Απαντήσεις μέσα από ένα περιβαλλοντικό προβληματισμό… για την πόλη μας

Rodiaki NewsRoom

(σύμφωνα με την πρόσφατη θεματολογία που αναπτύχθηκε στο δημοτικό διάλογο)

Γράφει ο
Αγαπητός Ξάνθης
αρχιτέκτονας-διεθνολόγος

Θέμα 1. Στερεά Απόβλητα και Διαχείριση
1. Τα στερεά απόβλητα μπορούν να ενταθούν στο γενικό πρόγραμμα της Ε.Ε, που αφορά την κυκλική οικονομία. Ήτοι, τη σταδιακή δημιουργία ενός νέου παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου που θα επιτρέπει τη χρήση των υλικών για πολύ μεγαλύτερο χρόνο με παράλληλη ελαχιστοποίηση των φυσικών πόρων. Είναι η μετάβαση από ένα κάθετο μοντέλο «παραγωγής-κατανάλωσης-απόρριψης» σ’ ένα κλειστό κυκλικό μοντέλο όπου τα προϊόντα θα μπορούν να επαναχρησιμοποιούνται ή θα επανασυναρμολογούνται με την ελάχιστη φθορά της μεταποίησης.

Εξάλλου η Ε.Ε. από το 2015 ενέκρινε σχέδιο επιτάχυνσης της δράσης στο πλαίσιο της καινοτομίας και επενδύσεων μέσα από ΣΔΙΤ, πάνω σε 54 συγκριμένα μέτρα με προτεραιότητα στους (5) τομείς: 1. πλαστικά, 2. απόβλητα τροφίμων, 3. πρώτες ύλες κρίσιμης σημασίας, 4. κατασκευές και κατεδαφίσεις και 5. βιομάζα και υλικά βιολογικής προέλευσης.
Η Ρόδος πού βρίσκεται σ’ αυτήν τη σύγχρονη πρόκληση;

Θέμα 2. Υγρά Απόβλητα και Υδάτινοι Πόροι
2. Οι ακτές μας (το συγκριτικό μας πλεονέκτημα στον τουρισμό) δέχονται ένα τεράστιο πλήθος κολυμβητών αλλά και περιπτώσεων υγρών απόβλητων που ρυπαίνουν το θαλάσσιο πλούτο του νησιού. Βεβαίως και το νησί κατέχει δέσποζα θέση στις «γαλάζιες σημαίες» στη χώρα αλλά οφείλουμε να προστατεύσουμε τη «δόμηση» των παραλιών από αυθαίρετες ρυπαίνουσες κατασκευές αλλά και από πιθανά ατυχήματα των εκδρομικών πλοιαρίων. Υπάρχει σχέδιο για τις ακτές και τη διαχείρισή τους ή είναι στη διακριτική ευκαιρία του κάθε επιχειρηματία;
Έχει ακουστεί για την ποιότητα του πόσιμου νερού του νησιού ότι δεν ανταποκρίνεται στην ανάλογη ποιότητα και στους υγειονομικούς δείκτες. Υπάρχει κάτι που πρέπει να βελτιωθεί;

Θέμα 3. Μεσαιωνική Πολη και Πολιτισμός
3. Η Μ.Π. είναι η καρδιά αλλά και η μαγεία της πόλης. Όμως υπάρχει ένα αστικό παίγνιο με νικητές και χαμένους (win/loose) εντός αυτής. Τα συμφέροντα είναι πολλά και οι παίκτες παρατάσσονται με στόχο το προσωπικό κέρδος, με θυσία τη ζώνη της κατοικίας. Γι’ αυτό οι κάτοικοι είναι υπό διωγμό (από 5.000 το 1970…σήμερα μετά βίας πλησιάζουν τους 1.000 και με τα υπάρχοντα σχολεία σε στάδιο αποδυνάμωσης).

