Γιάννης Σαμαρτζής: Η Επενδυτική προοπτική της Ελληνικής οικονομίας

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Γιάννης Σαμαρτζής

Οικονομολόγος

Στον πυρήνα της αναπτυξιακής διαδικασίας, διεθνώς, βρίσκονται οι επενδύσεις, δηλαδή η διοχέτευση κεφαλαίων σε παραγωγικές δραστηριότητες, με στόχο τη δημιουργία νέου πλούτου. Αποτελούν τον πιο σταθερό και καθοριστικό, μακροπρόθεσμα, παράγοντα ανάπτυξης της οικονομίας. Είναι, δηλαδή, το «καύσιμο» που τροφοδοτεί την παραγωγική ικανότητα της οικονομίας.

Μετά από μια δεκαετία δημοσιονομικής κρίσης, όπου η χώρα μας απώλεσε το 25% του Εθνικού Εισοδήματος, η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε φάση σταθερής ανάπτυξης και ενισχυμένης εμπιστοσύνης από τις διεθνείς αγορές. Οι μεταρρυθμίσεις, η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η αποκατάσταση της αξιοπιστίας του κράτους έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς, μετατρέποντας τη χώρα σε έναν ελκυστικό προορισμό για επενδύσεις.

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει καταγράψει ρυθμούς ανάπτυξης (ΑΕΠ) που ξεπερνούν τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, ενώ οι εξαγωγές και οι άμεσες ξένες επενδύσεις βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.

Συγκεκριμένα, το ΑΕΠ της τελευταίας τετραετίας διαμορφώθηκε ως εξής: το 2021 είχαμε ανάπτυξη +8,4%, το 2022 είχαμε +5,9%, το 2023+2,2% και το 2024+2,2%, ο δε, μέσος όρος της τετραετίας ανήλθε σε 4,7%.

Οι εξαγωγές της τελευταίας τετραετίας ανήλθαν: το 2021 σε 39,3 δισ. ευρώ, το 2022 σε 54,7 δισ. , το 2023 σε 50,1 δισ. ευρώ, ενώ το 2024 παρουσίασαν μία μικρή πτώση σε 48,6 δισ. ευρώ.

Οι εισροές από τις άμεσες ξένες επενδύσεις για την περίοδο 2021 έως 2024, μπορεί να εκτιμηθούν ανά έτος, σε 6 + 7.5 + 5 + 6.8 = 25,3 δισ. ευρώ περίπου.

Παράλληλα, οι οίκοι αξιολόγησης έχουν αναβαθμίσει τη χώρα σε επενδυτική βαθμίδα, σηματοδοτώντας ένα νέο κεφάλαιο οικονομικής σταθερότητας και διεθνούς εμπιστοσύνης.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Τράπεζας της Ελλάδος, «η αύξηση των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου έχει άμεση θετική επίδραση στο ΑΕΠ, με πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην απασχόληση και στα δημόσια έσοδα. Η επενδυτική δραστηριότητα είναι ο βασικός μηχανισμός μέσω του οποίου υλοποιείται η τεχνολογική πρόοδος και η παραγωγική αναβάθμιση μιας οικονομίας».

Μακροοικονομική Σταθερότητα και Δημοσιονομική Πειθαρχία

Η βελτίωση των δημόσιων οικονομικών αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες πάνω στους οποίους οικοδομείται η νέα επενδυτική εικόνα της χώρας. Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει μειωθεί σημαντικά, από 210% περίπου το 2020 σε 150% περίπου το 2024, με πρόβλεψη για περαιτέρω μείωση το 2025, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) σε 143%, ενώ τα πρωτογενή πλεονάσματα και η αποτελεσματικότερη διαχείριση των δημοσίων πόρων ενισχύουν τη δημοσιονομική αξιοπιστία της χώρας.

Παράλληλα, η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει σειρά πολιτικών που στοχεύουν στη σταθερότητα του φορολογικού περιβάλλοντος και στη σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η σταθερότητα αυτή αποτελεί κρίσιμο κριτήριο για επενδυτές που αναζητούν ευνοϊκότερο πλαίσιο λειτουργίας.

Η ανεργία, που την περίοδο της κρίσης ξεπερνούσε το 27%, έχει μειωθεί πλέον σε μονοψήφια επίπεδα, με ιδιαίτερη πρόοδο στους νέους και στις γυναίκες. Η αύξηση των επενδύσεων, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας –όπως η ενέργεια, οι υποδομές και οι τεχνολογίες πληροφορικής– δημιουργεί νέες, ποιοτικές θέσεις εργασίας.

Τελικά, η σωστή αξιοποίηση των πόρων του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελεί, ίσως, τον σημαντικότερο αναπτυξιακό μοχλό των επόμενων χρόνων. Μέσω χρηματοδοτήσεων και επιδοτήσεων που προσεγγίζουν τα 36 δισεκατομμύρια ευρώ, η Ελλάδα επενδύει σε τέσσερις στρατηγικούς άξονες: την πράσινη μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την κοινωνική συνοχή και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.

Έργα που προωθούνται και αφορούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η διασύνδεση των νησιών, τα δίκτυα 5G - που είναι η πέμπτη γενιά δικτύων κινητής τηλεφωνίας - η ψηφιοποίηση του Δημοσίου και η στήριξη της επιχειρηματικότητας, δημιουργούν ένα νέο περιβάλλον επενδυτικών ευκαιριών.

