οποίο χρησιμοποιείται ως άριστης ποιότητας εδαφοβελτιωτικό στις καλλιέργειες.
https://drive.google.com/file/d/1PGCyD2wtsaO3ZropRYKyqL_bqXHngoq9/view

8. Διαχείριση Υγρών Αποβλήτων
➢ Η ορθή και αποδοτική διαχείριση των αστικών λυμάτων επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό άμεσα και έμμεσα την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Αποτελεί δε πολύ σημαντική παράμετρο για την αναβάθμιση του νησιού στο σύνολό του το οποίο λόγω της υπερ-μεγέθυνσης του τουρισμού δέχεται μεγάλη περιβαλλοντική πίεση ιδιαίτερα κατά τη θερινή περίοδο.

➢ Υπό αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, κρίνεται αναγκαία η λήψη άμεσων και μέσο-μακροπρόθεσμων μέτρων για τον πλήρη εκσυγχρονισμό με εξοπλισμό σύγχρονων προδιαγραφών των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ).

➢ Επίσης, κρίνεται αναγκαία η σύνδεση με ΕΕΛ των οικισμών των οποίων τα λύματα δεν υπόκειται σε καμία επεξεργασία. Απώτερος στόχος αποτελεί η πλήρης επεξεργασία των οργανικών αποβλήτων για την ενίσχυση της επαναχρησιμοποίησής τους στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας.

Μέτρα άμεσης εφαρμογής
➢ Άμεση και πλήρης καταγραφή των οικιών και επιχειρήσεων που είναι διασυνδεδεμένες, μη-διασυνδεδεμένες στο αποχετευτικό δίκτυο, ώστε να υπάρξει πλήρης εικόνα του όγκου των λυμάτων που δεν διοχετεύονται προς επεξεργασία σε ΕEΛ.

➢ Εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτού τρόπου διασύνδεσης των οικιών-επιχειρήσεων που δεν είναι ακόμα διασυνδεδεμένες με το αποχετευτικό σύστημα.
➢ Λεπτομερής καταγραφή όλων των Βιολογικών Καθαρισμών (ΒΙΟΚΑ) και των αντλιοστασίων που βρίσκονται στο νησί της Ρόδου και αποτίμηση της ποιότητας λειτουργίας τους.

➢ Καταγραφή των τουριστικών επιχειρήσεων που έχουν/δεν έχουν ΒΙΟΚΑ ή είναι διασυνδεδεμένες με ΕΕΛ.
➢ Καταγραφή του τρόπου διάθεσης των επεξεργασμένων λυμάτων των τουριστικών επιχειρήσεων που έχουν ΒΙΟΚΑ.

➢ Εφαρμογή συστήματος καταγραφής των μεταφερόμενων βοθρολυμάτων όσοn αφορά την ποσότητα, το είδος, την προέλευση και τον προορισμό τους.
Μέτρα μέσο-μακροπρόθεσμης εφαρμογής
➢ Λεπτομερής καταγραφή των προβλημάτων λειτουργίας των ΒΙΟΚΑ και των αντλιοστασίων, όπου αυτά υφίστανται, και εκπόνηση μελετών για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας τους.

➢ Αξιοποίηση του καθαρού υγρού υπολοίπου για άρδευση του αστικού πρασίνου και των αγροτικών εκτάσεων της περιαστικής ενδοχώρας του dήμου.
➢ Αξιοποίηση των βιοστερεών (βιομάζα) που παράγουν οι βιολογικοί με τρόπο που ταιριάζει με το κλίμα της Ρόδου με περεταίρω επεξεργασία χώνευσης και ηλιακής ξήρανσης για την παραγωγή οργανικού λιπάσματος.

➢ Ψηφιακή αποτύπωση του δικτύου αποχέτευσης με τη βοήθεια Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών GIS (Geographic Information System).
➢ Δημιουργία βάσης δεδομένων GIS όλων των τουριστικών επιχειρήσεων που έχουν/δεν έχουν ΒΙΟΚΑ ή είναι διασυνδεδεμένες με ΕΕΛ και καταγραφή σημαντικών λειτουργικών τους στοιχείων.

➢ Εκπόνηση ενός τεκμηριωμένου συνολικού σχεδίου, (α) για την κατασκευή δικτύων όμβριων υδάτων ή/και αποχέτευσης σε χωριά που δεν διαθέτουν τέτοιες υποδομές και (β) διασύνδεσής τους με κεντρικούς ΒΙΟΚΑ ή αποκεντρωμένες (compact) ΕΕΛ.

9. Φυσικό Περιβάλλον – Κέντρο Μελέτης και Παρακολούθησης Ροδίτικου Πλατωνιού

➢ Το ροδίτικο πλατώνι (Rhodian fallow deer) αποτελεί μοναδικό και ιδιαίτερο είδος πανίδας παγκοσμίως. Αποτελεί σύμβολο του νησιού ήδη από τον 15ο αιώνα ενώ ζει στο νησί εδώ και 6.000 χρόνια.

