Λεξιστορείν: Ο νηφάλιος άνθρωπος!

Αλέξανδρος Ν. Κατσαράς

Η λέξη νηφάλιος αναφέρεται σε άνθρωπο που έχει πνευματική διαύγεια, ηρεμία και ψυχραιμία . Παράγεται από το αρχαίο ρήμα νήφω , που σήμαινε «είμαι εγκρατής στο κρασί» γι’ αυτό και η αρχική σημασία της λέξης ήταν «αυτός που δεν είχε πιεί» , «ο ξεμέθυστος» , άρα αυτός που ήταν σε θέση να σκεφτεί , ο έχων καθαρή σκέψη.

Γνωστές ήταν οι φράσεις «νηφάλιος κρατήρ» = κρατήρας που περιείχε υγρό το οποίο δεν ήταν αναμεμιγμένο με κρασί και «νηφάλιον πόπανον»= είδος πίτας στρογγυλού σχήματος που προσφερόταν στους θεούς κατά την τέλεση θυσιών και η οποία δεν είχε ζυμωθεί με κρασί.