Η κατανομή των δημοτικών συμβούλων στον δήμο Ρόδου με βάση το νέο εκλογικό σύστημα

Rodiaki NewsRoom

Πιθανά σενάρια, εκτιμήσεις και παρατηρήσεις

Tου Καραγιάννη Ιωάννη*

Στους επόμενους πίνακες αποτυπώνονται τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών του 2014 όπως αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, καθώς και η κατανομή του αριθμού των δημοτικών συμβούλων, ανά παράταξη, που θα είχαν λάβει οι υποψήφιοι του 2014 αν ίσχυε το σημερινό εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής (Ν. 4555/2018).

Το κύριο χαρακτηριστικό του νέου εκλογικού Νόμου (που δεν υπήρχε στους προηγούμενους εκλογικούς νόμους) είναι ότι οι δημοτικοί σύμβουλοι εκλέγονται μόνο από την Α΄ Κυριακή (Α΄ γύρος). Ο Δήμαρχος, αν δεν εκλεγεί από το Α΄ γύρο (με 5-%+1), τότε εκλέγεται από τις επαναληπτικές εκλογές (Β΄ γύρος) μεταξύ των 2 πρώτων σε ψήφους υποψηφίων του Α΄ γύρου. Τέλος παρουσιάζεται ενδεικτικά ένα πιθανό εκλογικό σενάριο και γίνονται ορισμένες παρατηρήσεις και σχολιασμοί.

Όπως παρατηρούμε στους προηγούμενους πίνακες, ο αριθμός των Δημοτικών Συμβούλων που θα εκλεγεί από τον Α΄ γύρο θα είναι περιορισμένος σε όλες τις παρατάξεις, λόγω του νέου εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής που εφαρμόζεται για 1η φορά. Στις ερχόμενες εκλογές αναμένεται μια αύξηση του εκλογικού σώματος κυρίως λόγω των νέων ψηφοφόρων με ηλικίες > 17 ετών (για πρώτη φορά). Μένει να απαντηθεί το ερώτημα σε τι βαθμό θα κυμανθεί η αύξηση αυτή. Στην περίπτωση αύξησης του εκλογικού σώματος θα έχουμε ανάλογη αύξηση του εκλογικού μέτρου και πιθανή ελεγχόμενη ανακατανομή του αριθμού των Δημοτικών Συμβούλων.

Στην περίπτωση αυτή:
1. Η πιθανότητα να έχουμε εκλογή Δημάρχου από τη Α΄ Κυριακή (δηλαδή με 50%+1 των ψήφων του εκλογικού σώματος) τείνει να είναι μηδενική. Με βεβαιότητα η εκλογή Δημάρχου Ρόδου θα συμβεί στις επαναληπτικές εκλογές (Β΄ Κυριακή, 2/6/2019).

2. Ο Δήμαρχος που θα εκλεγεί από τη Β΄ Κυριακή (στις 2/6/2019) μπορεί:
α) Είτε να είναι ο ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ Α με 15 έδρες (Δ.Σ.) στις 49 και επομένως θα έχει την εμπιστοσύνη λιγότερο του 1/3 των μελών του Δ.Σ.

β) Είτε να είναι ο ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ Β με 13 έδρες (Δ.Σ.) στις 49 και επομένως θα έχει την εμπιστοσύνη περίπου του ¼ των μελών του Δ.Σ.

Αυτό σημαίνει ότι για πρώτη φορά θα έχουμε Δημάρχους με «αρχική μειοψηφία» (σε κάθε περίπτωση) στο νέο Δ.Σ. ανεξάρτητα αν στη συνέχεια έχουν «αθροιστική πλειοψηφία» των μελών του Δ.Σ. η οποία θα προκύψει από συνεργασία/ες παρατάξεων.