➢ Μέχρι σήμερα οι κατά καιρούς προτεινόμενοι τρόποι διαχείρισης/διατήρησης του δεν στηρίζονται σε δεδομένα επιστημονικών μελετών αλλά μάλλον στη διαίσθησή μας, εξομοιώνοντας τα πλατώνια με τα αιγοειδή.

➢ Κομπάζουμε για το πλατώνι ως σύμβολο του νησιού και το έχουμε σε περίοπτη θέση στην είσοδο του λιμανιού ενώ ακόμα δεν γνωρίζουμε βασικά πράγματα π.χ. πόσος είναι ο πληθυσμός του, τις διατροφικές του συνήθειες ή πώς επηρεάζεται η κατανομή του στον χώρο σε σχέση με τα αιγοπρόβατα και ανάλογα την εποχή.

➢ Όπως επισημαίνει η παρακάτω σχετικά πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη (15.02.2021) και η μοναδική που παρουσιάζει επιτόπια δεδομένα παρατήρησης σε μια σχετικά περιορισμένη έκταση του νησιού βόρεια και κεντρικά (χιλιομετρική κατανομή ελαφιών και αιγοπροβάτων για το διάστημα μεταξύ Οκτωβρίου 2010 και Σεπτεμβρίου 2012), για τη διατήρηση του ροδίτικου πλατωνιού το οποίο αποτελεί μια πραγματικά «πολιτιστική κληρονομιά», είναι επιτακτική η ανάγκη παρακολούθησης σε συστηματική βάση των άγριων και οικόσιτων οπληφόρων στο νησί.
https://drive.google.com/file/d/1Jwzyg6S7pTz0QbbQpAnIPb1jrRSXvIsn/view

➢ Στα πλαίσια αυτά, λοιπόν, προτείνεται σε συνεργασία με την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η ίδρυση κέντρου μελετών και παρακολούθησης για το ροδίτικο πλατώνι με έδρα τη Ρόδο το οποίο θα συνεργάζεται με πανεπιστημιακούς φορείς εγνωσμένης εμπειρίας και οργανώσεις προστασίας άγριας ζωής τόσο της ημεδαπής όσο και της αλλοδαπής.

10. Πολιτική Προστασία
➢ Οργάνωση της πολιτικής προστασίας που τόσο αναγκαία είναι τις δύσκολες και περίεργες αυτές εποχές που διανύουμε.
➢ Διόρθωση όλων εκείνων των αδυναμιών που εντοπίστηκαν και αναδείχθηκαν μέσα από την τεράστια οικολογική καταστροφή που όλοι βιώσαμε.

➢ Προς αυτή την κατεύθυνση προτείνεται η δημιουργία συντονιστικού κέντρου σε άμεση συνεργασία με τους ραδιοερασιτέχνες, που τόσο έντονη ήταν η απουσία τους, εφόσον δεν τους επετράπη να είναι παρόντες στην τελευταία δοκιμασία του νησιού μας, για την καλύτερη οργάνωση εθελοντών και κρατικών υπηρεσιών.

➢ Οργάνωση και εκπαίδευση με έξυπνο τρόπο, ώστε να γίνουν ακόμα πιο λειτουργικές όλες αυτές οι εθελοντικές ομάδες που σήκωσαν ψηλά την Ρόδο τη δύσκολη στιγμή της μεγάλης πυρκαγιάς και έγιναν παράδειγμα αυταπάρνησης για όλη την Ελλάδα και έχαιραν θαυμασμού απ’ όλη την Ευρώπη.

➢ Δημιουργία μητρώου όλων των εθελοντικών ομάδων, όλων των πολιτιστικών συλλόγων, όλων των ΚοινΣΕπ και ΜΚΟ και όλων γενικά των ομάδων που υπάρχουν στο νησί, ώστε άμεσα και γρήγορα σε συνεργασία με τον δήμο να μπορούν να ενταχθούν σε ευρωπαϊκά προγράμματα.

11. Κοινωνικό Αγρόκτημα
➢ Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν παύει να απομακρύνεται από τη φύση, αντικαθιστώντας τη φύση με την μηχανοποιημένη ζωή κυνηγώντας ένα όνειρο καταναλωτισμού, που έγινε δυνατό επειδή σπατάλησε μέσα σε τρεις ή τέσσερεις γενιές ενεργειακούς πόρους που η φύση έκανε εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια να δημιουργήσει.

➢ Ως ένα μικρό βήμα επιστροφής του ανθρώπου στη φύση προτείνεται η δημιουργία σε συνεργασία με την κοινότητα Παραδεισίου ενός κοινωνικού αγροκτήματος στη Βάρη, του οποίου οι εγκαταστάσεις να λειτουργούν, στο μέτρο του δυνατού, σαν φυσικά οικοσυστήματα.

