Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ να επανέλθουν σε όλα τα νησιά του Αιγαίου

Rodiaki NewsRoom

Nα εφαρμοστεί η συνταγματική κατοχύρωση της νησιωτικότητας

Γράφει ο Κυριάκος Ι. Φίνας

Στα Ιωάννινα, επί τριήμερο, 1-3 τρέχοντος μηνός, πραγματοποιήθηκε το Ετήσιο Συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας υπό την Προεδρία του Δημάρχου Γεωργίου Πατούλη.
Τις εργασίες του Συνεδρίου παρακολούθησαν τόσο ο Δήμαρχος Ρόδου κ. Φώτης Χατζημάρκος, όσο και οι υπόλοιποι της Δωδεκανήσου.

Ο πρόεδρος κ. Γ. Πατούλης, κηρύσσοντας την έναρξη του Συνεδρίου τόνισε: “...γνωρίζουμε καλά ότι δύναμή μας είναι η ενότητά μας. Το μέλλον ανήκει στην Αυτοδιοίκηση, κι εμείς είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Στο Συνέδριο θα επιβεβαιώσουμε και την αποφασιστικότητά μας να ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ: το Κράτος, τις Ζωές μας, την Ελλάδα...”.

Εκείνο, όμως, για όσους εκ των Δωδεκανησίων τόσο εκείνους, τους παλαιότερους, που ζήσαμε από κοντά την πρώτη μεταπελευθερωτική δραστηριότητα τόσο των παραγωγικών τάξεων με τα συνεχή κατ’ έτος Συνέδριά τους ανά την Ελλάδα, όσο και εκείνα των Αυτοδιοικητικών ότι την εφετεινή χρονιά, με περισσότερο ζήλο ο Δήμαρχος Ρόδου κ. Φώτης Χατζηδιάκος, επικεφαλής μεγάλης αντιπροσωπευτικής ομάδας από το Νότιο Αιγαίο, που αποτελείτο από 23 εκπροσώπους στη μεστή περιεχομένου εισήγησή του, παρουσία των Αντιδημάρχων του Δήμου Ρόδου:

Οικονομικών κ. Σάββα Διακοσταματίου, Ανάπτυξης κ. Γιώργο Πόκκια, εντόπισε σε πέντε βασικούς τομείς, μεταξύ των οποίων την έκδοση ψηφίσματος για τη διατήρηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου. Το ψήφισμα έγινε ομόφωνα δεκτό από τους συμμετέχοντες στο ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΒΕ).

Εν τω μεταξύ, και ο Δήμαρχος Λέρου και οι Δήμαρχοι των υπολοίπων νησιών των Δωδεκανήσων κατέθεσαν αίτημα στο Προεδρείο της ΚΕΔΕ για τη λήψη απόφασης σχετικά με τα παρακάτω, τα οποία και αυτά έγιναν δεκτά από τους συμμετέχοντες στο ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ.

α) Τη διατήρηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ.
β) Την απαλλαγή των νησιών από το νέο φόρο διανυκτέρευσης για ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια και
γ) Την άμεση μετακίνηση στην ηπειρωτική χώρα και την επιτάχυνση των διαδικασιών επαναπροώθησης των παράτυπων μεταναστών στην Τουρκία για την αποσυμφόρηση των νησιών.

Στο θέμα του ΦΠΑ η Ελλάδα αποτελεί τη μοναδική ευρωπαϊκή Χώρα, όπου καταργούνται οι μειωμένοι συντελεστές. Και αποτελεί “ψεύδος” και κακώς διαδίδεται από ορισμένους δήθεν παράγοντες ότι είναι θέμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η διατήρηση ή μη των μειωμένων συντελεστών. Και πρέπει να λήξει διά παντός η κακόβουλη αυτή διάδοση, καθόσον, ας επαναληφθεί ακόμη μια φορά, η νησιωτικότητα, ως έννοια, και ως πράξη έχει περάσει τόσο στο Ελληνικό όσο και στο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα.

Επιπλέον, στη Δωδεκάνησο, δεν επιδιώκουμε κανένα προνόμιο, αλλά ένα πλαίσιο που θα ισορροπεί τις ανισότητες που ζουν οι νησιωτικές περιοχές. Την πολιτική αυτή διατηρούν όλες οι Ευρωπαϊκές Χώρες στις δικές τους νησιωτικές περιοχές (Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία, Ιταλία κ.λπ).

