Τα πέτρινα εκείνα χρόνια. Η ροδιακή κοινωνία ακολουθεί πιστά τον ηγέτη της Απόστολο Τρύφωνος
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 516 ΦΟΡΕΣ
Τι γράφει ο ελληνικός και διεθνής Τύπος
Γράφει ο Κώστας Τσαλαχούρης
Τότε άρχισαν όλα για τη ροδιακή δημοσιογραφία.
Ο εκδότης Γεώργιος Κοκκίδης δεν ακολούθησε τον εύκολο δρόμο των πολλών. Απλώς με την αρθρογραφία του, ζητούσε περισσότερη διαφάνεια στα κοινά και ειδικά, όπου διακινούνταν διάφορα κονδύλια, ειδικά της Μητροπόλεως Ρόδου για τα σχολεία, το συσσίτιο, την Κοινότητα.
Μάλιστα σε μια περίπτωση υπήρχε ένα έλλειμμα 820 λιρετών-ο μητροπολίτης δεν είχε καμιά απολύτως σχέση- αλλά προσπάθησε να το αφήσει ως μη γενόμενο, για να διασώσει το κύρος αυτών ή αυτού που τα διαχειριζόταν. Και αντί να επιβάλει ποινή ή ποινές, έδωσε τίτλους και οφίκια.
Το ίδιο συνέβη και λίγο πριν την απελευθέρωση όταν όλοι μιλούσαν για Αυτοκέφαλο, μειοδοσίες και άλλα συναφή, δεν προχώρησε στη δημοσιοποίηση αδιάσειστων στοιχείων «αφαίμαξης»-νομίζουμε ότι ίσως να ήταν αλλοία η κατάληξη ορισμένων γεγονότων που επεσυνέβησαν την περίοδο 1945 και 1946. Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου! Αξιολογώντας τα γεγονότα σήμερα, ήταν το μεγάλο του λάθος!
Γυρίζουμε στα γεγονότα του 1916.
Στην ίδια στήλη που δημοσιεύεται η ανώνυμη επιστολή, βλέπει το φως, άλλη επιστολή που υπογράφουν πενήντα πέντε συμπολίτες και απευθύνεται στον μητροπολίτη Ρόδου Απόστολο.
Το κείμενο(1):
«Σεβασμιώτατε.
Ευπειθέστατοι Δ. Βενετοκλής, Μ. Βενετοκλής, Π. Χ΄ Παρασκευάς, Ν.Λ. Φραράκης, Θ. Ν. Φραράκης, Ν. Καραγιάννης, Γ. Κατσούρης, Α. Καλαφατάς, Τηλ. Σαραντόπουλος, Σ.Κ. Χ΄ Παρασκευάς, Γ.Δ. Βομβύλας, Ι.Κ. Παπαδόπουλος, Α. Ε. Δημητριάδης, Γ. Βυζικάκης, Σ. Καραβοκυρός, Π. Γιαλλούσης, Μιλ. Βαλασιάδης, Γ. Δεληγιάννης, Ν. Ασπράκης, αντ. Ιωαννίδης, Ν. Σιφωνιός, Δημ. Παρασού, Εμμ. Ευτυχιάδης, Κ.Μ. Τριανταφύλλου, Μ. Ε.Δημητριάδης, Ι, Φραράκης, Λ. Φραράκης, Κ. Πατάκας, Ε. Φραράκης, Μ. Δευτεραίος, Μηνάς Παπαμηνά, Δ. Αβαράκης, Εμμ. Χ΄ Παρασκευάς, Χαρ. Θεοχάρους, Μ.Ε. Ξυλινάς, Β. Διάκου, Ι. Ν. Χιώτης, Α. Θυμανάκης, Γ. Δρακίδης, Γ. Μ. Σουσούδης, Δ. Βλαστός, Μ. Σούρης, Ν. Καλλιγάς, Μιχ. Μαμαλίγκας, Ν. Τσιμέτας, Γ, Τσιμέτας, Σωτ. Τσιμέτας, Μ. Φώκιαλης, Ν. Ψιμόριφος, Στ. Φώκιαλης Β. Ιωαννίδης, Κ. Χρυσοχοΐδης(2). Όλα σχεδόν τα ηχηρά ονόματα της ροδιακής κοινωνίας.
Η «Νέα Ρόδος» συνοδεύει την επιστολή με την εξής υποσημείωση:
«Σ.Ν.Ρ. «Δικαίωμα παντός φιλελευθέρου ατόμου είναι να έχη ιδίαν αντίληψιν και γνώμην, χωρίς, όμως, να έχη την αξίωσιν να επιβάλη ταύτην και εις την πλειονότητα της κοινωνίας. Από της αρχής ταύτης ορμώμενοι, είμεθα ηναγκασμένοι να υποδείξωμεν ότι, εάν μερίς τις έχη αντίθετον της ιδικής μας και των ομοφρονούντων με ημάς γνώμην, το τοιούτο ουδόλως δύναται να επιδράση επί των αρχών και της αντιλήψεώς μας και να μεταβάλη την κατάστασιν των πραγμάτων».