Βασικά χαρακτηριστικά του αγροκτήματος θα είναι:
➢ Η ανάδειξη της γεωργικής ιστορίας της Ρόδου μέσω της δημιουργίας μουσείου γεωργικών μηχανημάτων.
➢ Η προώθηση των αρχών (α) της φυσικής γεωργίας (μη χρήση λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων και χημικών φυτοφαρμάκων) και (β) της φιλοσοφίας της περμακουλτούρας, η οποία αποτελεί την έξυπνη εργαλειοθήκη, που επιτρέπει να αναπτυχθούν τρόποι ζωής που σέβονται τη γη, όπως και τους κατοίκους της, μία πρακτική μέθοδος που εμπνέεται από την παρατήρηση και τη λειτουργία της φύσης.

➢ Η δημιουργία μέσω των αρχών της φυσικής γεωργίας και της περμακουλτούρας λαχανόκηπων και δάσους καρποφόρων δέντρων για την παραγωγή άφθονων γευστικών φρούτων και λαχανικών, σε σχετικά μικρές επιφάνειες, με όσο πιο φυσικά μέσα γίνεται.

➢ Η φιλοξενία μαθητών σε εγκαταστάσεις του αγροκτήματος και η εκπαίδευση τους στις πρακτικές της περμακουλτούρας μέσω της διοργάνωσης σχετικών σεμιναρίων.
➢ Η λειτουργία καταστήματος/έκθεσης όπου ο επισκέπτης θα μπορεί να προμηθεύεται προϊόντα που θα καλλιεργούνται και θα κατασκευάζονται εντός του αγροκτήματος.
➢ Η ύπαρξη χώρων φιλοξενίας οικόσιτων ζώων.

Σύντομο βιογραφικό Ιωάννη Βογιατζή του Ιωάννη
Γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1976 και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο χωριό Μαλώνα. Αποφοίτησε από το τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΔΠΘ το 2000. Έλαβε Διδακτορικό Δίπλωμα από το ίδιο πανεπιστήμιο το 2008.

Διετέλεσε υπότροφος ερευνητής στον τομέα της Διαστημικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Βοστώνης (2003-2005) και Πεκίνου (2011-2012). Κατά τα έτη 2009-2011 εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα ως Μηχανικός Έρευνας και Ανάπτυξης σε τεχνολογίες αερόβιας και αναερόβιας επεξεργασίας οργανικών αποβλήτων.

Το 2014 έλαβε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα από το τμήμα Γεωπονίας του ΑΠΘ στην ειδίκευση Γεωργικής Μηχανικής και Υδατικών Πόρων. Κατά τα έτη 2014-2015 εργάστηκε στο Εργαστήριο Διαστημικής Έρευνας του ΔΠΘ ως Μηχανικός σχεδιασμού ολοκληρωμένων κυκλωμάτων για διαστημικές εφαρμογές. Έχει συμμετάσχει σε διεθνή και εθνικά ερευνητικά προγράμματα και έχει δημοσιεύσει επιστημονικά άρθρα σε έγκριτα διεθνή περιοδικά. Είναι μέλος του ΤΕΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών. Γνωρίζει άριστα αγγλικά και λίγα ιταλικά.

Τον Δεκέμβριο του 2015 επέστρεψε στη Ρόδο όπου εργάζεται ως Μηχανικός Δικτύου Διανομής στον ΔΕΔΔΗΕ. Είναι μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Νήσου Ρόδου και μέλος της διαδικτυακής ομάδας Πολίτες για μια Πράσινη Ρόδο ενώ, όποτε ο χρόνος το επιτρέπει, συμμετέχει σε εθελοντικές δράσεις κοινωνικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα και σε αγώνες ορεινού τρεξίματος.

Σύντομο βιογραφικό Παναγιώτη Σταμάτη του Γεωργίου
Γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1971 στη Γερμανία. Σπούδασε Τεχνολόγος Γεωπόνος στα ΤΕΙ Κρήτης. Ασχολείται με την κατασκευή και συντήρηση κήπων και περιβάλλοντων χώρων σε κατοικίες και μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Κηπουρός στον Μυστικό Κήπο του Μάρκου του Ιδρύματος Montalemdert και υπεύθυνος του προγράμματος ξεναγήσεων του κήπου «παντρεύοντας» την ιστορία του ιδρύματος με τα φυτά του κήπου και την αρχαία ελληνική μυθολογία.

Ιδρυτικό μέλος της διαδικτυακής ομάδας Πολίτες για μια Πράσινη Ρόδο, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Νήσου Ρόδου και του Δ.Σ. του Συλλόγου Αρχιτεκτονικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ρόδου. Αγαπά τον εθελοντισμό και την προσφορά στον τόπο και στον πλανήτη Γη.