Το αίτημα του δωδεκανησιακού λαού για μειωμένους συντελεστές στηριζόταν, εξαρχής, στη λογική ότι η εισαγωγή του ΦΠΑ δεν ήταν νέος επιβαρυντικός φόρος, αλλά θα αντικαθιστούσε ήδη υπάρχοντες υπέρ τρίτων, κυρίως το χαρτόσημο.

Κι επειδή στη Δωδεκάνησο από την εγκατάσταση της Στρατιωτικής Διοίκησης υπό τον αντιναύαρχο Περικλή Ιωαννίδη, το Μάρτιο του 1947, ίσχυε ειδικό δασμολογικό και δημοσιονομικό καθεστώς διαφορετικό από τα ισχύοντα στην υπόλοιπη χώρα, εάν δεν προβλέπονταν μειωμένοι συντελεστές, η περιοχή του Δωδεκανησιακού συμπλέγματος θα επιβαρυνόταν άμεσα υπερβολικά κατά 28-30%, ενώ σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Υπουργείου Οικονομικών η επιβάρυνση για τη λοιπή επικράτεια θα περιοριζόταν στο 2,50-3%.

Εξού και η επίσημη δήλωση του τότε υπουργού Οικονομικών Παναγιώτη Ρουμελιώτη: “...Ο νέος φόρος (ΦΠΑ) έχει σχεδιαστεί να αποφέρει ίδια έσοδα με τους φόρους που θα καταργηθούν. Έτσι, δεν θα υπάρξει πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση ή έστω ελάχιστη στην Οικονομία, και κατά συνέπεια, το γενικό επίπεδο τιμών δεν θα πρέπει να μεταβληθεί”.

Ο φόρος προστιθέμενης αξίας ως μέσο περιφερειακής ανάπτυξης- η περίπτωση της Δωδεκανήσου
Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Δωδεκανήσου προκειμένου να θεμελιώσει επιστημονικά εξαρχής τις θέσεις του σε ό,τι αφορά την ανάγκη συνέχισης του ευνοϊκού δημοσιονομικού και φορολογικού καθεστώτος και μετά την εφαρμογή του ΦΠΑ, στα πλαίσια των κινήτρων για την περιφερειακή ανάπτυξη όχι, βέβαια, μόνο της Δωδεκανήσου, αλλά και των άλλων παραμεθορίων και νησιωτικών περιοχών, ανέθεσε τότε στον καθηγητή της ΑΣΟΕΕ Θεόδωρο Γεωργακόπουλο, τη σύνταξη σχετικής μελέτης, με τον τίτλο: “Ο φόρος Προστιθέμενης Αξίας, ως μέσο περιφερειακή ανάπτυξης-Η περίπτωση της Δωδεκανήσου”(Χ).

Από τα συμπεράσματα-προτάσεις από την συνταχθείσα Μελέτη του καθηγητή Θ.Α. Γεωργακόπουλου, αναδημοσιεύουμε το τέταρτο μέρος: “Ο καθορισμός χαμηλών συντελεστών φόρου προσιθέμενης αξίας για τη νησιωτική Ελλάδα, όπου, όπως είπαμε αυτό είναι τεχνικά δυνατό, θα ήταν σκόπιμη και θα πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά από την Κυβέρνηση. Οι λόγοι που συνηγορούν για μια τέτοια λύση είναι οι εξής:

1) Το κόστος μεταφοράς των προϊόντων από και προς τη νησιωτική Ελλάδα είναι σχετικά ψηλότερο και επομένως μια ευνοϊκή μεταχείριση της κατανάλωσης στις περιοχές αυτές επιβάλλεται για να αντισταθμίσει το υψηλότερο αυυτό κόστος μεταφοράς των προϊόντων.

2) Ανεξάρτητα από το υψηλότερο κόστος μεταφοράς των προϊόντων, το κόστος διαβίωσης στις περισσότερες αναπτυγμένες περιοχές της νησιωτικής χώρας είναι ψηλό, ένεκα της μεγάλης τουριστικής τους ανάπτυξης, η οποία αυξάνει τη ζήτηση δυσανάλογου προς την αύξηση της προσφοράς και 3).