Η βιωσιμότητά της κινδυνεύει εάν δεν ληφθούν μέτρα. Η Προγραμματική Σύμβαση είναι ένα εργαλείο, όμως η Μ.Π. δεν χρειάζεται μόνο έργα υποδομής και αναδομής αλλά και κοινωνικής υποστήριξης.

Το όμορο Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχει δεσμούς εξ πολιτισμού και μπορεί να είναι ο «αιμοδότη» του νέου πρόσωπου της Μ.Π. (φοιτητικοί ξενώνες, εργαστήρια, νέες σχολές αναστηλώσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα κ.α).

Θέμα 4. Ανάπτυξη, φυσικό και δομημένο Περιβάλλον
4. Η πόλη χρειάζεται ένα μοντέλο ανάπτυξης βασισμένο στην αειφόρο τουριστική ανάπτυξη. Οι τομείς οικονομίας, περιβάλλοντος, κοινωνίας και πολιτισμού οφείλουν να συντρέχουν πάνω στις ράγες ενός τουρισμού με εναλλακτικές μορφές μαζί με τον μαζικό.

Το πρόσωπο της πόλης «δροσίζεται» από το υγρό στοιχείο και μ’ αυτό μπορούμε να αναπτύξουμε μια σχέση φιλική αλλά και αξιοποιήσιμη στο πείσμα της μαζικοποίησης και της εμπορευματοποίησης του υφιστάμενου τουριστικού προϊόντος.

Η σχεδίαση ενός “spatial progect”, ενός χωροταξικού σχεδίου με την περιγραφή της Φέρουσας Ικανότητας (δομών-υποδομών) του νησιού (σήμερα υπάρχουν 97.000 ξενοδοχειακές κλίνες και 15.000 κλίνες από τα βοηθητικά καταλύματα), την ανάπτυξη της κρουαζιέρας, του γκολφ Αφάντου, του mega-events (όπως είναι ο διεθνές μαραθώνιος), είναι η πρόκληση του αύριο…της επομένης δημαρχιακής αρχής. Ζητείται στίγμα ανάπτυξης.

Θέμα 5. Βιώσιμη κινητικότητα.
5. Χρειαζόμαστε μια πολη έργο τέχνης που να αναδεικνύει αξίες ζωής (γι’ αυτό και τονίζεται ότι η Ρόδος είναι το σταυροδρόμι των πολιτισμών).
Όπως έλεγε ο μεγάλος ανθρωπολόγος Henry Lefebvre «το δικαίωμα στην πολη δεν είναι μια απλή διατύπωση, αλλά μια διαφορετική κοινωνία σε μια διαφορετική αστική συνθήκη που θα αφορά όλους για όλα».

Αυτόν τον τύπο πόλης οφείλουμε να οραματιστούμε που θα βασίζεται στη συν-ευθύνη, συν-εργασία και στη συν-ενέργεια (3 συν).

Από τη συνέπεια στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, από την οργάνωση του δημόσιου χώρου, από τη συνεννόηση της εγκ/σης του Κέντρου Διανομής του ρεύματος της ΔΕΗ (εντός η εκτός του ιστού της πόλης, που ταλάνισε την πόλη για μια σχεδόν δεκαετία), μέχρι το παραθαλάσσιο μέτωπο αλλά και την ενδοχώρα του νησιού με τα 44 πανέμορφα χωριά του, από τα οργανωμένα πολιτιστικά γεγονότα, μέχρι την αξιοποίηση της τεχνολογίας για την ΠΟΛΗ των όλων.

Η πρόκληση είναι ανοιχτή μέσα από τις εφαρμογές που προκύπτουν από τις «SMART CITIES», Διακήρυξη που υπέγραψε ο Δήμος Ρόδου από τις 28/3/2017 στην Ευρώπη, για μια πολη έξυπνη, φιλική, βιώσιμη, προσβάσιμη και με την απόλυτη οδική ασφάλεια, μια πολη όλων των πολιτών…(δημοτών και τουριστών…)

Οι καιροί ου μενετοί…