Ο μητροπολίτης είναι ή μάλλον βρίσκεται, αλλού. Αποτελεί το στυλοβάτη μιας Κοινότητας που ένα και μόνο θέλει, να ζήσει ελεύθερη και τον ακολουθεί παντού. Είναι στιγμές αλησμόνητες, αξέχαστες και συνάμα ηρωικές, γίνεται μύθος-οι επιστολές του που στέλνονται στον επικεφαλής Στρατιωτικό Διοικητή Δωδεκανήσου Ελία είναι η συνέχεια, τα γεγονότα του Πάσχα 1919, η σύλληψή του, η εξορία του, η παραμονή του στην Βασιλεύουσα, ο μύθος που τον ακολουθεί, η κάθε λίγο και λιγάκι, λόγω όλων αυτών, παραμονή του στα γραφεία της τουρκικής Ασφάλειας-αντιζηλία άλλων τιτλούχων;- με το ερωτηματικό, |τι θέλεις εσύ εδώ;-η υποψηφιότητά του για τη θέση του Πατριάρχη, μάλιστα δυο φορές, η ανάμειξή του στην πολιτική σκηνή με τον Στρατιωτικό Σύνδεσμό(3), οι επιστολές που έστειλε στον Βασιλέα της Ιταλίας και η περίφημη «Μήτερ διατί με εγκατέλειπες;», απευθυνόμενη από την Πάτμο στη Μητέρα Ελλάδα(4) και…και.. το σπουδαιότερο η υποστήριξή του από όλα σχεδόν τα χριστιανικά κράτη και ιδιαίτερα από τη Ρωσία των Ρομανώφ. Δεν είχε εκδηλωθεί ακόμη η επανάσταση των Μπολσεβίκων…
Μέχρις εδώ. Γιατί μετά αρχίζουν οι λάθος εκτιμήσεις, που δεν ενδιαφέρουν το παρόν κείμενο.
Όλη αυτή την περίοδο ο ελληνικός και διεθνής Τύπος, οι κονδυλοφόροι της εποχής γράφουν ασύλληπτα μα και πρωτότυπα κείμενα. Για την Ιστορία ιδού ένα όταν συνελήφθη ή μάλλον απήχθη το 1921(5)
«Ο τρόπος της απαγωγής του μητροπολίτου Ρόδου υπό των καραβινιέρων (6) και βερσαλιέρων του κόμητος Μποσδάρι(7)-διότι περί απαγωγής πρόκειται-υπενθυμίζει του χρόνους του μαύρου μεσαιωνισμού. Εν τούτοις και ο μεσαιωνισμός και η Ενετοκρατία παρέσχον ουχί ολίγα δείγματα ιπποτισμού, του οποίου φαίνεται ότι στερείται ο κόμης διπλωμάτης, Διοικητής των Δωδεκανήσων. Παρ’ όλα ταύτα ο Ελληνισμός ο οποίος εξεδηλούτο πλέον υπερήφανος και πλέον αξιοθαύμαστος εις σθένος και ζωτικότητα, οσάκις επλήττετο υπό των τυράννων του, ας βεβαιωθή ο κ. Μπόσδαρι ότι δεν θα λιποψυχήση και εις τα Δωδεκάνησα προ των μεσαιωνικών συστημάτων. Ο μητροπολίτης Ρόδου αποτελεί ένα θύμα ριπτόμενον ως ανημμένη λαμπάς εις την πυράν του Ελληνικού εθνισμού και της Ελληνικής ζωτικότητος».