Μερικές σημαντικές παρατηρήσεις-σχολιασμοί.
1. Ο αριθμός των υποψήφιων Δημάρχων για τον Δήμο της Ρόδου στις ερχόμενες εκλογές είναι ίδιος με αυτόν στις δημοτικές εκλογές του 2014 (πέντε υποψήφιοι).
2. Οι 3 από τους 5 υποψήφιους Δημάρχους στις ερχόμενες εκλογές είναι ίδιοι με τους υποψήφιους Δημάρχους του 2014 (κ.κ. Χατζηδιάκος, Καρίκης και Πότσος). Οι 2 νέοι υποψήφιοι είναι οι κ.κ. Καμπουράκης και Κρητικός αντί των κ.κ. Χατζηευθυμίου και Υψηλάντη.

3. Στο υποθετικό σενάριο, στο οποίο και οι 3 «παλαιοί» υποψήφιοι διατηρήσουν την εκλογική επιρροή τους στα επίπεδα του 2014, τότε έχουν αθροιστικό ποσοστό περίπου 67%, δηλαδή απομένει προς διάθεση το 33% του εκλογικού σώματος του Δήμου Ροδίων, το οποίο δυνητικά θα διατεθεί στα 2 νέα πρόσωπα που είναι για πρώτη φορά υποψήφιοι (γίνεται η αναφορά του επειδή για αυτό υπάρχουν προηγούμενα στοιχεία και όχι επειδή είναι το πιθανότερο να συμβεί). Επίσης, είναι προφανές ότι οι 2 νέοι υποψήφιοι Δήμαρχοι της Ρόδου προσδοκούν σε ανακατανομή των ψήφων του εκλογικού σώματος του 2014, καθώς και στην επιρροή των νέων ψηφοφόρων, αφού στην περίπτωση που αυτό δεν συμβεί ή συμβεί σε σχετικά μικρό βαθμό θα έχουμε πρωτιά στο Α΄ γύρο του νυν Δημάρχου. Οποιαδήποτε πιθανή ανακατανομή στην ψήφο του εκλογικού σώματος του 2014 επηρεάζει πρωτίστως τον νυν Δήμαρχο.

Ο Β΄ ΓΥΡΟΣ
Μερικά χρήσιμα συμπεράσματα, όπως προκύπτουν από προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις δημοτικών εκλογών στην Επικράτεια δείχνουν ότι:
1. Οι υποψήφιοι που θα είναι στο Β΄ γύρο (επαναληπτικές εκλογές) θα πρέπει είτε να πλησιάζουν είτε να ξεπερνούν το 30 % των ψήφων του εκλογικού σώματος στο Α΄ γύρο.

2. Η επικράτηση του ενός από τους 2 υποψήφιους Δημάρχους, οι οποίοι θα περάσουν στο Β΄ γύρο, είναι συνάρτηση κυρίως των παρακάτω δύο παραγόντων:
α) της μεταξύ τους διαφοράς στον Α΄ γύρο (όσο μεγαλύτερη είναι αυτή τόσο πιο πιθανή είναι η επικράτησή του 1ου σε ψήφους υποψήφιου του Α΄ γύρου).

β) της απόστασης που χωρίζει το ποσοστό του κάθε υποψηφίου που πέρασε στον Β΄ γύρο από το 50% (όσο πιο μικρή είναι η απόσταση αυτή τόσο πιο πιθανό είναι να επικρατήσει ο υποψήφιος αυτός στον Β΄ γύρο).

Στον πίνακα 3 (ενδεικτικό εκλογικό σενάριο) οι υποψήφιοι Α και Β που θα περάσουν στον Β΄ γύρο έχουν περίπου ίσες πιθανότητες εκλογής, αφού τόσο η μεταξύ τους διαφορά (5%) είναι σχετικά μικρή διότι η πραγματική διαφορά στο «δίπολο» είναι 2,5% αλλά και η απόσταση του κάθε υποψηφίου από το 50% είναι σχετικά μεγάλη (18% και 23 % αντίστοιχα). Επομένως πρόκειται για ένα ανοικτό εκλογικό αποτέλεσμα.

