13 Οκτωβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης

Rodiaki NewsRoom

Η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 13 Οκτωβρίου και είναι αφιερωμένη σε ένα συχνό και πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας, το οποίο πολλές φορές, με ύπουλο τρόπο, θέτει σε κίνδυνο εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές σε όλο τον κόσμο. Η ημερομηνία επιλέχθηκε λόγω των γενεθλίων του πρωτοπόρου Γερμανού Παθολόγου Dr. Rudolf Virchow, ο οποίος ανέπτυξε για πρώτη φορά την έννοια της «θρόμβωσης» και έκανε σημαντικά βήματα προόδου στην κατανόησή της.

Η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης έχει σαν στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού για την νόσο και τις επιπτώσεις της. Με την κατάλληλη πληροφόρηση αυξάνεται η πιθανότητα έγκαιρης
διάγνωσης και θεραπείας, κάτι που φυσικά μπορεί να αποβεί σωτήριο για πολλούς συνανθρώπους μας.

Ο Δρ. Νικόλαος Τσεκούρας, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου των Αθηνών, τ. Συνεργάτης Αγγειοχειρουργικής στο Αγγειοχειρουργικό Κέντρο Jobst (Toledo, Ohio, University of Michigan, USA), μας ενημερώνει πότε κινδυνεύουμε περισσότερο από φλεβική θρόμβωση (πηγμένο αίμα), ποιες είναι οι προληπτικές ενέργειες για την αποφυγή της νόσου, καθώς και ποιες είναι οι σύγχρονες θεραπευτικές τεχνικές που εφαρμόζονται σήμερα για τους πάσχοντες:

Τι είναι η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος;
Περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον πλανήτη διαγιγνώσκονται, κάθε χρόνο, με φλεβική θρομβοεμβολική νόσο. Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος περιλαμβάνει την δημιουργία θρόμβου μέσα σε μια εσωτερική φλέβα, συνήθως του κάτω άκρου ή της λεκάνης (εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση) και την πνευμονική εμβολή, την απόσπαση δηλαδή τμήματος του θρόμβου από την φλέβα και την μεταφορά του στους πνεύμονες. Εάν η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος διαγνωστεί αργά, υπάρχει σημαντικός κίνδυνος, τόσο για εμφάνιση δυσμενών συνεπειών στην ποιότητα ζωής του ασθενούς, όσο και για την ίδια την ζωή του.

Ποιες οι βασικές αιτίες της φλεβικής θρομβοεμβολικής νόσου;
Σε κάποιες από τις περιπτώσεις θρομβοεμβολικής νόσου η αιτία είναι, απλά, η γενετική προδιάθεση των πασχόντων να πήζει εύκολα το αίμα τους. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή και ως θρομβοφιλία. Σε άλλες περιπτώσεις η φλεβική θρόμβωση είναι η παρενέργεια άλλων παθολογικών καταστάσεων, οι οποίες καθιστούν το αίμα του ασθενούς θρομβοφιλικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί μία αδιάγνωστη περίπτωση κακοήθειας (καρκίνου).

Παρ’όλα αυτά, οι περισσότεροι ασθενείς (περίπου 7 στους 10) παθαίνουν θρόμβωση λόγω ακινητοποίησης, κατά την παραμονή στο νοσοκομείο, για κάποιο σοβαρό ιατρικό λόγο, όπως χειρουργική επέμβαση ή σοβαρό τραυματισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, κατάλληλα προφυλακτικά μέτρα μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο με μεγάλη αποτελεσματικότητα.

Τι μπορώ να κάνω για να αποφύγω μία φλεβική θρόμβωση;
Βασικές προληπτικές ενέργεις για την αποφυγή της θρομβοεμβολικής νόσου, είναι οι ακόλουθες:

• Γρήγορη κινητοποίηση μετά από παραμονή στο κρεβάτι λόγω χειρουργικής επέμβασης, τραυματισμού ή άλλης ασθένειας.
• Χρήση ειδικής κάλτσας συμπίεσης και αντιπηκτικών φαρμάκων σε κατάλληλες δόσεις, εάν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου για φλεβική θρομβοεμβολική νόσο.

