Δύο Ροδίτες στον αστερισμό του κορωνοϊού σε Στοκχόλμη και Ολλανδία

Pοδούλα Λουλουδάκη

Πώς επιβιώνει ο καθένας στη χώρα του και τι ελπίζει

Στοκχόλμη Σουηδίας: Δημήτρης Κωτιάδης του Γεωργίου

«Οι Σουηδοί δεν ξέρουν αν θα κάνουν φέτος διακοπές. Δεν ξέρουν αν θα γίνουν Ιταλία»!
«Είμαι στη Στοκχόλμη από το 2012. Αυτός ο χειμώνας δεν ήταν βαρύς, είχε όμως πολλές εναλλαγές μέσα στην ίδια μέρα. Την προηγούμενη εβδομάδα είχε ήλιο, μετά βροχή και το βράδυ χιονοθύελλα. Και τώρα που μιλάμε άρχισαν να πέφτουν οι πρώτες νιφάδες. Εργάζομαι στο μπαρ ενός εστιατορίου που βρίσκεται εντός Εμπορικού Κέντρου, σ’ έναν από τους πιο κεντρικούς δρόμους της Στοκχόλμης όπου μένω κιόλας.

Τα πάντα εδώ είναι ανοιχτά, εκτός από τα γυμνάσια, τα λύκεια και τα πανεπιστήμια. Είναι ανοιχτοί οι παιδικοί σταθμοί, τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά σχολεία ενώ αντίθετα έκλεισαν τους κινηματογράφους και τα θέατρα, ενώ δεν γίνονται συναυλίες και μεγάλα events όπου συγκεντρώνεται πολύς κόσμος. Τα κλαμπ είναι ανοιχτά, ωστόσο πολλά έχουν κλείσει από μόνα τους αφού δεν πληρούν τον κανόνα που έχει βάλει η κυβέρνηση, να παρεμβάλλεται τραπέζι ανάμεσα στους πολίτες ενώ το ίδιο έχει γίνει και για τα εστιατόρια.

Έχω ακούσει, χωρίς αυτό να είναι διασταυρωμένο, ότι ο αριθμός των απολύσεων παρότι η Σουηδία δεν έχει επιβάλει καραντίνα, αλλά την ανοσία της αγέλης, έχει φτάσει τους 50.000. Κι αυτό γιατί η κίνηση έχει μειωθεί πάρα πολύ αφού οι Σουηδοί αυτοπεριορίζονται, βλέποντας και διαβάζοντας τι συμβαίνει σε άλλες χώρες. Έτσι, μετά τις τέσσερις ή πέντε ή έξι το απόγευμα, η Στοκχόλμη είναι πόλη-φάντασμα.

Εμείς που δουλεύουμε σε εστιατόρια και μπαρ δουλεύουμε στο 40% και αμειβόμαστε για το 90%. Για το 50% επιβαρύνεται η κυβέρνηση. Όλο το χρόνο υπάρχει πρόγραμμα ανεργίας 300 ημερών που σου παρέχει για 10 μήνες το ποσόν των 1.300 ευρώ.

Η κυβέρνηση προτρέπει τους πολίτες που είναι υγιείς να βγουν έξω, να κινηθεί η οικονομία, αλλά τεστ για να ξέρεις αν έχεις τον κορωνοϊό ή αν τον έχεις περάσει, δεν γίνονται. Η κυβέρνηση δεν επιβάλλει κανόνες με νόμο, ή μπλόκα στο δρόμο και πρόστιμα.

Ο πολίτης κάνει αυτό που πρέπει. Όπως από την 1η Ιουνίου είπε ότι δεν θα καπνίζει κανείς ούτε έξω από τα εστιατόρια και από την 1η Ιουνίου δεν κάπνιζε κανείς, έτσι και με τον κορωνοϊό.

Ζητά την τήρηση του ενάμισι μέτρου απόσταση και την τοποθέτηση διαχωριστικών από τον πελάτη στο ταμείο, ανοίγει μία ώρα νωρίτερα τα σούπερ μάρκετ το πρωί και προτρέπει τους ηλικιωμένους να πηγαίνουν εκείνη την ώρα για τα ψώνια τους, όλα γίνονται στο πλαίσιο της προτροπής γιατί αυτή είναι η κουλτούρα του Σουηδού. Και μην ξεχνάτε ότι στη Σκανδιναβία, το μοντέλο είναι διαφορετικό από αυτό της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας.

Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι ζουν μόνοι τους, τα παιδιά τους έχουν φύγει από το σπίτι από τα 18 τους. Ίσως αυτό είναι το πρόβλημα στην Ιταλία και την Ισπανία με το θάνατο πολλών ηλικιωμένων. Η κυβέρνηση εδώ έκλεισε τις πόρτες των γηροκομείων, κι αυτή την περίοδο προστατεύει μ’ αυτό τον τρόπο τους ανθρώπους που ζουν σ’ αυτά.