Οι πωλήσεις στις περιοχές της νησιωτικής χώρας συνιστούν ουσιαστικά “εξαγωγές”, (καθιερώθηκε και τις αποκαλούμε “αόρατες εξαγωγές(ΧΧ), προϊόντων και υπηρεσιών, αφού ένα πολύ μεγάλο μέρος καταναλίσκεται από ξένους τουρίστες. Η μειωμένη φορολογική τους επιβάρυνση θα ήταν επομένως ορθή, αφού πλήρης απαλλαγή τους από το ΦΠΑ είναι μάλλον αδύνατη στα πλαίσια της ΕΟΚ”.

Ορθή και επιβεβλημένη η τοποθέτηση του Δημάρχου Ρόδου κ. Φώτη Χατζηδιάκου
Ο Δήμαρχος Ρόδου κ. Φώτης Χατζηδιάκος έθεσε το θέμα των μειωμένων συντελεστώ ΦΠΑ, το οποίο ομολογουμένως είναι από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Δωδεκάνησος και τα λοιπά νησιά του Νοτίου Αιγαίου.

Οπως τονίζουμε και στην αρχή του άρθρου μας, κακώς καταργήθηκαν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ, οι οποίοι στη Δωδεκάνησο ίσχυαν από το 1987.

Άλλωστε, και το Σύνταγμα της Ελλάδας προβλέπει τη νησιωτικότητα, όπως αναθεωρήθηκε με το ψήφισμα της 27ης Μαΐου 2008 από την Η’ Αναθεωρητική Βουλή των Ελλήνων.

Άρθρο 101, στην παράγραφο 2, αναφέρεται: “Η διοικητική διαίρεση της χώρας διαμορφώνεται με βάση τις γεωοικονομικές, κοινωνικές και συγκοινωνιακές συνθήκες”.

Άρθρο 101, παράγραφος 4: “Ο κοινός Νομοθέτης και η Διοίκηση, όταν δρουν, κανονιστικά, υποχρεούνται να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών και ορεινών περιοχών μεριμνώντας διά την ανάπτυξή τους”.

• Και όπως ανέφερνε, σε κάθε ευκαιρία, ο αείμνηστος πολιτικός Γιάννης Ζίγδης: “Οι Δωδεκανήσιοι - οι Αιγαιοπελαγίτες γενικότερα, φυλάμε Θερμοπύλες. Ιδιαίτερα σήμερα με την άκρως προκλητική πολιτική της γείτονος Τουρκίας.
Επίσης, αναδημοσιεύουμε ένα μικρός μέρος της Μλέτης μας: “Η Δωδεκανησιακή Οικονομία ενώπιον νέων δεδομένων”(ΧΧΧ).

“...Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κριστόφερσεν, αρμόδιος για τα οικονομικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε δηλώσεις του (10.11.1997) συνέστησε αυστηρότερη πειθαρχία στα δημοσιονομικά, τονίζοντας: “...Η Ελλάδα και οι άλλες κοινοτικές χώρες, θα πρέπει να ετοιμαστούν για να τροποποιήσουν τα Προγράμματά τους για την οικονομική σύγκλιση, ώστε να τα προσαρμόσουν κατάλληλα για να αντέξουν στις πιέσεις της σημερινής δοκιμαζόμενης Ευρωπαϊκής Οικονομίας...”.

Πέραν, όμως, των γενικών αδυναμιών της Ελληνικής Οικονομίας, η Δωδεκάνησος παρουσίαζε επιπρόσθετα μερικά δικά της, τοπικής μορφής. Αυτά ήσαν κατά βάση από τότε, η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού, η ποιοτική του υστέρηση, η υπερδιόγκωση του τομέα των υπηρεσιών και η παρατηρούμενη, χρόνο με το χρόνο, υποχωρητικότητα των πρωτογενών και δευτερογενών δραστηριοτήτων, καθώς, επίσης, και η ελλιπής ανταγωνιστικότητα, ως αποτέλεσμα ορισμένων εγγενών αδυναμιών, αλλά και αδικαιολόγητων αντικινήτρων. Επίσης, και ο ιδιωτικός τομέας υφίσταται μια μακροχρόνια ύφεση, που δημιουργεί ουσιαστικά λειτουργικά προβλήματα.

Ανάγκη ορθολογικής ανάπτυξης
“Τα αίτια που οδήγησαν μέχρις εδώ, έχουν κατά κόρον και κατά διαστήματα, αναλυθεί και εντοπισθεί. Εμείς προσωπικά, τουλάχιστον, δικαιούμεθα να έχουμε κάποια θέση, ως προς τη μακροχρόνια τακτική επισήμανση των εκάστοτε παρουσιαζόμενων Δωδεκανησιακών προβλημάτων.

