Ειδήσεις από το παρελθόν

Rodiaki NewsRoom

Του Αντώνη Ν. Βενέτη

Όλες οι «ειδήσεις» του παρελθόντος έχουν αλιευθεί από την «ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ», η οποία εξεδίδετο στην Αθήνα, στο τέλος του 19ου αιώνα.

Εκδότης της φέρεται ο Ι. Παπαγεωργίου – Οικονόμου, ο οποίος προηγουμένως ήταν συνεκδότης με τον Γ. Γάγαρη στη «ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ». Ερίσαντες όμως, απεχώρησε και εξέδωσε την «ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ», με συντάκτη τον δικηγόρο Αλκιβιάδη Τσακμάκη.

Έτσι οι «ειδήσεις» αναφέρονται σε Ηπειρώτες, οι οποίοι είτε ξενιτεύονται, είτε επιστρέφουν στις ιδιαίτερες πατρίδες τους, είτε σπουδάζουν στην πρωτεύουσα του μικρού ελληνικού βασιλείου. Θα σχολιάσω κάποιες απ’ αυτές. Ο αναφερόμενος στην «είδηση» της 4-8-1895 Γ. Βέκος, κατήγετο από το χωριό Ξέχωρο των Φιλιατών, εφοίτησε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή, στην Κων/πολη, και κατέστη μεταγενεστέρως πενθερός του αναφερόμενου σε άλλη «είδηση» Γ. Κοτσώνη, ο οποίος είναι ο πατέρας του γνωστού Θεσπρωτού πολ. Μηχανικού Τάκη Κοτσώνη.

Για τον γιατρό Γ. Τσιγαρά, ο οποίος αναφέρεται σε δύο «ειδήσεις», γράφει ο Γιαννιώτης Γεώργιος Αριστοτέλους Χρηστίδης στο πόνημά του «ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ – ανέκδοτα και ηθογραφίες» Γιάννινα 1976: «Επί τουρκοκρατίας ένας από τους πλούσιους γιατρούς των Γιαννίνων ήταν ο Τσιγαράς. Ήταν στον κήπο του Τσιγαρά που ο Τζων Κώστας από τη Νότιο Αφρική έφερε τον πρώτο οργανωμένο κινηματογράφο στα Γιάννινα». Ο Τζων Κώστας κατήγετο από το χωριό μου Λειά, σκαρφαλωμένο ψηλά στη Μουργκάνα. Απεβίωσε το 1932 στο Στέλλεμπος της Ν. Αφρικής.

Ο αναφερόμενος Μινέικο της «είδησης» της 27-10-1895, είναι ο λογοτεχνίζων αδελφός της Σοφίας Μινέικο, πρώτης συζύγου του Αχαιού Πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου (Βλέπε και το βιβλίο «ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ», εκδ. Αρμός, του Αντ. Βενέτη, εις το οποίο παρατίθεται ένα ποίημα του Στανισλάου Μινέικο, με τίτλο «Γιαννιώτικα θυμήματα»).

Ο Αμπεντίν Ντίνος της «είδησης» της 14-1-1897, Τσάμης από τη Λιόψη, διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών της απέραντης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1880 και Νομάρχης Αρχιπελάγους, στη Ρόδο. Ήταν δε απόφοιτος της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων.
Το 1897 ήταν το έτος κατά το οποίο οι Έλληνες υπέστησαν ταπεινωτική ήττα από τους Τούρκους.
Στην Κρήτη για μια ακόμα φορά οι Κρήτες ξεσηκώθηκαν για την πολυπόθητη ένωση με την Ελλάδα. Μεταξύ των νεκρών, στην «είδηση» της 28-1-1897 αναφέρονται οι Ηπειρώτες, επωνύμως.