Την Κυριακή ήταν η ημέρα του Πάσχα και οι Σουηδοί πήγαν στα εξοχικά τους. Κανείς δεν τους ζήτησε να μην πάνε. Αυτό που επικρατεί εδώ είναι ότι οι νέοι και οι υγιείς μπορούν να περάσουν κορωνοϊό για να αναπτύξουν αντισώματα. Επίσημα, ο αριθμός των κρουσμάτων που δίνεται ξεπερνά τους 10.000, ωστόσο είναι βέβαιο ότι τα κρούσματα είναι τουλάχιστον τα διπλάσια. Είναι πολλοί που περνούν κορωνοϊό στο σπίτι τους, κι έχω και φίλους όπου δεν έχουν καταγραφεί ως κρούσμα.

Έχω συναδέλφους που περνούν αυτή τη στιγμή, κορωνοϊό. Αν συγκρίνεις τους αριθμούς Ελλάδας και Σουηδίας που έχουν τον ίδιο πληθυσμό είχαν μαζί το πρώτο κρούσμα, κι αυτή τη στιγμή η Ελλάδα έχει 2.000 κρούσματα και μόλις 100 νεκρούς ενώ η Σουηδία έχει πάνω από 900 νεκρούς. Δεν ξέρουμε αν θα γίνουμε Ιταλία, δεν ξέρουμε τι εξέλιξη θα έχει η επιλογή της ανοσίας της αγέλης που μόνη χώρα η Σουηδία επέλεξε, σ’ όλο τον πλανήτη.

Ούτε κι αν σωθεί τελικά η οικονομία μ’ αυτή την επιλογή, ξέρουμε. Προσωπικά ακολουθώ τους κανόνες της Ελλάδας όσο γίνεται. Κανείς Σουηδός δεν ξέρει αυτή τη στιγμή αν θα ταξιδέψει φέτος. Άκουσα στις ειδήσεις να λέει ένας υπουργός της Σουηδίας ότι φέτος θα πρέπει να μείνουν εδώ για να στηρίξουν τη Σουηδική οικονομία, κάνοντας διακοπές στη χώρα τους.

Οι Σουηδοί θεωρούν ότι η Ελλάδα έπραξε πολύ καλά, και είναι ασφαλής προορισμός, δεν ξέρουν όμως αν θα μπορέσουν να ταξιδέψουν φέτος και ποια χώρα θα τους δεχτεί. Με τη δουλειά που κάνω έρχομαι σε επαφή με πολλούς, χαίρονται για την Ελλάδα, χαίρονται για τη Ρόδο. Ποιος Σουηδός δεν ξέρει τη Ρόδο! Δεν ξέρει όμως αν θα μπορέσει να κάνει διακοπές σ’ αυτήν φέτος».

Ρότερνταμ Ολλανδίας: Δημήτρης Κωτιάδης του Ηλία

«Για να ξεσκάσουμε όταν έχουμε χρόνο, παίρνουμε τηλέφωνο ο ένας τον άλλο και λέμε «έλα να πιούμε μια μπίρα...», και την πίνουμε, από τηλεφώνου»!

«Ζω 18 χρόνια στην Ολλανδία, εκ των οποίων τα τελευταία στο κέντρο του Ρότερνταμ. Είμαι Διευθυντής Ερευνών σε Ρομποτική Εταιρεία (λεωφορεία χωρίς οδηγούς), η οποία το τελευταίο διάστημα αγοράστηκε από μεγάλη Γερμανική Εταιρεία. Εργάζομαι κανονικά από το σπίτι, εδώ και περίπου τρεισήμισι εβδομάδες, από τότε που αποφασίστηκαν μέτρα καραντίνας και στην Ολλανδία.

Ελάχιστοι πάνε για δουλειά. Όλα έκλεισαν εντός μίας ημέρας εκτός από τα φαρμακεία, τα σούπερ μάρκετ και το φαγητό delivery το οποίο πληρώνεις με την κάρτα σου, στην ανάλογη εφαρμογή και το φέρνουν και το αφήνουν έξω από την πόρτα σου, νεαρά άτομα.

Η κυβέρνηση συμβουλεύει συνεχώς τους πολίτες άνω των 70 ετών να τηρούν τις αποστάσεις, αλλά οι Ολλανδοί είναι ένας λαός που συμμορφώνεται με τους κανόνες. Βγαίνοντας για βόλτα με το σκύλο μου, βλέπω ότι υπάρχουν άνθρωποι έξω οι οποίοι τηρούν τις αποστάσεις ακόμα κι αν είναι να κάτσουν στο ίδιο παγκάκι, στο πάρκο.

