Γιάννης Πάππου: «Προσπαθούμε να διασώσουμε ό,τι μπορούμε…»

Βαρβάρα Μπογδάνου

Τα νησιά μας, η Ρόδος, όπως και όλη η χώρα γύρισαν σελίδα… Πέρασαν στη… «νέα κανονικότητα» με αρκετή δόση προβληματισμού και ανησυχίας όπως άλλωστε γίνεται μετά από τέτοιες καταστάσεις που αλλάζουν ανθρώπους, συνήθειες, κοινωνίες, νόμους και μέτρα.

Η επόμενη ημέρα έφερε την αγωνία της επιβίωσης και την αναζήτηση τρόπων για να μπορέσουμε να σταθούμε όρθιοι… πράγμα δύσκολο όταν όλα γύρω μας καταρρέουν!
Προκλήσεις και δυσεπίλυτα προβλήματα βαραίνουν τον επιχειρηματικό και επαγγελματικό κόσμο της περιοχής μας που ζητά στήριξη και από την άλλη τον εργαζόμενο που βλέπει το επερχόμενο αδιέξοδο και απευθύνει έκκληση σε όποιους μπορούν να βοηθήσουν.

Ποια είναι λοιπόν σήμερα η κατάσταση; Πώς πορεύεται η περιοχή στη «νέα κανονικότητα»; Τι μας περιμένει το επόμενο διάστημα και πώς μπορεί να διασωθεί η Δωδεκάνησος; Ερωτήματα που απαντά ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου Γιάννης Πάππου μιλώντας σήμερα στη «Ροδιακή».

Κε Πάππου, πώς είναι η επόμενη ημέρα της εποχής του κορωνοϊού; Άνοιξαν τα καταστήματα, οι επιχειρήσεις, ποια είναι η εικόνα που εισπράττετε ως πρόεδρος του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου;
Βρισκόμαστε στην επόμενη ημέρα μίας νέας κανονικότητας. Και αυτό που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε είναι ότι δεν πρόκειται να επιστρέψουμε σύντομα στην παλιά κανονικότητα, σε αυτά τα οποία γνωρίζαμε.
Βλέπουμε ότι όλος ο πλανήτης έχει μπει σε νέες διαδικασίες, σε νέα πρωτόκολλα τα οποία επιτάσσουν νέους τρόπους όχι μόνο για τη λειτουργία της επιχειρηματικής κοινότητας αλλά για το σύνολο της κοινωνίας. Βλέπουμε ότι αλλάζουν όχι μόνο καταναλωτικές συνήθειες αλλά και κοινωνικές συνήθειες. Και θα πρέπει να προσαρμοστούμε σε αυτά τα νέα δεδομένα. Δεν μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά γιατί οφείλουμε να διαφυλάξουμε όχι μόνο την υγεία των πελατών μας και των επισκεπτών μας αλλά πολύ περισσότερο την υγεία τη δική μας αλλά και της οικογένειάς μας.

Αυτή η νέα κανονικότητα φέρνει μαζί της και έναν προβληματισμό έντονο, για το πώς θα πορευτούμε σε οικονομικό επίπεδο επειδή όλοι καταλαβαίνουμε ότι θα έχουμε απώλειες στον τουρισμό ως τουριστική περιοχή…
Το μονοπάτι στο οποίο περπατάμε αυτή τη στιγμή είναι καινούριο, είναι ένα μονοπάτι αχαρτογράφητο. Ζούμε μία πραγματικότητα η οποία στο σύγχρονο παρελθόν του κόσμου δεν έχει όμοιό της, εκτός αν πάμε 100 χρόνια πίσω, όταν για παράδειγμα είχαμε την ισπανική γρίπη αλλά εκεί τα δεδομένα τα οικονομικά και τα κοινωνικά ήταν τελείως διαφορετικά. Δεν μπορούμε να το έχουμε αυτό ως οδηγό και να πούμε ότι αυτό που κάναμε τότε πρέπει να το κάνουμε και τώρα.

