...Εξόριστοι στη Λέρο

Παίζαμε στο χωράφι. Η κόκκινη μπάλα κυλούσε ωραία και άταχτα στο παχύ χόρτο. Οι διακοπές του Πάσχα ήρθαν μια μέρα νωρίτερα: Παρασκευή 21 Απριλίου 1967.

Παίζαμε στο χωράφι. Η κόκκινη μπάλα κυλούσε ωραία και άταχτα στο παχύ χόρτο. Οι διακοπές του Πάσχα ήρθαν μια μέρα νωρίτερα: Παρασκευή 21 Απριλίου 1967. Ο πατέρας είχε έρθει από το γραφείο, επίσης, νωρίτερα. Σε λίγο τον πήρε ο διοικητής Παπαλεξίου στο βυσσινί «Χίλμαν». Τέσσερα χρόνια εξορία. Γυάρος και στη συνέχεια Παρθένι της Λέρου. Ο Αλέξης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Γλέζος, ο Κατριβάνος, ο Ρουμελιωτάκης, χιλιάδες διανοούμενοι και εργάτες, όλα τα ρεύματα της Αριστεράς, όλες οι ηλικίες. Συρματόπλεγμα και φρουροί, συσσίτιο, κείμενα, ζωγραφική και ξυλόγλυπτα, αυτομόρφωση και ξένες γλώσσες, ισχυρές συντροφικές σχέσεις, αλλά και διάσπαση του Κόμματος, παράνομος ειδησεογραφικός μηχανισμός, αυτοί που απολύονταν, αυτοί που υπέγραφαν, αυτοί που έμεναν -όλοι τους αιχμάλωτοι μιας εκπληκτικής αριστερής ηθικής. Ενός λαμπρού πείσματος. Δεν κέρδισαν τη δόξα, τη δημοσιότητα. Ο μακρύς και σιωπηλός εγκλεισμός δεν είχε επικά χαρακτηριστικά για να τον θυμάται και να τον εξιστορεί κανείς... Πολύ συχνά σκέφτομαι τους εξόριστους, τους καυτούς όρμους της Γυάρου, τους μεγάλους ιταλικούς θαλάμους της Λέρου, τους λογοκριτές με τη μαύρη διαγραφή των φράσεων στα δελτάρια, τις σιωπές, τις αγωνίες, τις οικογένειες που έμειναν πίσω, τα επισκεπτήρια, τις κλεφτές ειδήσεις της Ντόυτσε Βέλλε, της Μόσχας. Αραγε, πώς πέρασαν όλα αυτά στον βίο μας, στην ημερήσια ποιότητά μας, στον πολιτικό στοχασμό, στην κομματική συμπεριφορά; Ή μήπως οι άδικες μέρες της χούντας και το μεγάλο ηθικό πλεόνασμα πετάχτηκαν, καταναλώθηκαν με ιδιοτέλεια και βουλιμία, για να φτιαχτούν επαγγελματίες της πολιτικής, επαγγελματίες της «ανατροπής», επαγγελματίες του θρήνου για το χαμένο βασίλειο των αριστερών ψευδαισθήσεων, απολογητές της κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας; Δημήτρης Α. Σεβαστάκης, ζωγράφος, επ. καθηγητής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