Ηλίας Καραβόλιας: Άχρονη οικονομία και άυλος καπιταλισμός
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 198 ΦΟΡΕΣ
Γράφει ο Ηλίας Καραβόλιας
Η αλήθεια είναι ότι το κεφάλαιο «λείπει». Απεργεί, υπέρ-συσσωρεύτηκε, κρύβεται, περιμένει. Και τα οικονομικά υποκείμενα προσαρμόζονται στην «αρχή προσαρμογής του τυχαίου».
Καλούμαστε σήμερα να δούμε αν το (ψηφιακό) υποκείμενο κατανοεί την εμφανή πλέον μετάλλαξη της Οικονομίας από παραγωγικό σε εικονικό φαινόμενο.
Πώς περάσαμε δηλαδή από την Οικονομία της παραγωγής και της εργασίας στην Οικονομία του άυλου κεφαλαίου, των αλγορίθμων (αλλά και της χρηματιστικοποίησης των πάντων).
Ζούμε πλέον στην άχρονη οικονομία των διαδικτυακών συναλλαγών καθορισμένη από την απεδαφικοποιηση του κεφαλαίου.
Σήμερα στην εποχή του αχανούς διαδικτύου και της παγκόσμιας αόρατης ισχύος, όπου η εργασία ρέει στα δίκτυα και χτίζει υπεραξία για το κεφάλαιο, η απ-εδαφικοποίηση είναι κατανοητή όσο ποτέ άλλοτε.
Ένα ατελείωτο συμβολικό σύμπαν γεμίζει τον χωροχρόνο ενός παγκόσμιου εικονικού εργοστασίου.Εκεί που ο γνωσιακός εργάτης (cognitariato) «καταθέτει» την διάνοια του έναντι χαμηλής αμοιβής( βλ στοιχεία ΟΟΣΑ).
Κέρδος χωρίς παραγωγή είναι το κύριο χαρακτηριστικό μιας ιστορικής κίνησης του κεφαλαίου, μιας διαλεκτικής μεταξύ άυλης παραγωγής και ανθρώπινης εργασίας.
Τα πάντα ρέουν, κυκλοφορούν, ανταλλάσσονται, παράγονται και αναπαράγονται πλέον «εκτός παραγωγής». Αυτό το «εκτός» είναι που αποτελεί τον γρίφο του μη διανεμόμενου κέρδους προς τις πλατιές μάζες.
Ποιοι είναι εκείνοι οι μηχανισμοί που έχουν εγκατασταθεί στο οικονομικό corpus και γέμισαν με εικονικότητα τον κόσμο της παραγωγής;
Ο Baudrillard ανέλυσε προ δεκαετιών την επερχόμενη μετάλλαξη της οικονομίας σε συμβολική και σημειο-παραγωγική.
Όπως αναλύουν χρόνια τώρα και οι Lazzarato, Berardi, Marazzi κ.α, συμβαίνει μια μόνιμη δυνητική κατάρρευση (collapse) μια εν δυνάμει ενεργή αναστάτωση της πληροφοριακής ψυχό-σφαιρας από τις υπερεπενδύσεις σε άυλο κεφάλαιο και σε μοχλευμένα χρεόγραφα.
Ο καπιταλισμός έχει ήδη εισάγει εντός του ψήγματα μόνιμης μακροικονομικής ανισορροπίας. Και η φύση της μικροοικονομίας έχει προ πολλού τιμολογήσει την συσχέτιση αυτής της ανισορροπίας για τη ζωή των δρώντων υποκειμένων.
Μια υποσυνείδητη χαοτική αλυσίδα μετατροπής της αξίας σε «άυλη αντι-αξία» επικρατεί και φυσικά στηρίζεται στην εντατικοποίηση της τριτογενούς εργασίας (υπηρεσίες).
Αυτά όλα μετατρέπουν το οικονομικό κύκλωμα σε οιονεί αυτοκαταστροφικό και το ωθούν σε μια μονιμότητα: τού εν δυνάμει αυτοτροφοδοτούμενο τέλους…
Υ.Γ.: Το βιβλίο Capitalism without Capital (Καπιταλισμός χωρίς κεφάλαιο) δείχνει για όλα όσα περιέγραψα, την αυξανόμενη σημασία των άυλων περιουσιακών στοιχείων.
Και όπως υποστηρίζουν οι Jonathan Haskel και Stian Westlake, αυτή είναι μια αιτία βασική τόσο για την οικονομική ανισότητα έως και για τη στασιμότητα της παραγωγικότητας.
Οι συγγραφείς συγκεντρώνουν μια δεκαετία έρευνας σχετικά με τον τρόπο μέτρησης των άυλων επενδύσεων και τον αντίκτυπό τους στους εθνικούς λογαριασμούς.
Το βιβλίο καταλήγει παρουσιάζοντας τρία πιθανά σενάρια για το πώς θα μπορούσε να είναι το μέλλον ενός άυλου κόσμου…
Ακολουθήστε τη Ροδιακή στο Google News