Μιλάμε για νέες καταστάσεις και χρειάζεται όλοι να ακολουθήσουμε αυστηρά και πιστά τις οδηγίες των αρμόδιων υπουργείων και να προχωρούμε βήμα-βήμα. Γιατί το μονοπάτι είναι… ανεξερεύνητο και όταν περπατάμε σε ένα τέτοιο μονοπάτι και πηγαίνουμε προσεκτικά, έτσι πρέπει να πηγαίνουμε και σε αυτή την πολύ ιδιόμορφη κατάσταση την οποία πλέον βιώνουμε όλοι. Χρειάζεται προσοχή και σύνεση.
Αυτό που είναι ξεκάθαρο και νομίζω ότι είναι οφθαλμοφανές σε όλους μας είναι ότι δε μπορούμε να συζητάμε για μία φυσιολογική σεζόν το 2020. Η σεζόν αυτή χαρακτηρίζεται από όλους ως άκρως προβληματική, προσπαθούμε να διασώσουμε ό,τι μπορούμε ούτως ώστε να βγούμε όσο το δυνατόν περισσότερο αλώβητοι από αυτή τη μεγάλη κρίση και να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε μία καλύτερη σεζόν για το 2021 και 2022.
Και κακά τα ψέματα, να είμαστε και λογικοί: η διαίσθηση όλων είναι ότι δεν θα επιβιώσουν όλοι οικονομικά.

Φοβόμαστε δηλαδή πια για λουκέτα το χειμώνα; Θα είναι κάτι το αναπόφευκτο πιστεύετε;
Αν πάρουμε ως οδηγό το ιστορικό το οποίο έχουμε καταγεγραμμένο στο σύνολο των Επιμελητηρίων της χώρας βλέπουμε ότι τα τελευταία χρόνια με τη λήξη της τουριστικής περιόδου είχαμε αρκετά μεγάλο αριθμό εταιρειών οι οποίες έκαναν τη λεγόμενη διαγραφή από τα μητρώα των Επιμελητηρίων. Δηλαδή έκλειναν, σταματούσαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Αν λοιπόν λάβουμε υπόψη ότι είμαστε στα μέσα Μαΐου και μέχρι το τέλος του μήνα δεν πρόκειται να έχουμε κανένα άνοιγμα τουριστικής επιχείρησης, είναι οφθαλμοφανές ότι θα υπάρξουν πιο έντονα φαινόμενα επιχειρήσεων που θα σταματήσουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα.

Οι άτυπες πληροφορίες που έχουμε είναι ότι ήδη αρκετοί από τους επαγγελματίες και επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στον τουριστικό τομέα, είτε είναι τουριστικά καταστήματα είτε καταστήματα πώλησης διάφορων προϊόντων, αλλά και στην εστίαση ήδη έχουν δηλώσει ότι δεν θα ανοίξουν φέτος και μάλιστα αρκετοί εξ αυτών αφήνουν ακομα και την επαγγελματική τους στέγη.

Δηλαδή «κλείνουν» το συμβόλαιο ενοικίασης των ακινήτων που είχαν. Γι’ αυτούς είναι πιο δύσκολα τα πράγματα. Πιο εύκολα είναι γι’ αυτούς που είχαν ιδιόκτητες επαγγελματικές στέγες. Η αίσθηση από όλη την Ελλάδα μιλώντας και με τους υπόλοιπους προέδρους Επιμελητηρίων που βρίσκονται σε αντίστοιχες περιοχές είναι ότι πραγματικά θα υπάρξει προβλημα τους χειμερινούς μήνες και νομίζω ότι αυτό έχει περάσει στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας…

Και εκτιμώ ότι αυτό θα σημαίνει και μεγάλα ποσοστά ανεργίας, σε επίπεδα που ίσως δε φανταζόμαστε και δεν έχουμε ζήσει…
Αυτό είναι κάτι το οποίο εμείς το έχουμε επισημάνει και όσον αφορά τα επιδόματα ανεργίας που δίνονταν εμείς ζητήσαμε πλέον να μετατραπούν σε επιδόματα εργασίας ώστε να βοηθηθούν και οι επιχειρήσεις και να μείνουν ζωντανές για τον εξής απλό λόγο: δεν μπορούν να μείνουν εργαζόμενοι χωρίς επιχειρήσεις και ταυτόχρονα δεν μπορούμε να έχουμε και επιχειρήσεις χωρίς εργαζόμενους.