Ο χαιρετισμός δεν γίνεται καν με τον αγκώνα, γίνεται με την πτέρνα, για να υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη απόσταση. Νομίζω ότι τα σκληρά περιοριστικά μέτρα θα ισχύσουν μέχρι τις 28 Απριλίου και θέλω να πιστεύω ότι μετά θα αρχίσουν να χαλαρώνουν σιγά-σιγά, αλλά όχι για όλους. Όπως ακούγεται, εδώ μπορεί να ξεκινήσουν να εργάζονται οι νέοι και οι ηλικιωμένοι να συνεχίσουν να παραμένουν στα σπίτια.

Τα περισσότερα κρούσματα και οι νεκροί στην Ολλανδία σημειώθηκαν στο νότο, εκεί όπου στα τέλη Φεβρουαρίου και παρά τα πρώτα κρούσματα στην Ιταλία, πραγματοποιήθηκε ένα μεγάλο Φεστιβάλ, αλλά και το καρναβάλι.

Κανείς δεν ξέρει ποια χώρα έκανε καλά. Αυτή που έκλεισε αμέσως τα πάντα ή αυτή που αφήνει την ανοσία της αγέλης, να λειτουργήσει. Κανένας δεν ξέρει αυτή τη στιγμή ποιος κάνει το σωστό και ποιος το λάθος. Έχω φίλους που έχασαν δικούς τους ηλικιωμένους ανθρώπους, από κορωνοϊό. Ούτε στην Ολλανδία γίνονται μαζικά τεστ. Το σύστημα υγείας της χώρας είναι ωστόσο αρκετά καλό.

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός μία φορά την εβδομάδα βγαίνει στην τηλεόραση, ενημερώνει για κρούσματα και νεκρούς, αλλά και για τα νέα περιοριστικά μέτρα και τα μέτρα ανακούφισης των επιχειρήσεων και των πολιτών που έχουν πληγεί από την καραντίνα. Ναι, τα μέτρα καραντίνας θα πρέπει ν’ αρχίσουν να χαλαρώνουν γιατί ακόμα κι αυτή η καλή οικονομία θα παρουσιάσει πολύ σοβαρά προβλήματα.

Στην Ολλανδία, υπάρχει ένα σωστό φορολογικό σύστημα, κι αν είσαι εντάξει ως προς τις υποχρεώσεις σου δεν έχεις κανένα πρόβλημα. Επίσης σ’ όλους τους ανέργους δίνεται πάντα όπως και σ’ αυτή την περίοδο το 75% του τελευταίου τους μισθού. Η οικονομία της χώρας είναι δυνατή, ωστόσο κι εδώ κάποιοι θα χάσουν τη δουλειά τους. Θα την πληρώσουμε τη ζημιά.

Οι Ολλανδοί είναι σκληροί στο Eurogroup για την Ελλάδα και τις άλλες χώρες, αλλά δεν είναι έτσι και στη ζωή. Αγαπούν τη χώρα μας. Εγώ δεν συνάντησα κανένα πρόβλημα ερχόμενος πριν 18 χρόνια εδώ για να ζήσω και να δουλέψω. Αντίθετα μπήκα αμέσως σε παρέες Ολλανδών όπως και μέχρι σήμερα, ενώ οι Ολλανδοί φίλοι μου ονειρεύονται διακοπές στην Ελλάδα το καλοκαίρι, όπως μου λένε. Δεν ξέρω όμως αν θα τις κάνουν. Κανείς δεν ξέρει αυτή τη στιγμή, ούτε κι εγώ δεν ξέρω αν θα έρθω.

Το μεγαλύτερο μέρος των διακοπών μου είναι τον Αύγουστο και έρχομαι κάθε χρόνο στη Ρόδο και στο χωριό μου την Ίστριο, για να δω τους δικούς μου, τους φίλους μου και να πάω στα πανηγύρια μας. Φέτος το πιθανότερο είναι να μην έρθω.

Ο πατέρας μου που είναι 80 χρονών, ζει στη Ρόδο και είναι καλά. Αν έρθω και δεν ξέρω ότι έχω τον ιό; Κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει μέχρι τότε. Μόλις μάθουν οι επιστήμονες, θα μάθουμε κι εμείς. Ακούω συχνά «Ράδιο Αρχάγγελος», ελληνικά τραγούδια να μου θυμίζουν την πατρίδα. Είναι κι εδώ η ψυχολογία του κόσμου πολύ επιβαρυμένη. Για να ξεσκάσουμε όταν έχουμε χρόνο, παίρνουμε τηλέφωνο ο ένας τον άλλο και λέμε «έλα να πιούμε μια μπίρα...», και την πίνουμε, από τηλεφώνου».