Οι ειδήσεις
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 29-9-1895. Συντάκτης ΑΛΚ. Τ. ΤΣΑΚΜΑΚΗΣ, Δικηγόρος.
-Εκ Φιλιατών αφίκετο προ ημερών ο κάλλιστος νέος κ. Σπυρ. Γ. Ντάγκας εγγραφείς εις την Ιατρικήν σχολήν του Πανεπιστημίου.
-Αφίκετο εκ Μπάγιας του Ζαγορίου και ανεχώρησεν εις Ταρτσούς της Ανατολής ο κ. Κ. Σωτηρόπουλος, διδάσκαλος.
-Προχθές αφίκετο εκ Φιλιατών ο εκ Λίστης Ιατρός κ. Κ. Ρίζος, ον μετά χαράς εδέχθησαν οι φίλοι του.
-Αφίκετο εκ Ρεδαιστός και ανεχώρησεν εις Ιωάννινα ο Ανδρέας Τσοκόπουλος, έμπορος.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 4-10-1895. Προ ημερών εν Φιλιάταις ετελέσθησαν οι αρραβώνες του καλού νέου κ. Γεωργίου Σ. Βέκου μετά της Αλεξάνδρας Γ. Δάγκα. […]
-Ο εκ του χωρίου Μαλούνι Ζήσης Κομίνης προ 10 ημερών ευρέθη πνιγμένος εις τον ποταμόν παρά την Κακήν Σκάλαν. Μετά 24 ώρας ευρέθη το πτώμα του παραληφθέν υπό των οικείων του. Οι λόγοι οίτινες ώθησεν αυτόν εις το απονενοημένον τούτο διάβημα, λέγονται ότι υπήρξαν οικονομικοί.
-Αφίκετο εκ Φιλιατών όπως μεταβή εις Κωνσταντινούπολιν ο Φουάτ Χαμίτ Ντουλόπουλος.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 12-10-1895. Περιγραφή Γεωγραφική και Ιστορική της περικαλούς ταύτης κωμοπόλεως της Ηπείρου υπό της λογίας Ηπειρώτιδος Αμαλίας Κ. Παπασταύρου. […]
-Από την Κέρκυραν (του ανταποκριτού μας, 9 Οκτωβρίου 1895) …Επί του παρόντος σας πληροφορώ ότι προχθές εις Φιλιάτες αφίκετο η Αυτού Σεβασμιότης ο Μητροπολίτης Παραμυθίας και Φιλιατών κύριος Λεόντιος, όστις εγένετο δεκτός υπό πάντων των κατοίκων και αυτής της Αρχής. Μετέβη δε κατόπιν εις Γηρομέριον, όπου ενώπιον πολλών κατοίκων εκ των πέριξ χωρίων της Εξαρχίας ετελέσθη δοξολογία υπέρ της μακροβιότητος της Α.Μ. του Άνακτος Σουλτάν Χαμίτ και της Α.Θ.Π. του πατριάρχου Ανθίμου. […]
-Εκ Σκαμνελίου διήλθεν μεταβαίνων εις Βουκουρέστιον ο αυτόθι διευθυντής του μεγάλου ξενοδοχείου κ. Ηλίας Βολονάσης.
-Διήλθον μεταβαίνοντες εις Σερβίαν οι εκ Ζαγόριανης των Κουρέντων κ.κ. Χαραλ. Κόκκινος και Χρ. Χατζής.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 19-10-1895. Ο εν Ιωαννίνοις προϊστάμενος από 30ετίας του φαρμακείου Γούναρη, παρέχων δωρεάν τοις απόροις την πολύτιμον αυτού ιατρικήν συνδρομήν κ. Γεώργιος Τσιγαράς ιατρός και αδελφός του ευπαιδεύτου και λογίου γνωστού δε ενταύθα εκ πολλών πονημάτων του κ. Ν. Τσιγαρά ετιμήθη υπό της Ελλ. Κυβερνήσεως διά του αργυρού Σταυρού του Σωτήρος διά την ευδόκιμον αυτού υπηρεσίαν. […]

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 27-10-1895. Επιβάλλουσα και μεγαλοπρεπής εγένετο προχθές η κηδεία του Ηπειρώτου και Εφέτου εν Ιωαννίνοις Ηλία Χαρίτου. […] κατήγετο εκ της μικράς πολίχνης Νήβιανης. […] Του θανάτου του μαθόντες τηλεγραφικώς εις Ιωάννινα έσπευσαν πολλαί εξέχουσαι οικογένειαι Χριστιανών και Οθωμανών να συλλυπηθώσι την οικογένειαν Χαρίτου. […] Εν τω ναώ λόγος εξεφωνήθη υπό του Γ. Γάγαρη εκ μέρους της των Ηπειρωτών αδελφότητος, εν δε τω τάφω ο κύριος Αγησίλαος Γιαννόπουλος Ηπειρώτης…, είτα δε ο κ. Μινέικος απήγγειλεν ελεγείον και άγημα στρατιωτών απέδωκε τας νενομισμένας τιμάς εις τον νεκρόν. […]

-Εν Ζίτση προ 8 ημερών σκληρόν θάνατον εδοκίμασεν ο εκ των προκρίτων της κωμοπόλεως Ζίτσης Γεώργιος Σταμούλης. Ούτος περί την εσπέραν εκάθητο εις την αυλήν της οικίας του και κατ’ εκείνην την ώραν ήρχοντο τα κτήνη του εκ της βοσκής. Εις βους πλησιάσας τον Σταμούλην ενέπηξε επτάκις τα κέρατά του εις την κοιλίαν του δυστυχούς γέροντος. […]

