Αγ. Ξάνθης: Λίγες σκέψεις για την προεκλογική περίοδο -η απουσία αισθητικής και της αύρας του Αιγαίου-

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Αγαπητός Ξάνθης
Αρχιτέκτονας

Η προεκλογική συζήτηση των εκλογών της 21ης Μαΐου έκλεισε με την απόλυτη νίκη της Νέας Δημοκρατίας. Θέματα οικονομίας, ποιότητας δημοκρατίας, δημόσιας διοίκησης, ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, υγείας, πρόνοιας και συντάξεων, συμπράξεων κομμάτων και εκλογικού νόμου αλλά και ελάχιστα για την εξωτερική πολιτική, τα ατομικά δικαιώματα και την παιδεία ήταν ουσιαστικά το μενού των πολυποίκιλων έντονων συζητήσεων.

* Καμιά κουβέντα για την κλιματική αλλαγή, για το περιβάλλον και την αισθητική ποιότητα λόγου και πράξεων, για το γαλάζιο του Αιγαίου-«νησιωτικότητα».
Σε εκπομπή της τηλεόρασης σε πανελληνίας εμβέλειας κανάλι το μεσημέρι της ημέρας των εκλογών, με τίτλο «Ο ρόλος των καλλιτεχνών και η συμμετοχή στο δημόσιο διάλογο», εμφανίστηκαν εκτός των δημοσιογράφων στο πάνελ, 2 ηθοποιοί, 1 στιχουργός-σκηνοθέτης και 2 επώνυμοι της τηλεόρασης συγγραφείς.

Η συζήτηση γύρω από τον πολιτικό πολιτισμό, τη σχέση έργου και καλλιτέχνη, το επάγγελμα του καλλιτέχνη (τραγουδιστή, ηθοποιού και χορευτή) και τη δυνατότητα των καλλιτεχνών να ονειρεύονται και να παρεμβαίνουν στο γενικό πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται από το σήμερα.

* Καμιά κουβέντα για την κλιματική αλλαγή, για το περιβάλλον και την αισθητική ποιότητα λόγου και πράξεων, για το γαλάζιο του Αιγαίου-«νησιωτικότητα».
Και διερωτώμαι εάν οι καλλιτέχνες «περιορίζονται» μόνο στα τρία προαναφερόμενα επαγγέλματα -οπωσδήποτε σεβαστά- μαζί με τους (2) παραβρισκόμενους συγγραφείς του πάνελ.
Οι αρχιτέκτονες («οι μουσικοί του χώρου») απουσίαζαν ενδεικτικά.
Ο ποιητές και άτομα που τελείωσαν την επιστήμη των καλών τεχνών επίσης.

--Η αισθητική ποιότητα του λόγου, γούστου και πράξεων φαίνεται να έχει παραδοθεί στην εικόνα των προβαλλομένων πρόσωπων για την αποκλειστική νίκη του δείκτη τηλεθέασης.

Σε μια εποχή της κυριαρχίας της εικόνας, ο άνθρωπος τροφοδοτεί τον αυτοπροσδιορισμό του μέσα από την αντανάκλαση της εικόνας του στους άλλους.

Σ’ αυτή την κοινωνία που στηρίζεται στην εικόνα, λίγο ενδιαφέρουν οι πραγματικές αξίες και ο λόγος των ανθρώπων.
Ο άνθρωπος γίνεται θεατής στο θέατρο της πόλης, η σκηνή γεμάτη από παρουσιαστές-ηθοποιούς, ο δημόσιος χώρος κουίντες συνομιλιών και η αίθουσα του θεάτρου απρόσωπο οικοδομικό τετράγωνο.

Αυτό συμπαρασύρει και την ποιότητα στην αισθητική του λόγου και δράσεων ώστε να περνάει από το σωλήνα της επικοινωνίας, της ατάκας, του χαρακτηρισμού.

Λίγα λόγια για την αξία της αισθητικής:
Η αισθητική αποτελεί το 4ο τμήμα της φιλοσοφίας μετά την Ηθική, τη Γνωσιολογία και τη Μεταφυσική.
Η αισθητική μπορεί να χωριστεί: 1. στη φιλοσοφία του αισθητικού, 2. στη φιλοσοφία της τέχνης και 3. στη φιλοσοφία της κριτικής.

Κάθε αντικείμενο ή κάθε ποιότητα πραγματική ή φανταστική, φυσική ή τεχνική, εσωτερική ή εξωτερική, παραστατική ή μη, πρωτεύουσα (π.χ. μέγεθος, έκταση, όγκος κ.τ.λ) ή δευτερεύουσα (λ.χ, χρώμα, ήχος, οσμές κ.α.) έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει το αισθητικό ενδιαφέρον και να καταστήσει το αντικείμενο που την ενσωματώνει, «αισθητικό».

Το σπουδαίο είναι ότι από το 18ο αιώνα και μετά το «ωραίο» μετατρέπεται μέσα από την αισθητική σε ποικίλες ποιότητες και κατηγορίες, εισάγοντας τη μορφή μέσα από την καλλιτεχνική δραστηριότητα και όχι αποκλειστικά από το αντικείμενο. Δηλαδή παίζουν ρόλο στο αισθητικό περίγραμμα που προκύπτει: από το λόγο, τη δομή, το γούστο, την εικόνα, τις σχέσεις, την κοινωνική ανταπόκριση.

* Ήταν μια προεκλογική περίοδος γεμάτη από ατάκες, επιθέσεις, νομιμότητα, δείκτες, σταθερότητα, υποσχέσεις και προσωπικές αιχμές, χωρίς εκείνη τη μυρωδιά που εκπέμπει το αεράκι του Αιγαίου, την αισθητική του λόγου, την αύρα του αρχιπελάγους. Ο δημόσιος διάλογος στη μέγγενη της επικοινωνίας και της νίκης των αριθμών.

Δεν είναι ρομαντικό, είναι αυτό που κάνει τους νησιώτες να ξεχωρίσουν, να ονειρεύονται, να «σαλπάρουν».

Σαν επίλογος, μια τροφή από το ποίημα του «Αιγαίου Ι», του Οδυσσέα Ελύτη:
«Ο έρωτας
Το αρχιπέλαγος
Κι η πρώρα των αφρών του
Κι οι γλάροι των ονείρων του
Στο πιο ψηλό κατάρτι του ο ναύτης ανεμίζει
Ένα τραγούδι».