Μαρία Καρίκη: Άνθρωποι «χωρίς χρόνο»…

Rodiaki NewsRoom

Γράφει η Μαρία Καρίκη

Ψυχολόγος, Msc

Η σύγχρονη εποχή επιβάλλει στον άνθρωπο να «τρέχει» συνεχώς να προλάβει κάτι: προθεσμίες, υποχρεώσεις, εκκρεμότητες, διεκπεραιώσεις κάθε είδους. Σαν να πρέπει να είναι μόνιμα σε εγρήγορση και σε κίνηση για να μη χάσει κάτι από το πρόγραμμά του, για να μη μείνει πίσω. Κι ο σημερινός άνθρωπος, αν και κουρασμένος, ακολουθεί αυτό το μοντέλο προκειμένου να καταφέρει να βιοποριστεί. Διαφορετικά το άγχος του θα μεγαλώσει, φοβούμενος ότι δεν θα τα καταφέρει...

Τι επιπτώσεις, όμως, μπορεί να έχει μια τέτοια ταχύτητα στη ζωή μας; Καταρχήν, πλήττεται κατά πολύ ο ελεύθερος χρόνος μας. Μια τόσο πεπιεσμένη καθημερινότητα, με πολλές προτεραιότητες, δεν αφήνει το άτομο να απολαύσει τον δικό του χρόνο με τον εαυτό του. Οι συνεχείς έγνοιες, οι τυχόν ενοχές αν αμελήσει κάτι από τα «υποχρεωτικά», τον κάνουν να αισθάνεται ότι προηγείται πάντα οτιδήποτε άλλο κι όχι ο προσωπικός του χρόνος.

Αυτό σημαίνει ότι δεν βρίσκονται εύκολα κενά για να χαλαρώσει το άτομο, να κάνει πράγματα που αγαπάει ή να τα αφιερώσει στους αγαπημένους του. Καλλιεργείται σιγά-σιγά, έτσι, μια αίσθηση μοναξιάς, ενώ μπορεί κανείς να περιτριγυρίζεται από ανθρώπους, γιατί δεν υπάρχει ο χρόνος να γίνει ουσιαστική σύνδεση μαζί τους.

Ένα άτομο, χωρίς ελεύθερο χρόνο, θα βιώνει έντονο στρες συνεχώς, γιατί δεν αποσυμπιέζεται. Πολύ πιθανά θα έχει μια νευρικότητα και μια υπερένταση που δεν ξέρει, ίσως, πώς να την εκτονώσει. Ο εκνευρισμός, οι εκρήξεις, η ευερεθιστότητα, η αίσθηση μόνιμης κόπωσης θα είναι οι πρώτες ενδείξεις ότι το άτομο έχει φτάσει τα όριά του.

Μπορεί να του φταίνε όλοι και όλα. Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό το ίδιο το άτομο να αντιληφθεί τι του συμβαίνει και για ποιους λόγους, ώστε να μπορέσει να κάνει ένα «διάλειμμα» από την καθημερινότητά του και να επαναπροσδιορίσει την ταχύτητα της ζωής του και την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων του.

Ο χρόνος που διασφαλίζουμε για τον εαυτό μας μέσα στην κάθε μέρα είναι πολύτιμος και καθοριστικός για την ψυχική μας υγεία. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη καθημερινά από μια διαφυγή από την πίεση. Η διαφυγή μπορεί να είναι τα χόμπι του, τα ενδιαφέροντά του, η φύση, η μουσική, οι τέχνες, οι άνθρωποι της ζωής του, τα κατοικίδιά του, οι εκδρομές, τα ταξίδια, ο αθλητισμός και ό,τι άλλο αρέσει στον καθένα.

Είναι ο τρόπος να αποσυμπιέσουμε τα όποια συναισθηματικά φορτία μας δημιουργούν οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες μας. Είναι αναγκαίο για να μπορούμε να διατηρούμε την ψυχική μας ισορροπία. Χωρίς, αυτήν θα είμαστε έρμαια ενός παρατεταμένου, δυσλειτουργικού άγχους...!

Είναι μέρος του αυτοσεβασμού μας και της αυτοπροστασίας μας να επιτρέπουμε στον εαυτό μας, παρά τις ατελείωτες εκκρεμότητες, να είναι ελεύθερος κάποια ώρα μέσα στην ημέρα προκειμένου να κάνει αυτό που θέλει πραγματικά, αυτό που του έχει λείψει, αυτό που θα τον αναζωογονήσει. Τα ψυχικά μας αποθέματα γεμίζουν μόνο με αυτό τον τρόπο.

Διαφορετικά, με άδεια ψυχικά αποθέματα, δεν θα έχουμε την υπομονή, το κουράγιο, τις αντοχές να αντιμετωπίσουμε το οτιδήποτε μπορεί να συμβεί. Θα νιώθουμε συνεχώς κουρασμένοι, χωρίς ενέργεια και χωρίς διάθεση να κάνουμε το οτιδήποτε. Ίσως, οι άνθρωποι έχουν την ψευδαίσθηση ότι η ψυχική μας ανθεκτικότητα είναι ανεξίτηλη και ότι ανατροφοδοτείται από μόνη της. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει. Αν δεν την φροντίζουμε και αν δεν την ενισχύουμε εμείς οι ίδιοι δεν θα είναι για πάντα στο ίδιο επίπεδο που έχουμε ανάγκη. Θα εκπίπτει συνεχώς και θα αποδυναμώνεται...

Μόνο αν ο σύγχρονος άνθρωπος ξαναθυμηθεί πόσο πολύτιμος και απαραίτητος του είναι ο ελεύθερός του χρόνος, θα μπορέσει να προστατεύσει τον εαυτό του από τους φρενήρεις ρυθμούς των καιρών. Όχι, όμως, ο ελεύθερος χρόνος για να μην κάνει τίποτα ή για να τον ξοδέψει άδικα και χωρίς ουσία, αλλά εκείνος ο χρόνος που θα διαθέσει με τέτοιον τρόπο, ώστε να νιώσει ότι ξαναβρίσκει τον εαυτό του, ότι γεμίζει τις «μπαταρίες» του κι ότι αφιερώνει τον χρόνο που θέλει στους αγαπημένους του ανθρώπους.

Ας έχουμε τον νου μας να μην καταναλώνουμε τον ελάχιστο χρόνο μας άσκοπα και χωρίς καμία επιστροφή στα ψυχικά μας αποθέματα! Κι όσοι διαμαρτύρονται συχνά ότι δεν έχουν καθόλου χρόνο να κάνουν αυτό που έχουν πεθυμήσει, ας κάνουν συνειδητά κάτι για αυτό! Ας προγραμματίσουν αλλιώς την καθημερινότητά τους, ας τολμήσουν να κάνουν κάποιες αλλαγές. Ας μη μένουν μόνο στα λόγια και σε δικαιολογίες...

Αν δεν έχεις χρόνο, μην περιμένεις τυχαία να προκύψει... Φτιάξε εσύ μέσα στη μέρα σου κάποιο «κενό», ώστε να το αφιερώσεις αποκλειστικά εκεί που θες και να το απολαύσεις όσο περισσότερο μπορείς, γιατί κατά βάθος -κι ας μην το αναγνωρίζεις- το έχεις πολύ ανάγκη...! Ας χαμηλώσουμε ταχύτητα κι ας θέσουμε ως προτεραιότητά μας μια ποιοτική ζωή με χρόνο που θα μπορούμε να διαθέτουμε, χωρίς ενοχές, στον εαυτό μας, ο οποίος έχει κουραστεί να τρέχει συνεχώς...