Καμπαναριό Ιερού Ναού Αγίου Παντελεήμονα στα Σιάννα

Παρουσίαση Μιχάλης Μαννάκης Ο ναός που βλέπουμε σήμερα με τα δύο του καμπαναριά θεμελιώθηκαν το 1882. Είναι κτισμένος δίπλα ακριβώς σε άλλο παλαιότερο ναό ο οποίος οικοδομήθηκε σε τρεις φάσεις με στόχο κάθε φορά τη διεύρυνσή του. Το τελευταίο του τμήμα χρονολογείται από το 1500 ενώ είναι άγνωστο πότε κτίσθηκε το αρχικό τμήμα του. Ο ναός αυτός διέθετε και καμπαναριό. Λέγεται ότι αφορμή για την οικοδόμηση του νέου ναού αποτέλεσε το εξής γεγονός; Το 1881 κατά τη διάρκεια της τέλεσης της θείας λειτουργίας παρισταμένου του τότε Μητροπολίτου Γερμανού, λάδια από τα κρεμαστά κανδύλια του ναού έπεσαν στα ιερά άμφια του Μητροπολίτη λόγω του χαμηλού ύψους του ναού. Τότε διέταξε να γκρεμισθεί το καμπαναριό παροτρύνοντας τους κατοίκους του χωριού να πάρουν την απόφαση να οικοδομήσουν νέο μεγαλύτερο ναό. Ετσι ένα χρόνο αργότερα το 1882 μπήκαν τα θεμέλια για τον νέο ναό ενώ οι εργασίες οικοδόμησης αποπερατώθηκαν το 1892 επί Μητρπολίτου Γρηγορίου. Τόσο ο ναός όσο και τα καμπαναριά είναι κατασκευασμένα από τοπική πέτρα ασβεστολίθου. Για τις ανάγκες του έργου κατασκευάσθηκε σκαλωσιά - γέφυρα για τη μεταφορά της πέτρας από το παρακείμενο βουνό όπου μετά την εξόρυξή της λαξευόταν επί τόπου και κατόπιν μεταφερόταν στο χώρο της οικοδόμησης του ναού. Οι πέτρες λαξεύονταν με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι δυνατή η τέλεια επαφή τους. Η οριζόνται σύνδεση τους επιτυγχάνετο με αρμό μικρού ύψους, το οποίο έλεγχε ο αρχιτέκτονας Ελευθέριος Σελάς με τη βοήθεια μεταλλικής βέργας, ώστε η κατακευή να συμπεριφέρεται κατακόρυφα ως ολόσωμη. Για την παρασκευή του συνδετικού κονιάματος κάθε οικογένεια ήταν υποχρεωμένη να κοπανίζει 2 ταφίζια “βαστριά” (θραύσματα αγγείων που υπήρχαν διάσπαρτα στη γύρω περιοχή) και τα οποία ανακάτευαν με άμμο που μετέφερα να πό τα χωράφια και όχι από την παραλία αφού προηγουμένως την έπλεναν γα την απομάκρυνση του χώματος. Το ναό κοσμούν “δίδυμα”καμπαναριά στη δυτική πλευρά του ενσωματωμένα σ’ αυτόν, εκατέρωθεν της εισόδου του. Πάνω από τη στέγη του ναού υπερυψώνεται ένας επιπλέον πύργος σε κάθε καμπαναριό ο οποίος φτάνει στο ίδιο ύψος με το τρούλο του ναού στα 15 μέτρα περίπου. Σήμερα τα καμπαναριά είναι σοβατισμένα και βαμμένα ενώ περιμετρικά των πύργων της βάσης έχει διατηρηθεί η πέτρα στην αρχική της μορφή. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι εμφανής η χρήση αρχαίων αρχιτεκτονικών μελών τα οποία μεμονωμένα έχουν ενσωματωθεί στην τοιχοδομία. Παλαιότερα κάθε καμπαναριό έφερε από μια χειροκίνητη καμπάνα. Τις καθημερινές ηχούσε η μία από τις δύο, ενώ τις γιορτές ηχούσαν και οι δύο μαζί. Σήμερα υπάρχει μια επιπλέον καμπάνα, είναι όλες ηλεκτρικές και ηχούν με ήχο “αγιορίτικο”. Κάθε καμπαναριό κοσμείται επίσης από δύο ρολόγια. Στο καμπαναριό που βρίσκεται δεξιά της εισόδου το ρολόι που φέρει στη νότια πλευρά είναι ηλικαό, ενώ το ρολόι της δυτικής πλευράς έχει ζωγραφισμένη την ένδειξη 7 παρά 10 ώρα έναρξης των εργασιών θεμελίωσης, το 1882. Το αντίστοιχο ρολόι της δυτικής πλευράς του άλλου καμπαναριού φέρει ζωγραφισμένη την ένδειξη πάλι 7 παρά 10 ώρα όμως έναρξης της πρωινής λειτουργίας του 1892 ενώ το ρολόι της πλευράς φέρει ζωγραφισμένη την ένδειξη 10 παρά 20 ώρα λήξης της πρώτης αυτής λειτουργίας του 1892. Τελειώνοντας να ευχαριστήσω θερμά τον εφημέριο Καρατζιά Γεώργιο για τις πολύτιμες πληροφορίες του.