«Γιατί το παιδί δε θέλει να πάει σχολείο»

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Θεόδωρος Παπανδρέου
Επίτιμος σχολικός Σύμβουλος

Το φαινόμενο της άρνησης του παιδιού να έρθει στο Σχολείο που παρατηρείται σε ορισμένες περιπτώσεις, κατά τις πρώτες ημέρες της σχολικής περιόδου απασχολεί ακόμα και σήμερα μια μεγάλη μερίδα γονέων και συνεχίζει να γίνεται αντικείμενο μελέτης των εκπ/κών.

Η Σχολειοφοβία είναι μια ψυχική κατάσταση που συμβαίνει, ευτυχώς σε μερικά παιδιά τα οποία:
* Έρχονται για πρώτη φορά στο σχολείο και γενικά στους σχολικούς χώρους,
* Αποχωρίζονται για πρώτη φορά τους γονείς τους και είναι συνήθως μοναχοπαίδια η στερνοπαίδια.
* Έχουν πλήρη εξάρτηση με τη μητέρα και υποφέρουν συχνά από το άγχος που δημιουργεί στο σπίτι, κάθε φορά, ο αποχωρισμός τους από τους γονείς.

Η άρνηση αυτή εκδηλώνεται συχνά με έντονο κλάμα που διαρκεί συνήθως την πρώτη ημέρα ή την πρώτη εβδομάδα ή και ακόμη τον πρώτο μήνα.

Η έρευνα απέδειξε ότι το άγχος που δημιουργεί στο παιδί ο αποχωρισμός του από το οικογενειακό περιβάλλον είναι φυσιολογικό φαινόμενο και ξεκινά από την ηλικία των (6) μηνών κατά την οποία το βρέφος δυσανασχετεί, όταν βλέπει τους γονείς του να απομακρύνονται από κοντά του, έστω και λίγα λεπτά. Η αδυναμία αυτή συνεχίζεται μέχρι την ηλικία ακόμη και των (4) ετών,όπου αργότερα μειώνεται σε χρόνο και σε ένταση. Διότι, όσο πια το παιδί μεγαλώνει ,τόσο πιο εύκολα γίνεται ο αποχωρισμός του από τους γονείς.

«Ποιοι είναι οι λόγοι και οι αιτίες που το παιδί δε θέλει το Σχολείο»
Οι λόγοι και οι αιτίες που δημιουργούν στο παιδί αυτή την κατάσταση της άρνησης, θα μπορούσαν να επικεντρωθούν κυρίως στο άγχος του αποχωρισμού από τους γονείς του, αλλά και σε άλλες παραμέτρους, οι σπουδαιότερες των οποίων είναι:

* Η είσοδος του στο σχολικό περιβάλλον, η οποία ενεργοποιεί το άγχος του αποχωρισμού από τους γονείς του και ιδιαίτερα από τη μητέρα.

* Το γεγονός ότι το παιδί πιστεύει πως οι γονείς του θα το αφήσουν μόνο του και μόνιμα στο σχολείο, χάνοντας πια το οικογενειακό περιβάλλον.

* Η δημιουργία στο παιδί μιας πρωτόγνωρης γι’ αυτό ψυχικής κατάστασης , της γνωριμίας του με άλλα παιδιά ,πολλά των οποίων του είναι άγνωστα.

* Το γεγονός επίσης , ότι νιώθει ανασφάλεια και έλλειψη σιγουριάς, διότι είναι μακριά από τα προσφιλή του πρόσωπα.

* Και κυρίως η αντίληψη ,ότι χάνει πια την αποκλειστικότητα της ελευθερίας και της απεριόριστης δράσης και αντί αυτών θα πρέπει να αναπτύξει νέες δραστηριότητες και συμπεριφορές, προσαρμόζοντας τη ζωή του σε προγράμματα, κανονισμούς και περιορισμούς.

* Τούτο παρατηρείται συνήθως σε παιδιά που έρχονται για φοίτηση στο Δημοτικό Σχολείο. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις η κατάσταση είναι τόσο έντονη, ώστε τα παιδιά αυτά δένονται πάνω στο συνοδό γονέα κλαίνε και φωνάζουν απελπιστικά, με αποτέλεσμα να γίνεται, τουλάχιστο τις πρώτες ημέρες, αδύνατη η παραμονή τους στο σχολείο, οπότε ή αποχωρούν πε το γονέα τους σπίτι ή ο γονέας κάθεται στην αυλή του σχολείου σε σημείο που να γίνεται αντιληπτός από το παιδί.

Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται υπομονή, ηρεμία και μεθοδική παιδαγωγική μεταχείριση.
Εδώ θα πρέπει ο γονέας να ακολουθήσει τις συμβουλές και τις οδηγίες του παιδαγωγού και θα πρέπει σταδιακά να μειώνει την παραμονή του στο σχολικό χώρο εφαρμόζοντας στην περίπτωση έντονης ανησυχίας την καθησυχαστική τηλεφωνική επικοινωνία.

Σύμφωνα με τη ψυχολογία το γεγονός τούτο της άρνησης οφείλεται κυρίως σε δύο παραμέτρους (αιτίες).
Τα παιδιά αυτά δυστυχώς έζησαν σε ένα οικογενειακό περιβάλλον με γονείς, ιδιαίτερα με μητέρα η οποία είχε παρανοήσει την έννοια της μητρικής αγάπης, εφαρμόζοντας καθημερινά και αδιαλείπτως τη μέθοδο της υπερπροστασίας, με αποτέλεσμα, η σχέση παιδιού και μητέρας να είναι σφοδρά δεμένη, μέχρι σημείου που να είναι αδύνατη η απομάκρυνση της μητέρας ακόμη και από το σπίτι, χωρίς τη συνοδεία και του παιδιού.

Άλλος λόγος άρνησης παραμονής στο σχολείο, ο οποίος ανήκει και αυτός στο οικογενειακό περιβάλλον, θεωρείται ότι στα παιδιά αυτά δεν έγινε από τα πρώτα βήματα της ανάπτυξής τους η πρέπουσα και αναγκαία αγωγή της «απεξάρτησης».

Βέβαια ο βαθμός άρνησης δεν είναι για όλα τα παιδιά ίδιος. Διότι το κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης και το δικό του βαθμό άγχους, ο οποίος εξαρτάται από το πνευματικό του επίπεδο, την ιδιοσυγκρασία του, την κληρονομικότητα, τις προηγούμενες εμπειρίες αποχωρισμού και ιδιαίτερα από τον τρόπο που οι γονείς τους χρησιμοποίησαν και χειρίστηκαν τα φαινόμενα της αγάπης και της απεξάρτησης.

Όμως το παρήγορο είναι, ότι τα τελευταία χρόνια η άρνηση παραμονής στο σχολείο, της πρώτες μέρες του σχολικού έτος, σιγά-σιγά εξαλείφεται καθόσον υπάρχει η φοίτηση στους Βρεφονηπιακούς σταθμούς και η υποχρεωτική εγγραφή στο Νηπιαγωγείο, όπου εκεί οι εκπαιδευτικοί των βαθμίδων αυτών εφαρμόζοντας την ανάλογη αγωγή, την παιγνιώδη μορφή διδασκαλίας και τη βιωματική μάθηση, τα παιδιά, κοινωνικοποιούνται, σχολικοποιούνται και προσαρμόζονται στο αντίστοιχο σχολικό περιβάλλον.