-Εξ Άρτης αφίκετο ο δήμαρχος της πόλεως ταύτης κ. Ευάγ. Γαρουφαλιάς.
-Διήλθον εντεύθεν μεταβαίνοντες εις Προύσσαν ο εκ Σκαμνελίου κ. Ιωάν. Τζιάσος και ο εκ Καπεσόβου κ. Χαρ. Χρήστου.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 2-11-1895. Εκ Μεσολογγίου ανεχώρησαν μεταβαίνοντες εις Φιλιάτες οι κ.κ. Ευάγγελος Κ. Καραμπίνας και Κωνστ. Μπίνιος.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 9-11-1895. Εκ Κων/πόλεως διήλθον προχθές μεταβαίνοντες εις Γηρομέριον των Φιλιατών οι κ.κ.Ηλίας Ζώης, Γ. Μηλιώνης και Πέτρος Σπ. Κώτσης.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 24-11-1896. Την παρελθούσαν Πέμπτην απέθανεν η σεβαστή δέσποινα Ελένη Πετρίδου, αδελφή του μεγατίμου Χρηστάκη Ζωγράφου. Η Ελένη Πετρίδου ήτο θεία των ευγ. Κυριών Μ. Καραπάνου, Θ. Δεληγιώργη και Σ. Ρώμα, πενθερά δε του δικηγόρου Α. Κόκκου και του εν Κων/πόλει Βασιλάκη Βέη Σαρακιώτου. […]
-Διατρίψας ημέρας τινάς ενταύθα, ανεχώρησεν εις Φιλιάτες ο κ. Νικ. Οικονόμου, δημοτικός ιατρός της πόλεως ταύτης.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 8-12-1896. Αφίκετο εκ Κων/πόλεως και μεταβαίνει εις Κοκκινίσταν των Φιλιατών ο κ. Λ. Δούπης.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 16-12-1896. Αφίκετο εκ Ρουμανίας ο εκ του χωρίου Καλέντσι των Ιωαννίνων ο κ. Χρ. Κατσής, προς συνάντησιν των ποθητών αδελφών του.
-Αφίκετο εκ Κων/πόλεως και ανεχώρησεν εις Ρουβενήν των Φιλιατών ο κ. Δ. Κόκκινος.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 22-12-1896. Εν Σαλιχλί της Σμύρνης απεβίωσεν ο συμπατριώτης ημών Ιωάννης Παπαβασιλείου εκ του χωρίου Λάβδανη, […]
-Ανεχώρησεν διά Φιλιάτες ο εκ Τσαμαντά κ. Χρ. Πανταζής.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 14-1-1897. Πάσαι αι των Αθηνών εφημερίδες ανέγραψαν ότι ο διοικητής Αρχιπελάγους Αββεδίν Πασσάς Ντίνου περιπεσών εις την δυσμένειαν του Σουλτάνου καθείρχθη εις τι φρούριον θεωρηθείς ως εκ των πρώτων Νεοτούρκων. Ημείς πιστεύομεν ότι ουδέν τούτων έχετε αληθείας· διότι τας πράξεις του Αββεδίν πασσά διακρίνει άκρα σύνεσις και επιφυλακτικότης, δεν πιστεύομεν δε ο Σουλτάνος να έχη την αφροσύνην να εξερεθίση διά τοιαύτης πράξεως τους Οθωμανούς της Ηπείρου και Αλβανίας, ων μεγάλως θίγεται η φιλοτιμία.

-Αφίκετο εκ Βήσσανης και μετέβη εις Αλεξάνδρειαν ο ευγενής… συμπατριώτης κ. Ματθαίος Λογοθέτης. […]
-Εξ Αιγίου ανεχώρησεν εις το χωρίον του Μπαμπούρι Φιλιατών ο κ. Παν. Κάτσαρης.
-Ανεχώρησαν εκ πατρών διά Φιλιάτες οι κ.κ. Απόστολος Κ. Στρυγγάρης, Γρηγ. Κάτσαρης και Χρήστος Κέντρος.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, 28-1-1897. Αι ταραχαί εξακολουθούσιν, ως η μάχη έξωθεν των Χανίων μεταξύ στρατιωτών τουρκοκρητών εξοπλισθέντων υπό της Διοικήσεως και των Χριστιανών. Οι Χριστιανοί εκτοπίσαντες τους Τούρκους κατέλαβον την Χαλέπαν και εξέδωκαν ψήφισμα δι’ού κηρύττουσι την μετά της Ελλάδος ένωσιν […].

Οι φονευθέντες ηπειρώται εν Χανίοις. [...]

Μακρυγιάννης εκ Σωπικής, Δημήτρι Γιάννης εκ Ζαροβίνης, Φωτογιάννης εκ Ζαροβίνης, Βλεσίδης εκ Κάτω Ρεβενίων μετά του υιού του. Κωτσάκης εκ Βήσσανης μετά του υιού του. Καλαμίτσης, Μαγκαβέσης, Μπατσίλας εκ Βήσσανης, Γκαζής εκ Βήσσανης. […]