Η συμμετοχή μεγάλων διεθνών ομίλων, όπως η Microsoft, η Google, η Pfizer και η Amazon, καθώς και άλλες εταιρείες χαμηλότερης εμβέλειας, αποτελεί ισχυρό μήνυμα εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία. Παράλληλα, ενθαρρυντικά είναι και τα στοιχεία από το εγχώριο επιχειρηματικό οικοσύστημα, με αυξανόμενο αριθμό νεοφυών επιχειρήσεων να δραστηριοποιούνται σε καινοτόμους τομείς, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η αγροτεχνολογία και οι πράσινες εφαρμογές.

Κλάδοι με υψηλό επενδυτικό ενδιαφέρον

Η Ελλάδα, ήδη, τα τελευταία χρόνια, αναδεικνύεται σε περιφερειακό κόμβο επενδύσεων, με θετικές ενδείξεις σε όλους τους βασικούς δείκτες, με προοπτικές περαιτέρω αναβάθμισης. Συγκεκριμένα:

• Ο τουρισμός, με ρεκόρ αφίξεων 40 εκατ. τουριστών περίπου, παραμένει σταθερά ένας από τους πιο δυναμικούς τομείς υψηλού ενδιαφέροντος, με αυξανόμενες επενδύσεις σε πολυτελείς υποδομές. Η δε μετάβαση προς έναν πιο βιώσιμο και ποιοτικό τουρισμό, δημιουργεί προοπτικές διαφοροποίησης και επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου.
• Η ενέργεια, και ειδικά οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), γνωρίζουν πρωτοφανή άνθηση. Η Ελλάδα εξελίσσεται σε κόμβο παραγωγής και διακίνησης καθαρής ενέργειας, ενώ επενδύσεις σε αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, συστήματα αποθήκευσης και διασυνδέσεις καθιστούν τη χώρα κεντρικό κρίκο του ευρωπαϊκού ενεργειακού χάρτη. Ήδη, πρόσφατα υπεγράφη η συμφωνία για την εξερεύνηση υδρογονανθράκων - με γεωτρήσεις στο Ιόνιο - μεταξύ της Ελληνικής εταιρείας HELLENiQ Energy και του ενεργειακού κολοσσού των ΗΠΑ της ExxonMobil. Όμως, εξίσου σημαντική είναι και η συμφωνία επένδυσης μεταξύ των εταιρειών ΑΚΤΩΡ - ΔΕΠΑ (Δημόσιας Εταιρείας Αερίου) και της Αμερικανικής εταιρείας “Venture Global” για την προμήθεια, εισαγωγή και εμπορία LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) στην Ελλάδα, και για την περαιτέρω διανομή του προς χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
• Ο τομέας των υποδομών και των logistics επίσης συγκεντρώνει σημαντικό ενδιαφέρον. Με μεγάλα έργα οδικών αξόνων, λιμένων και σιδηροδρομικών συνδέσεων με το εξωτερικό, μέσω Αλεξανδρούπολης, η Ελλάδα επιχειρεί να αξιοποιήσει τη γεωστρατηγική της θέση ως πύλη εμπορίου ανάμεσα στην Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη.
• Η ναυτιλία παραμένει παγκόσμια δύναμη, με ελληνόκτητο στόλο που κατέχει το 21% της παγκόσμιας χωρητικότητας. Οι επενδύσεις των ελλήνων πλοιοκτητών σε νέα πλοία με πράσινα καύσιμα, ενισχύουν περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα του κλάδου.
• Τέλος, η αγροδιατροφή και η βιομηχανία τροφίμων αποτελούν έναν ανερχόμενο τομέα, όπου η στροφή προς την ποιότητα, τη βιωσιμότητα και τις εξαγωγές ανοίγει νέους ορίζοντες, ειδικά με την υποστήριξη των ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Προκλήσεις και Δομικές Αδυναμίες

Ωστόσο, παρά τη θετική εικόνα, οι επενδυτές συνεχίζουν να επισημαίνουν ορισμένα διαρθρωτικά προβλήματα που περιορίζουν την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της χώρας.

Η γραφειοκρατία, το ασταθές φορολογικό περιβάλλον, οι καθυστερήσεις στη δικαιοσύνη, το υψηλό ενεργειακό κόστος, και το ασταθές θεσμικό πλαίσιο σε ορισμένους άλλους τομείς, παραμένουν ζητήματα που απαιτούν αποφασιστικές παρεμβάσεις. Εξίσου σημαντική είναι η ανάγκη για ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου, με επενδύσεις στην εκπαίδευση, την έρευνα και τη σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας.

Συμπερασματικά, η επενδυτική προοπτική της ελληνικής οικονομίας είναι θετική και ρεαλιστική. Η σταθερότητα, οι μεταρρυθμίσεις και οι νέες ευκαιρίες που προσφέρει το ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον δημιουργούν συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης.

Η Ελλάδα έχει πλέον τη δυνατότητα να μεταβεί από το στάδιο της ανάκαμψης σε αυτό της δυναμικής και της εξωστρεφούς ανάπτυξης, αρκεί να διατηρήσει τη μεταρρυθμιστική της ορμή, να στηρίξει την καινοτομία και να προσελκύσει υγιείς επενδύσεις που παράγουν πραγματική αξία για την κοινωνία και την οικονομία.

Η διατήρηση της μεταρρυθμιστικής δυναμικής και η συνέχιση της προσπάθειας εκσυγχρονισμού του κράτους, αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για τη βελτίωση της αναπτυξιακής πορείας της χώρας.