Θα μπορούσαμε, δε άνετα να πούμε και τώρα: Η μη ορθολογική ανάπτυξη της Δωδεκανήσου, σε ένα μεγάλο μέρος οφείλεται στην αδυναμία σθεναράς και τεκμηριωμένης προβολής και επιμονής σε ορισμένους άξονες εκ μέρους των κατά διαστήματα τοπικών παραγόντων και όχι πάντοτε στις επιλογές της Πολιτείας.

“...Χωρίς περιστροφές να γίνει αποδεκτό ότι η Δωδεκανησιακή Οικονομία απαιτεί ένα σαφές πλαίσο. Χρειάζεται, επίσης, ειλικρίνεια στους χειρισμούς, χωρίς τάσεις πολιτικών σκοπιμότητων ή αντιπερισπασμών. Καθώς και μία σταθερή και προσγειωμένη αναπτυξιακή μακροπρόθεσμη πορεία.

“Εχουμε την πεποίθηση γράφαμε από τότε, ότι η κατάσταση μπορεί να αναστραφεί προς το καλύτερο, εφόσον η άνευρη αντιμετώπιση των θεμάτων δώσει τη θέση της σε νέο προγραμματισμένο ρυθμό, με μέσα επιστημονικής και πρακτικής δεοντολογίας και ρεαλισμού. Εάν και τώρα δεν συνειδητοποιηθεί η αρνητική τροχιά της Δωδεκανησιακής Οικονομίας, γράφαμε από τότε, η κατάσταση θα επιδεινώνεται, παρά την εντύπωση που υπάρχει σε Πανελλήνια κλίμακα ότι εδώ στα Δωδεκάνησα πλέουμε σε πελάγη ευδαιμονίας! και δεν έχουμε προβλήματα.

Οικονομική αναθέρμανση
“Σήμερα, πλέον, εκ των πραγμάτων η αναθέρμανση της Δωδεκανησιακής Οικονομίας δεν επιδέχεται καθυστερήσεις και αναβολές. Η αναζωογόνηση της τοπικής μας οικονομίας αποτελεί πιεστική προτεραιότητα. Γιατί, εάν οι στρεβλώσεις που υποβόσκουν δεν τεθούν υπό έλεγχο, θα καταλήξουν να καταστούν μόνιμο φαινόμενο, πολύ επικίνδυνο για τη μελλοντική και κοινωνική εικόνα της περιοχής.

Στόχοι της Οικονομική Πολιτικής
“Σε γενικές γραμμές: Οι στόχοι της Οικονομικής Πολιτικής να συγκεκριμενοποιηθούν σε ένα δεκαετές μακροπρόθεσμο πρόγραμμα Ανάπτυξης της Δωδεκανήσου με την παράλληλη κατάστρωση και ενός βραχυπρόθεσμου και ενός άλλου μεσοπρόθεσμου, τριετούς προοπτικής.

Τα οικονομικά αυτά προγράμματα να είναι αλληλένδετα μεταξύ τους, να δίνουν έμφαση σε όλα τα Δωδεκανησιακά προβλήματα, να εντοπίζουν τις παραγωγικές δυνατότητες όλων ανεξαιρέτως των νησιών του συμπλέγματος, να συνταχθούν με βάση τις προδιαγραφές των διαφόρων ενισχυτικών ταμείων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και να προβλέπουν πρακτικές και εφαρμόσιμες λύσεις που να καλύπτουν ανάλογα τις δυνατότητες των τριών παραγωγικών τομέων: Ο αγροτικός τομέας θα περιλαμβάνει τη γεωργία, κτηνοτροφία, τα δάση και την αλιεία.

“Επίσης και οι μεταποιητικοί κλάδοι-βιομηχανία, βιοτεχνία και χειροτεχνία να προσεχθούν”(ΧΧΧ).
“Ο τριτογενής τομέας, ο τουρισμός να προσεχθεί ιδιαίτερα, ο οποίος με τα σημερινά δεδομένα έχει το προβάδισμα, αλλά είχε και έχει και αυτός τα προβλήματά του.

