ΦΛΑΣ στο παρελθόν, 1964: Πώς είδε την Ρόδον ο κ. Υβ. Νταρτουά

Rodiaki NewsRoom

Εν Ρόδω
Τρίτη 21 Απριλίου 1964
Αριθ. Φύλλου 3911

ΠΩΣ ΕΙΔΕ ΤΗΝ ΡΟΔΟΝ Ο κ. ΥΒ. ΝΤΑΡΤΟΥΑ
ΤΟ ΘΕΑΜΑ «ΗΧΟΣ ΚΑΙ ΦΩΣ»
ΕΙΣ ΤΟ ΚΑΣΤΕΛΛΟ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ
Το θέαμα αυτό είναι πολύ επιτυχημένο
ΡΟΔΟΣ, Απρίλιος - «Η πολιορκία μου είναι έτοιμη!» έλεγεν ο ιστορικός Βερτό παραλαμβάνοντας καινούργια ντοκουμέντα για την περίφημη πολιορκία της Ρόδου από τους Τούρκους το 1522. Και ο λόγος αυτός έμεινε παροιμιώδης. Δεν θα μπορούσε όμως πια να λέη κάτι τέτοιο αν άκουε το κείμενο του θεάματος «Ήχος και Φως» που δίδεται μπροστά στο παλάτι του Μεγάλου μαγίστρου μέσα στους κήπους από τις πρώτες ημέρες του Απριλίου και που θα συνεχισθή όλο το καλοκαίρι. Γιατί θα εύρισκεν εκεί υλικό για να ανανεώση την φαντασία του και το όραμά του των μαχών.

Είναι το δεύτερο θέαμα «Ήχος και Φως» που εγκαινίασε στον καιρό του ο Αντρέ Μαλρώ. Το πρώτο το δέχθηκε ωρισμένες επικρίσεις δίκαιες ή άδικες. Της Ρόδου δεν δέχθηκε. Ίσως έχει το πλεονέκτημα μιάς δράσεως πιο συμπεπυκνωμένης καθώς και το πλεονέκτημα μιάς μεσαιωνικής αντιθέσεως σε σύγκρισι με την Αρχαία Ελλάδα που περιβάλλει τους περιηγητάς στην Αθήνα. Το κείμενο είναι του Ζαν ντε Μπρολί - η μουσική και η σκηνοθεσία του Πιέρ Αρνώ.

Οι προβολές είναι σκορπισμένοι σχεδόν παντού για να φωτίσουν τα οχυρά του Τείχους και την αυλαία από βλάστησι που τα αγκαλιάζει. Πλαίσιο ευτυχισμένο που συνδυάζει την Ιπποτικήν εποποιία με τα μάγια μιάς νύχτας των ελληνικών νησιών. Πώς να μη συμφωνήση κανείς με το κείμενο που αρχίζει με τα λόγια: «Η χλιαρή νυχτιά της Ρόδου φαίνεται να διαλύη τον χρόνο και τα περασμένα γίνονται έντονα τωρινά...»

Γιατί βρισκόμαστε στο 1522. Ένας νεαρός δόκιμος Ιππότης μαζί με τον ανάδοχό του ανεβαίνει προς το παλάτι του φιλίππου Βιλλιέ ντε λιλ Αντάμ, τεσσαρακοστού τρίτου Μεγάλου Μαγίστρου του Τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ. Κατόπιν οι ιππόται των καταλυμμάτων της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας, συγκεντρώνονται στην μεγάλη αίθουσα. Κι ο δόκιμος δίδει τον όρκο του μπροστά στους νικητάς της Αλεξανδρείας, του Σουδάν, της Αιγύπτου, της Σμύρνης. Νομίζεις κανείς ότι διάβαζε Τορκουάτο Τάσσο. Η χορωδία ανυμνεί την δροσιά των κήπων. «Νοιώθω τα βαρειά αρώματα που ανεβαίνουν από τη θάλασσα... Οι φοινικιές ονειρεύονται τις άμμους της Νουβιάς... Τι κυψέλη που είναι το λιμάνι! Είδα τους ξυλουργούς να φτιάχνουν τα καράβια μας και τους εμπόρους με τα μυθικά υφάσματα...».

Ξαφνικά φαίνονται ένα, έπειτα τρία, δέκα, εκατό, ιστία. Είναι ο στόλος του απίστου του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς που αποβιβάζει στην Ρόδο ένα στρατό εκατό χιλιάδων ανδρών ενώ ο Μέγας Μάγιστρος δεν διαθέτει παρά μερικές χιλιάδες αγωνιστών. Τότε μπροστά στα μάτια της έκπληκτης Ευρώπης αρχίζει μιά εκπληκτική πολιορκία με μεγαλειώδη επεισόδια. Πρόκειται για τη σωτηρία ενός ολοκλήρου πολιτισμού.

Ο τουρκικός στρατός ύστερα από τρομερές μάχες ετοιμάζεται να λύση την πολιορκία όταν ένας άπιστος ιππότης Ντ’ Αμαράλ ειδοποιεί τους εχθρούς για την εξάντληση της φρουράς... Οι μάχες συνεχίζονται και κάποιαν ημέραν ο ντ’ λιλ Αντάμ θα αναγκασθή να συνθηκολογήση μπροστά στο Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή που δίνει την άδεια να εγκαταλείψη το νησί. Οι ιππότες της Ρόδου θα γίνουν Ιππότες της Μάλτας και η εποποιία θα συνεχισθή.

Το θέαμα αυτό δίδεται διαδοχικά σε τέσσερις γλώσσες ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική. Και για χιλιάδες περιηγητάς συμπληρώνει ιδανικά την διαμονή των στην Ρόδο. Η Ρόδος που συνδέεται με την Αθήνα με καθημερινές αεροπορικές γραμμές και τακτικά δρομολόγια είναι ασφαλώς η πιο πολυσύχναστη νήσος του ελληνικού τουρισμού.

Με τις δύο όψεις της παρέχει μίαν αντίθεσι γοητευτική. Από τη μία πλευρά η πόλις των Ιπποτών με τους πελώριους προμαχώνες με τις χρυσές πόρτες με τις πολεμίστρες και τα τείχη άθικτα με τις πύλες που έχουν εύηχα ονόματα. Από την άλλη η σύγχρονη πόλις γεμάτη κομψότητα αυτοκίνητο μεγάλα ξενοδοχεία λουτρικές εγκαταστάσεις.

Αλλ’ ο καλοκαιρινός περιηγητής θα επισκεφθή (και δικαίως) πρώτα την παληά πόλι την περίφημη οδό των Ιπποτών με τα καταλύματα της Γαλλίας, της Ωβέρνης κ.λπ. Δεν είναι διόλου αλλαγμένη στην όψι και είναι συγκινητική για τον Γάλλο περιηγητή που ξαναβρίσκει εκεί, σκαλισμένα πάνω σε μάρμαρο τα οικόσημα που του είναι γνωστά. Θα ιδή επίσης το παλάτι των Μεγάλων Μαγίστρων, το νοσοκομείον των Ιπποτών, θα πλανηθή σε σοκκάκια γεμάτα σιγή ή θα χαθή στην τόσο γραφική μουσουλμανική συνοικία.