• Προσοχή στα μεγάλα ταξίδια και γενικά στην πολύωρη καθιστική θέση. Σε ταξίδι ή καθιστική θέση για πάνω από 4 ώρες, χρειάζεται περπάτημα κάθε 2 με 3 ώρες.
• Έλεγχος του σωματικού βάρους, αποφυγή της καθιστικής ζωής και συμμόρφωση με τις συμβουλές του ειδικού γιατρού, σε σχέση με τους ατομικούς παράγοντες κινδύνου.

Τι θεραπευτικές επιλογές έχω σε περίπτωση φλεβικής θρόμβωσης;
Σε περίπτωση φλεβικής θρομβοεμβολικής νόσου οι βασικοί θεραπευτικοί στόχοι είναι η σταθεροποίηση του θρόμβου (το σταμάτημα της επέκτασής του), η αποφυγή της πνευμονικής εμβολής και η προστασία των φλεβικών βαλβίδων για την αποφυγή φλεβικής ανεπάρκειας (μεταθρομβωτικό σύνδρομο), μακροπρόθεσμα.

Εδώ πρέπει να πούμε ότι για να κυκλοφορίσει φυσιολογικά το αίμα μέσα στις φλέβες πρέπει να λειτουργούν σωστά οι φλεβικές βαλβίδες. Οι φλεβικές βαλβίδες εμποδίζουν την παλινδρόμιση του αίματος και βοηθούν ώστε η φλεβική ροή να γίνεται μόνο προς μία κατεύθυνση, από τα πόδια προς τους πνεύμονες.

Σε περίπτωση κατεστραμένων βαλβίδων, η παλιδρόμιση του αίματος μέσα στις φλέβες ορίζεται ως φλεβική ανεπάρκεια, με αποτέλεσμα ενοχλητικά συμπτώματα στο πόδι, όπως πόνος, κάψιμο, οίδημα (πρήξιμο) και δερματικές βλάβες (μελάχρωση, σκλήρυνση του δέρματος, ανοιχτές πληγές).

Όσον αφορά την διακοπή της εξέλιξης της νόσου και την αποφυγή πνευμονικής εμβολής τα αντιπηκτικά φάρμακα αποτελούν την βασική θεραπεία. Για την προστασία των βαλβίδων όμως, είναι σημαντική η απομάκρυνση του θρόμβου από την φλέβα, όσο το δυνατόν συντομότερα. Αυτό επιτυγχάνεται με την διαδικασία της θρομβόλυσης, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί εντυπωσιακά.

Η θρομβόλυση εφαρμόζεται σε περιπτώσεις εκτεταμένης θρόμβωσης και μόνο στην οξεία φάση του θρομβωτικού επεισοδίου (τυπικά μέσα σε 15 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων), όπου ο κίνδυνος για εμφάνιση σοβαρής φλεβικής ανεπάρκειας, τα επόμενα χρόνια, είναι εξαιρετικά αυξημένος.

Η θρομβόλυση συνίσταται σε χορήγηση φαρμάκων μέσα στην θρομβωμένη φλέβα, με ειδικούς καθετήρες, προκειμένου να διαλυθεί ο θρόμβος και να προστατευτούν οι φλεβικές βαλβίδες.

Στην περίπτωση μεταθρομβωτικού συνδρόμου υπάρχει λύση στις μέρες μας;
Για τους ασθενείς, με ιστορικό θρόμβωσης, η οποία τελικώς οδήγησε σε σοβαρή φλεβική ανεπάρκεια (μεταθρομβωτικό σύνδρομο), νέες χειρουργικές τεχνικές έχουν παρουσιαστεί στο προσκήνιο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, όπου οι φλέβες είναι κλειστές, γίνεται διάνοιξη τους με συνδυασμό ανοιχτής επέμβασης (ενδοφλεβεκτομή) και ενδαγγειακών τεχνικών με την χρήση μπαλλονιών και ενδοαυλικών ναρθήκων (stents).

Ευχαριστούμε τον Δρ. Νικόλαο Τσεκούρα για τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες μου μας κατέθεσε. Περισσότερες πληροφορίες για τις φλεβικές θρομβώσεις μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα www.dr-tsekouras.gr