Άρα θα πρέπει να γίνει πλέον μία καινοτόμα δράση από την κυβέρνηση η οποία μέχρι στιγμής κινείται στις σωστές κατευθύνσεις και η παλέτα δράσεων, την οποία έχει ήδη υλοποιήσει και αυτές που έχει εξαγγείλει να υλοποιηθούν στο άμεσο μέλλον, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά χρειάζεται να γίνουν πιο σύγχρονα εργαλεία ώστε να βοηθηθούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Δηλαδή να βοηθηθούν οι επαγγελματίες και οι εργαζόμενοι.

Αυτή τη στιγμή αν θέλουμε να μιλήσουμε για τους κλάδους στο χώρο του εμπορίου και των επαγγελμάτων, ποιος θα λέγαμε ότι πλήττεται περισσότερο;
Όλοι οι κλάδοι πλήττονται, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο. Κλάδος που να έχει περάσει αλώβητος αυτή τη λαίλαπα των τελευταίων μηνών δεν έχει υπάρξει. Άλλος κλάδος έχει πληγεί στο 100% και άλλος στο 30%.
Ακόμα και τα καταστήματα τροφίμων αντιμετωπίζουν κρίση και ειδικότερα τα καταστήματα που είχαν μεγάλη έκθεση στον τουριστικό κλάδο, δηλαδή που ήταν κοντά σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες ή σε τουριστικές περιοχές έχουν πτώση στον τζίρο τους με μείωση που ξεπερνά το 50%. Κακά τα ψέματα, καταστήματα τροφίμων με τέτοια μείωση δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.

Συμμετείχατε ως πρόεδρος του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου σε τηλεδιάσκεψη με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη, τι συζητήσατε;
Στην τηλεδιάσκεψη αυτή συμμετείχαμε πρόεδροι Επιμελητηρίων από όλη τη χώρα. Τα προβλήματα είναι πανομοιότυπα σε όλες τις περιοχές . Όλοι οι πρόεδροι θέσαμε τον προβληματισμό μας για την ανάγκη στήριξης τόσο των επιχειρήσεων όσο και των εργαζομένων αλλά με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων πλέον. Δηλαδή επισημάναμε ότι πρέπει να αλλάξουν πολλά πράγματα. Για παράδειγμα, το επίδομα ανεργίας είναι κάτι που δημιουργεί στρατιές ανέργων καθώς οι άνθρωποι αυτοί που το περιμένουν, βρίσκονται εκτός του εργασιακού στίβου και της αγοράς και αυτό το επίδομα δεν αρκεί να καλύψει τις ιδιωτικές τους ανάγκες.

Εμείς αυτό που θα θέλουμε είναι να υπάρξει στήριξη με επίδομα εργασίας ώστε ένα μέρος του μισθού να το καλύπτει το κράτος και το υπόλοιπο να το καλύπτει η επιχείρηση για να κρατηθούν οι επιχειρήσεις ζωντανές και οι εργαζόμενοι να παίρνουν το επίδομα αλλά να βρίσκονται μέσα στην αγορά.
Αυτό που εμείς οι επιμελητηριακοί δεν έχουμε σταματήσει ποτέ να φωνάζουμε είναι ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη και τέθηκε αυτό και στον υπουργό, ότι εμείς είμαστε η κατεξοχήν νησιωτική περιοχή της χώρας με πολύ ιδιαίτερα προβλήματα. Έχουμε 19 νησιά στα Δωδεκάνησα που αντιμετωπίζουν πολύ ιδιαίτερα προβλήματα και για εμάς είναι μονόδρομος να επιστρέψει το καθεστώς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ.

Το ξανά τονίζω: ο ΦΠΑ δεν επιβαρύνει τους επιχειρηματίες, επιβαρύνει τους καταναλωτές. Άρα αν επανέλθει το καθεστώς των μειωμένων συντελεστών, οι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών θα έχουν μία τεράστια ελάφρυνση ως προς το κόστος διαβίωσης, ως προς το κόστος μετακίνησης και παροχής υπηρεσιών αλλά ταυτόχρονα στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι εμείς εδώ είμαστε άκρως ανταγωνιστικοί ως προς τα τουρκικά παράλια.
Εκεί αυτή τη στιγμή είναι η τουριστική αγορά που λειτουργεί εις βάρος της δικής μας τουριστικής αγοράς καθώς η Τουρκία έχει πολύ χαμηλότερες τιμές από εμάς. Είναι κάτι το οποίο πρέπει να ληφθεί υπόψη ώστε να μπορέσουμε να τονώσουμε την τουριστική μας αγορά, να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί και πιο ελκυστικοί στους εν δυνάμει επισκέπτες.

