Αγαπητός Ξάνθης: «Θαλασσινές ιστορίες», ένα βιβλίο για τα μυστικά της ζωής στο βαπόρι

Rodiaki NewsRoom

Του Νίκου Χαραλάμπη-πρώτου μηχανικού εμπορικών πλοίων

Γράφει ο Αγαπητός Ξάνθης, αρχιτέκτονας

Αυτή η εποχή είναι ευχάριστη να διαβάζει κανείς ιστορίες βγαλμένες από τη θάλασσα. Έτσι, απόλαυσα του βιβλίο που εξέδωσε ο Νίκος Χαραλάμπης (ΝΜ-ΜΜ και Πρώτος Μηχανικός Εμπορ. Πλοίων) το όποιο παρουσιάστηκε στο ροδιακό κοινό αρχές του τρέχοντος έτους. Αποτελείται από εμπειρίες και αποσπάσματα της ζωής ενός βαθμοφόρου ναυτικού υπηρεσίας που εκφράζονται αισθηματικά, δυναμικά και αποδίδονται επίσης αριστοτεχνικά είτε με μορφή διηγηματική είτε ως κομμάτι βιώματος.

Αυτές οι ιστορίες του βιβλίου, διαβάζοντας τες νομίζεις ότι είναι παραμύθια, μύθοι, μαγικές στιγμές για τη βαπορίσια ζωή όμως όπως αναφέρει ο συγγραφέας είναι αληθινές, παραλλαγμένες μόνο ως προς τα ονόματα των πρωταγωνιστών. Είναι πράγματι ενδιαφέρουσες οι «περιγραφικές καταθέσεις» ισορροπώντας μεταξύ της ξεχωριστής ζωής στο πλοίο αλλά και των εκδηλώσεων παρουσίασης του Νίκου που υπερβαίνει το σύνηθες, το τετριμμένο.

Η ξεχωριστή ζωή στο πλοίο ξεδιπλώνεται ανοιχτά, γνήσια αλλά και αφηγηματικά μ’ ένα μοναδικό ατόφιο τρόπο που μόνο ο Νίκος μπορεί να αποδώσει με τη δική του ειλικρίνεια.

Το πλοίο είναι σαν δομή διεθνούς στρατεύματος. Με διοίκηση και εντολές, με πρόσωπα και διαφορετικά άτομα υπηρεσίας θρησκείας και γλώσσας, ηθών και εθίμων που έχουν μόνο ένα σκοπό, την επιτυχία της ρότας για την ασφάλεια και την εκτέλεση του έργου του ναυτικού.

Το βαπόρι μπορεί να φέρεται σαν άτυπο κλουβί, σαν ένα σιδηρόφρακτο κάστρο που έχει όμως τον δικού του κανόνα επιβίωσης, τις δικές νόρμες για την νίκη του χρόνου και την εκτέλεση της αποστολής. Ακόμη και οι «πονηρές επισκέψεις» στα μεγάλα λιμάνια από τους ναυτικούς έχουν το γούστο τους αλλά παράλληλα κρύβουν και ένα ψυχικό κόσμο που δεν μπορείς εύκολα να συναντήσεις στην καθημερινότητα.

Ο νόστος είναι δεδομένος όμως και η απόλαυση του ταξιδίου είναι ιδιαίτερη που ο κάθε ναυτικός την χρωματίζει ή την γκριζάρει ανάλογα τις προσωπικές συμβάσεις και αναμνήσεις. Είναι ένα σπάνιος μετεωρισμός μεταξύ πατρίδας και εργασίας, οικογένειας και διαφορετικότητας.

Ο Έλληνας λατρεύει τη θάλασσα και έξαλλου είναι φημισμένοι οι έλληνες ναυτικοί στα πέρατα του κόσμου και μάλιστα σε επιτελικές θέσεις. Η Ελλάδα από παράδοση είναι ναυτιλιακό έθνος καθώς η ναυτιλία είναι αναμφισβήτητα η παλαιότερη μορφή απασχόλησης των Ελλήνων και αποτελεί βασικό στοιχείο της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας από αρχαιοτάτους χρόνους καλύπτοντας το 17% του ΑΕΠ της χώρας. Ο δε ελληνόκτητος στόλος αριθμεί πλέον των 5.000 πλοίων με αντίστοιχη αξία του επιπέδου των 120 δις δολαρίων.

Η ναυτική φύση των Ελλήνων πάντοτες δυναμική και εμφατική, το DNA των Ελλήνων επίσης μυρίζει θάλασσα και αλμύρα αλλά και η ανάλογη επιχειρηματικότητα γεμάτη διεθνείς επιτυχίες και ανταγωνιστικότητα. Το ναυτιλιακό θαύμα των Ελλήνων είτε από πλευράς ανθρωπινού δυναμικού είτε από πλευράς πλοιοκτητών παραμένει μια ανοιχτή πρόκληση στο διάβα της ιστορίας, τώρα ειδικά που η ναυτιλία δέχεται τα σκληρά αποτελέσματα της διεθνούς δυστοπίας σ΄ ένα κόσμο με περιφερειακές έντονες συγκρούσεις και αντιπαλότητες που πηγάζουν από εθνικιστικά συμφέροντα και τάσεις αναθεωρητισμού των συνόρων και του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.

Η «ελληνική ναυτιλία» είναι μαζί μα τον τουρισμό, το δίχαλο της βαριάς βιομηχανίας της χώρας μας με πλατιές ρίζες στην ιστορία του τόπου μας. Είναι ο μεγαλύτερος ναυτιλιακός τομέας στο κόσμο, ελέγχοντας σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου στόλου. Όλα αυτά δεν θα γινόντουσαν εάν δεν υπήρχαν οι έλληνες ναυτικοί. Η ψυχή της «μηχανής», ο πνεύμονας της ναυτοσύνης.

Νίκο, αυτή η κλειστή, ωμή κοινωνία που αναφέρεις για το βαπόρι που στηρίζει όμως απόλυτα το ναυτιλιακό θαύμα όπως και καταγράφεται, έγινε με το βιβλίο σου περισσότερο αρεστή, συμπαθής αλλά και παράλληλα αποκαλυπτική στον αναγνώστη από τη «μέθη» και τα μυστικά της με τις λέξεις αφήγησης και αναφοράς που διαθέτουν απέραντη αλήθεια και ζεστή στοργή.

Ευχαριστούμε…