Ο Μποσδάρι υπήρξε στο διάβα της ζωής του φοβερός μισέλληνας και εχθρός του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Πλην τον υπογραψάντων το έγγραφο υπέρ του μητροπολίτη, λίγες μέρες αργότερα εκδήλωσαν, την επιθυμία και την ανακοινώνουν, ότι θέτουν την υπογραφή τους και οι Κ. Παπαδουλής γιατρός, Μ. Αποστολίδης, Αρ. Ζαγοριανός, Π. Καραγιάννης, Αντ. Κόχιλας, Σ. Μεταλίδης, Γ. Παντελίδης, Ι. Αντωνιάδης, Σωτ. Πιπλούκας, Ελ. Σελλάς, Θ. Βενετσιάνος, Αναστ. Φεσάκης, Ιωάν. Καραδημητρίου, Μ. Στεφανίδης, Ι. Αποστολίδης, Σάβ. Ανεζιάς, Π. Γιαλλούσης, Κ.Θ. Ζερβός, Μ. Μαλτέζος, Στ. Καφεσάκης, Α. Ασκητής, Γ. Κατσουράκης, ιατρός, Ν. Τσουβαλάς, Ι. Ελιάμος πλοίαρχος, Γ. Μηλιαράκης, Σαρ. Χαραλάμπους, Λ. Μαμαλίγκας, Ν. Μαλτέζος, Π. Ζίζικας, Ι. Π. Γιάννης, Γ. Αρβανίτης, Κ. Χριστοδούλου, Ελ. Θεοχάρους, Εμμ. Φρόνης, Λεων. Βουσνάκης(8), Μ. Παρασκευάς, Κ. Λαδικός, Μ. Κυνδιλίδης(9), Γ. Μαρκόπουλος, Μ. Καπνουλάς, Ν. Ανδρέου, Κ. Καπνουλάς, Αν. Μελισσάς, Ι. Καπνουλάς, Μ. Ανδρέου, Παν. Καπνουλάς, Στ. Φωτίου Αν. Βασιλαράς, Κ. Παπαμηνά, Ν. Κατσούρης, Κ. Μαγκάκης, Αθ. Σταυριανάκης, Στ. Διακογιάννης(10). Πάντως η υποστήριξη του μητροπολίτη από όλα τα στρώματα της ροδιακής κοινωνίας της πόλεως και της υπαίθρου είναι συντριπτική. Δεν υπάρχει δήμαρχος ή επιτροπή των χωριών που να μην βρίσκεται στο πλευρό του.
Η αρθρογραφία εναντίον του μητροπολίτη από τη «Νέα Ρόδο» και ειδικά από τον Γ. Κοκκίδη συνεχίστηκε, από τις πρώτες μέρες του καινούριου χρόνου, 1916, με μια χρονογραφία «ανά τα χωριά» όπου έπρεπε να διαβαστεί από τους παπάδες εγκύκλιος του δεσπότη-ζητούσε 50 λεπτά το μήνα για να κάμει πολλά πράγματα, να φέρουν βιβλία…Και η απάντηση διδόταν στα καφενεία, «όλος ο κόσμος υποφέρει, ψωμί δεν έχουμε κ’ εκείνοι ζητούν όλο παράδες…
Ακολουθεί η περιοδεία του επόπτου των Σχολών, ένα σκληρό άρθρο πρωτοσέλιδο(11) εις το οποίον ο αρθρογράφος υπερβαίνει τα εσκαμμένα(12)…
Πάντως «Η Ροδιακή» στην ειδησεογραφία και αρθρογραφία της, βρέθηκε στο πλευρό του μητροπολίτη Αποστόλου.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Στη «Νέα Ρόδο» δημοσιεύεται στις 16/29 Ιανουαρίου 1916 και στη «Ροδιακή» στις 14 Ιανουαρίου 1916. Η αρθρογραφία την περίοδο αυτή και τα προσωπικά των εκδοτών-δεν μας ενδιαφέρουν. Απλώς ενδιαφέρει η λεπτομέρεια της ανωνύμου επιστολής.
2. Αντίγραφον της παρούσης να δοθή εις αμφότερα τα φύλλα του εγχωρίου Τύπου.
3. Μέλος της Οργάνωσης της Κωνσταντινουπόλεως, από την εποχή που ήταν Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου, ήταν από τα αρχαιότερα μέλη του.
4. Δυστυχώς δεν υπάρχει πλέον στα χαρτιά μας.
5. 26 Σεπτεμβρίου 1921 ώρα 7η μ.μ., στην οδό Ρόδου-Αφάντου, λίγο πριν τη διακλάδωση προς Καλυθιές
6. Έτσι το γράφει.
7. Αλεσάντρο ντε Μποσδάρι(1867-1929) , διπλωμάτης, Διοικητής Δωδεκανήσων.
8. Έτσι το γράφει.
9. Έτσι το γράφει.
10. Εφημερίδα «Η Ροδιακή» 21.1.1916 σελίδα 2. Στις σελίδες και των δύο εφημερίδων δημοσιεύονται επιστολές υπέρ του μητροπολίτη από δημάρχους, Εφοροεπιτρόπους, γεωργικούς συμβούλους, όλων σχεδόν των χωριών.
11. Έχει τίτλο «ανταπάντησις προς τον Α.Ε.Κ.», ημερομηνία 9/22.1.1916. με συνέχεια στη 2η και 3η σελίδα. Πρόκειται για τον πρωτοσύγκελο της Ιεράς Μητροπόλεως Ρόδου αρχιμανδρίτη Εμμανουήλ Καρπαθίου, μετά την απελευθέρωση μητροπολίτη Κώου.
12. Δεν ενδιαφέρουν τα γραφέντα και ούτε η αρθρογραφία στο σύνολό της. Απλώς γίνεται αναφορά, στο πώς φτάσαμε, για να σταλεί ανώνυμη επιστολή στον εκδότη Γ. Κοκκίδη.
Ακολουθήστε τη Ροδιακή στο Google News