ΟΙ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ
Οι δημοσκοπήσεις, στις οποίες επιδίδονται τα ΜΜΕ και οι υποψήφιοι Δήμαρχοι (κρυφές ή δημοσιοποιημένες), εμπεριέχουν μεγάλο στατιστικό λάθος και χαμηλό βαθμό αξιοπιστίας σε ό,τι αφορά την πρόθεση ψήφου, αφού δεν επαληθεύουν το διάστημα εμπιστοσύνης που οι ίδιες οι εταιρείες δίνουν (συνήθως 95%), κάτι που έχει συμβεί στο παρελθόν τις περισσότερες φορές, με αποτέλεσμα ορισμένες εταιρείες να έχουν προβεί σε αναθεώρηση της μεθοδολογίας τους. Αυτό συμβαίνει για 2 κυρίως λόγους:

1. Οι έρευνες που πραγματοποιούνται είναι συνήθως τηλεφωνικές με δομημένο ερωτηματολόγιο σε δείγμα τυχαίο που προκύπτει είτε από τον τηλεφωνικό κατάλογο είτε από αρίθμηση των «τυχαίων αριθμών» (αυτό συμβαίνει γιατί είναι εύκολες και γρήγορες αλλά και με μειωμένο κόστος) και επομένως έχουν μειωμένο βαθμό αξιοπιστίας (για μια σειρά από λόγους που στο παρελθόν έχουν αναλυθεί από αρκετούς αναλυτές).

Οι περισσότερο αξιόπιστες έρευνες είναι αυτές που διεξάγονται με τη
μορφή δομημένου ερωτηματολογίου με χρήση κάλπης και είναι επαναλαμβανόμενες.

2. Η στάθμιση του δείγματος και η διόρθωση σφάλματος η οποία γίνεται εκ των υστέρων (άρα και το περιθώριο λάθους) δεν μπορεί να γίνει επιστημονικά ορθά όταν δεν υπάρχουν συγκρίσιμα εκλογικά στοιχεία (εκλογικά αποτελέσματα) από προγενέστερες εκλογές για όλους τους υποψηφίους. Αυτό συμβαίνει σχεδόν πάντα στις έρευνες για τις Εθνικές εκλογές, αφού υπάρχουν τα αποτελέσματα της αμέσως προηγούμενης εκλογικής αναμέτρησης σχεδόν για όλα τα κόμματα. Στην περίπτωσή μας, στον Δήμο της Ρόδου για τους 2 νέους υποψηφίους (κ.κ. Καμπουράκη και Κρητικό) δεν υπάρχουν τέτοια στοιχεία από προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση.

Επομένως η μόνη αξιόπιστη δημοσκόπηση θα είναι το αποτέλεσμα της εκλογής της Α΄ Κυριακής.

Εύχομαι στους υποψήφιους Δημάρχους του Δήμου μας και στους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους όλων των συνδυασμών καλή δύναμη και να μην ξεχνούν τα παραπάνω στοιχεία, καθώς και να μη λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους τις δημοσκοπικές έρευνες ως προς την πρόθεση ψήφου. Άλλωστε όλοι μας γνωρίζουμε ότι η εκλογή τους (ή μη) θα γίνει με αριθμητικά και μόνο κριτήρια δηλαδή από την καταμέτρηση της κάλπης.

* πρώην Σχολικού Συμβούλου και νυν Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου
Μαθηματικών Ν. Δωδεκανήσου

1 Δημοτικοί Σύμβουλοι
2 Περίπου η κατανομή των Δ.Σ. στην Α΄ κατανομή γίνεται από τον τύπο 0,49xα, όπου α το ποσοστό του συνδυασμού που έλαβε στις εκλογές. Όσες έδρες μείνουν αδιάθετες κατανέμονται στους συνδυασμούς με τα μεγαλύτερα υπόλοιπα ψήφων με φθίνουσα σειρά (Β΄ κατανομή).