Αναπολώντας τα Παλιά - Πηγάδια Καρπάθου 2017
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 934 ΦΟΡΕΣ
Του Μανώλη Γ. Κασσώτη
"Τα Βρουλίδια"
Πριν από αρκετές δεκαετίες, εκεί που τελείωναν οι ξέρες, κάτω από το κτίριο της Ιταλικής Αστυνομίας, άρχιζε μια μικρή παραλία 20 περίπου μέτρων που έφτανε μέχρι εκεί που ξανάρχιζαν οι ξέρες και έφταναν μέχρι τον Άμμο.
Μερικά μέτρα από την θάλασσα, μέσα από ένα πετρόχτιστο τοίχο, ανέβλυζε μια μικρή πηγή που σχημάτιζε ένα μικρό ρυάκι και έφθανε μέχρι τη θάλασσα.
Μεσ' το ρυάκι φύτρωσαν μερικά βούρλα, από τα οποία πήρε το όνομα της η περιοχή: "Τα Βρουλίδια". Δίπλα στην πηγή, την εποχή της Τουρκοκρατίας, οι πρώτοι Πηγαδιώτες έχτισαν υδραγωγείο, που έμεινε γνωστό ως το "Τούρκικο υδραγωγείο".
Αργότερα, όταν τα Πηγάδια μεγάλωσαν και έφεραν το νερό από τη πηγή της Μύλης, αυτό το υδραγωγείο αχρηστεύτηκε και στην δεκαετία του 1930 μετατράπηκε σε σφαγείο και αργότερα έγινε εστιατόριο.
Παιδότοπος
Στη μέση της παραλίας, όπου υπήρχε πιο πολύς άμμος, οι μανάδες φέρναν τα πιο μικρά παιδιά για να κολυμπήσουν. Λίγο πιο πέρα τα μεγαλύτερα παιδιά ψάρευαν κεφαλάκια με τις τσανάκες τους, μαζί τους κι η Mariuccia η κόρη του Maresciallo Attilio Moreni.
Άλλα παιδιά μάζευαν χοχλιούς, έβγαζαν "πατελίες" και αχινούς κι έπιαναν καβούρια για δόλωμα ή για να τα ψήσουν στα κάρβουνα, ενώ τα πιο μεγάλα ψάρευαν με καλάμι γιαλίνες, σκαρογιαλίνες και σκαροπούλια. Ήταν και τ' άλλα παιδιά που με το καμάκι ψάρευαν σουπιές, χταπόδια και σμίνερες. Τις νύχτες, μετά από δυνατές βροχές, ορισμένα παιδιά, που γνώριζαν το μυστικό, ψάρευαν σαργούς χρησιμοποιώντας σκουλίκια για δόλωμα.
Αποθήκες
Δίπλα στα Βρουλίδια εκεί που τελείωνε η παραλία και ξανάρχιζαν οι ξέρες ο έμπορος Μηνάς Μικροπαντρεμένος έκτισε αποθήκες για να αποθηκεύει τα εμπορεύματα του. Στα χρόνια του πολέμου, οι αποθήκες καταστράφηκαν από τους βομβαρδισμούς, αλλά αργότερα, στο ίδιο μέρος, ο εγγονός του Μηνάς Τρεμπέλας έκτισε δυόροφο κτίριο. Σήμερα, σ' αυτό το κτίριο στεγάζεται η καφετέρια του Γιώργου Πανάρετου, με θέα την ανοικτή θάλασσα μέχρι πέρα στο Βρόντη, που δεν την πιάνει ο πρωινός ήλιος και τ’ αγέρι της θάλασσας την κρατά δροσερή.
Ετερόκλητη παρέα
Σ' αυτή την καφετέρια, δυο φορές το φετινό καλοκαίρι, μαζεύτηκε μια ετερόκλητη παρέα αλλά και κάπου όμοια: άνθρωποι μιας κάποιας ηλικίας. Ήταν τα παιδιά, που πριν από εξήντα-εβδομήντα χρόνια περιφέρονταν στα "Βρουλίδια". Ήταν τα παιδιά, τα πιο πολλά, που τα όνειρα κι οι φιλοδοξίες τους πήραν μακριά από την Κάρπαθο: Αμερική, Αυστραλία, Καναδάς, Αφρική, Αθήνα. Κι είναι τώρα, τούτοι που δίνουν χρώμα και νοστιμιά στην παρέα με τις συναρπαστικές τους αφηγήσεις.