Και γενικά, οι λοιπές επίσης υπηρεσίες, όπως το εμπόριο, οι συγκοινωνίες, η αντιμετώπιση του μεταφορικού κόστους των αγαθών από και προς τη Δωδεκάνησο, οι επικοινωνίες, η δημόσια διοίκηση κ.α. αποτελούν ευαίσθητη πτυχή της Δωδεκανησιακής Οικονομίας.

Δημιουργία ανταγωνιστικών συνθηκών. Εξαιτίας ορισμένων ανασταλτικών παραγόντων, αλλά και του μεγάλου ανοίγματος μεταξύ των αναγκών της κατανάλωσης και της ποσοτικής παραγωγής, τόσο του πρωτογενή, όσο και του δευτερογενή τομέα, το λειτουργικό κόστος στη Δωδεκάνησο αναβαθμίζεται σε ποσοστό 16-18% περίπου, σε σύγκριση με εκείνο που διαμορφώνεται στα αστικά κέντρα της Χωράς.

Έτσι, η εξίσωση της κοστολογικής επιβάρυνσης της Δωδεκανήσου και των λοιπών νησιών του Αιγαίου με την αντίστοιχη των Αθηνών και των άλλων αστικών κέντρων της χώρας είναι επιβεβλημένη.

Ταυτοχρόνως και τα θέματα που άπτονται του υπερεπαγγελματισμού και της παραοικονομίας είναι από εκείνα, που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση.

Αξιοποίηση Δημόσιας Δωδεκανησιακής Ακίνητης Περιουσίας. Ο πρώην Νομάρχης Δωδεκανήσου κ. Γιάννης Παρασκευάς, αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του (11.11.1993), αναφέρθηκε, προς τιμήν του, και στην Δημόσια Δωδεκανησιακή Ακίνητη Περιουσία. Χωρίς να διεκδικούμε το αλάνθαστο, θεωρώ υποχρέωση να επαναλάβω την πρόταση, που από το 1980 υποστηρίζω, ως προς την αξιοποίηση, όχι πώληση της παραπάνω Ακίνητης Περιουσίας.

Κατά την ταπεινή μας γνώμη η περιουσία αυτή, όση απέμεινε από τις πωλήσεις, η οποία είναι ακόμα υπολογίσιμη, ορθολογικά εάν αξιοποιηθεί θα αποτελέσει τον κυριότερο μοχλό ανασύνταξης της Δωδεκανησιακής Οικονομίας, χωρίς να χαθεί και το Κεφάλαιο που σήμερα αντιπροσωπεύει. Κατά την άποψή μας: Να διαχωριστούν τα καθαρώς αγροτικά κτήματα.

Στη συνέχεια με διαδικασία δίκαιη, στηριγμένη σε αντικειμενικά κριτήρια, να δοθεί, το μεγαλύτερο μέρος, ύστερα από διαγωνισμό με ελάχιστο, όμως, μίσθωμα, σε πραγματικά ενδιαφερόμενους, επί μία 15ετία, η οποία θα ανανεώνεται, εφόσο ο μισθωτής θα τηρεί τους όρους της εκμίσθωσης, διαφορετικά θα αποβάλλεται.

Έτσι θα δημιουργηθούν δενδροφυτεύσεις, κτηνοτροφικές μονάδες κ.λπ. αγροτικές εκμεταλλεύσεις και θα παύσει η Δωδεκάνησος για τις ανάγκες της, ξενοδοχειακές και οικογενειακές να εισάγουμε πατάτες, κρεμμύδια και γενικά αγροτικά προϊόντα από το εξωτερικό.

Τα αστικά ακίνηα θα παραμείνουν στο Δημόσιο.

• Το θέμα είναι ευρύτερο, αλλά σήμερα ο χώρος της φιλόξενης “Ροδιακής” δεν μας το επιτρέπει.

Σημειώσεις:
(Χ). Από τον Πρόλογο του προέδορυ του ΕΒΕΔ Γεωργίου Καραγιάννη.
(ΧΧ). Κυριάκος Ι. Φίνας. “Η Δωδεκανησιακή Οικονομία από της Απελευθερώσεως της Δωδεκανήσου μέχρι σήμερα, 1947-1989”. (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών. Αθήνα 1991).
(ΧΧΧ). Κυριάκος Ι. Φίνας. “Η Δωδεκανησιακή Οικονομία ενώπιον νέας περιόδου”. Ρόδος 1994.