Μπορεί να κάνει κάτι ο υπουργός Ανάπτυξης προς αυτή την κατεύθυνση, κε Πάππου; Βέβαια το θέμα δεν είναι του αντικειμένου του, αλλά μπορεί να μεταφέρει την αγωνία σας εκεί που πρέπει;
Δεν είναι του αντικειμένου του αλλά εμείς οφείλουμε αυτό να το φωτίζουμε και να το αναδεικνύουμε προς όλες τις κατευθύνσεις σε όλα τα υπουργεία. Το καθεστώς των μειωμένων συντελεστών είναι κάτι που αφορά όλα τα υπουργεία, ακόμα και το υπουργείο Υείας καθώς ακόμα και οι υπηρεσίες υγείας θα έπρεπε να εντάσσονται στο καθεστώς του μειωμένου ΦΠΑ γιατί ο νησιώτης πολλές φορές πρέπει να μετακινηθεί προκειμένου να καλύψει αυτές τις ανάγκες.

Τόσα χρόνια στη σύγχρονη ιστορία της χώρας μας ήταν το μοναδικό άμεσα μετρήσιμο μέτρο νησιωτικής πολιτικής το οποίο συνέβαλε στο θαύμα της Δωδεκανήσου. Τώρα με την επαναφορά του το μέτρο των μειωμένων συντελεστών θα συμβάλει στη διάσωση της Δωδεκανήσου. Είτε μιλάμε για οικονομική είτε μιλάμε για κοινωνική διάσωση.
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ειδικά στα πολύ μικρά νησάκια το να ζει κάποιος σε 12μηνη βάση καθίσταται πολλές φορές απαγορευτικό λόγω του πολύ υψηλού κόστους και την αδυναμία πρόσβασης στα μεγάλα αστικά κέντρα είτε μιλάμε για Αθήνα είτε για τη Ρόδο.

Βέβαια ίσως θα έπρεπε να ισχύσει σε όλα τα νησιά της Ελλάδας και όχι μόνο της περιοχής μας και αυτό είναι κάτι που το υποστηρίζουν πολλοί και σε τοπικό επίπεδο…
Εμείς δεν το αποκλείσαμε αυτό λέγοντας ότι μόνο εμείς εδώ οι Δωδεκανήσιοι το ζητάμε. Γι’ αυτό και στον υπουργό μεταφέραμε τις ανησυχίες για τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας που έχουν και αυτές τις έντονες νησιωτικές ιδιομορφίες, γιατί και εκεί θα πρέπει να υπάρχει μία αντίστοιχη πρόνοια και επιτέλους σε κάθε νομοσχέδιο του κράτους θα πρέπει να εφαρμοστεί η ρήτρα νησιωτικότητας η οποία δεν εφαρμόζεται.
Για όλα τα νομοσχέδια θα πρέπει να υπάρχει αυτή η πρόβλεψη και όλα πρέπει να χτίζονται με γνώμονα ότι δεν πρέπει να υπάρχει ίδια αντιμετώπιση στον κάτοικο του Αγαθονησίου και της Ψερίμου με τον κάτοικο της Αττικής. Δεν είναι δίκαιο.

Ευτυχώς είμαστε συντεταγμένοι όλοι, σε αυτή την προσπάθεια. Το αναδεικνύουμε και το διεκδικούμε. Δε λέμε μόνο για τη Δωδεκάνησο… Εμείς αναδεικνύουμε τα προβλήματα της νησιωτικότητας…
Πολλές φορές μιλάμε με υπουργεία που καλούν από τη γραμματεία και μιλούν με τη γραμματεία του Επιμελητηρίου για συνάντηση και σύσκεψη. Και όταν τους λέμε ότι είναι δύσκολο όταν μας καλούν την τελευταία στιγμή να πάμε στην Αθήνα γιατί δε βρίσκουμε θέση στα αεροπλάνα, υπάρχουν φορές που μας έχουν πει να πάρουμε… λεωφορείο ή τρένο.
Δυστυχώς το σύνολο των κατοίκων της χώρας δε ξέρει ότι εμείς εδώ είμαστε… αποκλεισμένοι και ειδικά φέτος το χειμώνα πόσες μέρες αποκλεισμού είχε ακόμα και η Ρόδος παρά τις συνδέσεις.