Ποδόσφαιρο
Για το κάθε θέμα παίρνουν το λόγο ακόμη κι αυτοί που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο. Κυριαρχεί το ποδόσφαιρο, αφού οι περισσότεροι της παρέας έπαιζαν με την ομάδα του "Ποσειδώνα". Εκεί βρίσκονταν οι τέσσερις από τους πέντε επιζώντες της ομάδας του 1954, της θρυλικής "Τρίαινας": Ο αρχηγός Γιώργος Μανωλάκης, το σέντερ φορ Ντίνος Χιωτάκης, το έξω δεξιά Θεοδόσης Μανωλάκης και ο τερματοφύλακας Μανώλης Κασσώτης, το έξω αριστερά Γιάννης Ζαβόλας βρίσκεται στην Αμερική. (Έλειπαν οι αποβιώσαντες: Αντωνάκης Χαλκιάς, Παντελής Αυλωνίτης, Μιχάλης Πανάρετος, Νίκος Κ. Λαμπρινός, Μιχαήλος Χατζηγεωργίου και Σωτήρης Τρεμπέλας).
Στην παρέα βρισκόταν ο Χαζής (Μηνάς) Αυλωνίτης, ο τερματοφύλακας του Ποσειδώνα και ήρωας του αγώνα με την ΑΟΝ της Ρόδου το 1952. Πολλά έχουν να διηγηθούν και οι ποδοσφαιριστές που ακολούθησαν την ομάδα της "Τρίαινας": Ντίνος Μ. Λάμπρος και Γιάννης Κασσώτης, ιδιαίτερα για τους αγώνες του "Ποσειδώνα" στην Ρόδο και Κρήτη. Στην παρέα βρίσκονταν οι ποδοσφαιριστές και τέως πρόεδροι του "Ποσειδώνα": Νίκος Τσέρκης και Γιάννης Γεραπετρίτης και ο νυν πρόεδρος Γιάννης Βιτώρης.
Προσκοπισμός
Εξ ίσου ενδιαφέρουσες είναι οι προσκοπικές αναμνήσεις αφού οι περισσότεροι της παρέας υπήρξαν μέλη της ναυτοπροσκοπικής ομάδας των Πηγαδίων. Μεταξύ των άλλων ο Νίκος Ιωαν. Ιωαννίδης που διετέλεσε αρχηγός και ο Ηρακλής Παπαδόπουλος που ήταν ο πρώτος σαλπιγκτής της Ομάδας. Υπήρχαν και αυτοί που θυμόντουσαν την εκδρομή στο πανηγύρι της Παναγίας της Πλαγιάς στο Μεσοχώρι το 1949.
Άλλοι πάλι είχαν να διηγηθούν για τις παρελάσεις, τις λαμπαδοδρομίες και την φωταγώγηση της Ακρόπολης και του Δεσποτικού, το βράδυ της 25ης Μαρτίου και της 28ης Οκτωβρίου. Ενώ άλλοι θυμήθηκαν την ιστιοπλοϊκή βάρκα και τα κανό, δωρεά του Ναυτικού Ομίλου Ρόδου.
Άφησαν την σφραγίδα
Άλλοι πάλι είχαν να διηγηθούν ιστορίες για ανθρώπους που άφησαν την σφραγίδα τους στο πέρασμα τους απ' αυτή την ζωή, όπως ο αείμνηστος Λάζαρος Κοσμάς, που είχε την υπομονή να κάτσει, να συζητήσει και να ακούσει τους νέους της εποχής. Δεν έλειπαν οι αναφορές και διηγήσεις και για ευτράπελα περιστατικά.
Παιδιά και έφηβοι ξανά!
Ψυχική ευφορία ήταν διάχυτη στην αντάμωση τόσων ανθρώπων που μοιράστηκαν τα παιδικά τους χρόνια και τα νιάτα τους και τώρα γυρεύουν εκείνη την εικόνα τους, ο ένας μέσα στις μνήμες του άλλου. Εκεί στην καφετέρια του Πανάρετου ξαναβαπτίστηκαν μέσα στη χρυσή κολυμπήθρα της νιότης. Τ’ άσπρα μαλλιά κι οι ρυτίδες εξαφανίζονται, σαν από μαγεία. Όλοι παιδιά και έφηβοι ξανά!
Κι οι κουβέντες νεανικές, της εποχής εκείνης. Το ίδιο λεξιλόγιο, ο ίδιος τόνος φωνής, πηγαία τα γέλια, νεανικά. Δεν γίνονται αιτία καταφρόνιας τ’ άσπρα τους μαλλιά. Στεφάνωμα ζωής μακράς και τιμημένης είναι. Πλούσιος ο απολογισμός της: οικογένεια, «προκοπή», καλά παιδιά, όμορφα ’γγόνια, φίλοι, κοινωνική αποδοχή.
«Δόξα τω Θεώ».
Μαζί και πάλι τ’ άλλο καλοκαίρι.
Είθε!
Οι παρευρεθέντες
Ακολουθεί, κατά αλφαβητική σειρά, ο κατάλογος των παρευρεθέντων. Δίπλα στο κάθε όνομα, σε παρένθεση, αναφέρονται αυτοί που έμειναν στην Κάρπαθο και για όσους έφυγαν, το όνομα της χώρας ή της περιοχής της Ελλάδας που μετανάστευσαν. Επίσης για όσους επέστρεψαν από χώρες του εξωτερικού, αναφέρεται το όνομα της Καρπάθου ή της περιοχής της Ελλάδας που εγκαταστάθησαν. Από τους 26 της παρέας 13 μετανάστευσαν στην Αμερική, δύο στον Καναδά και από ένας στην Αυστραλία και στην Ροδεσία, αλλά εκτός από έξι όλοι οι άλλοι επέστρεψαν στην Ελλάδα.
1. Χαζής (Μηνάς) Αυλωνίτης (Κάρπαθος)
2. Γιάννης Βιτώρης (Κάρπαθος)
3. Φρίξος Βόζος (Ροδεσία, Αμερική)
4. Γιάννης Γεραπετρίτης (Κάρπαθος)
5. Χαρής Ζαβόλας (Αμερική)
6. Νίκος Ιωά. Ιωαννίδης (Αμερική, Κάρπαθος)
7. Γιάννης Κασσώτης (Αμερική)
8. Μανώλης Κασσώτης (Αμερική)
9. Σάββας Γ. Κασσώτης (Αμερική, Αττική)
10. Σάββας Κωνστ. Κασσώτης (Κάρπαθος)
11. Ηλίας Λαμπρινός (Κάρπαθος)
12. Ντίνος Μιχ. Λάμπρος (Αμερική, Κάρπαθος)
13. Γιώργος Λειβαδιώτης (Καναδάς, Αττική)
14. Γιάννης Μαγριπλής (Καναδάς, Κάρπαθος)
15. Ανδρέας Ηλία Μακρής (Ρόδος)
16. Γιώργος Μιχ. Μακρής (Κάρπαθος)
17. Γιώργος Αλεξίου Μανωλάκης (Αμερική, Αττική)
18. Θεοδόσης Αλεξίου Μανωλάκης (Αττική)
19. Νίκος Μελισανός (Αμερική, Αττική)
20. Μανώλης Ιωά. Νιοτής (Αμερική)
21. Ηρακλής Παπαδόπουλος (Αμερική, Κάρπαθος)
22. Νικήτας Πολεμικός (Αμερική, Ρόδος)
23. Νίκος Τσέρκης (Κάρπαθος)
24. Ντίνος Χιωτάκης (Αυστραλία)
25. Ηλίας Γ. Χριστοδούλου (Αττική)
26. Μιχάλης Εμ. Χριστοδουλάκης (Αμερική, Αττική).
Ακολουθήστε τη Ροδιακή στο Google News
