Λίτσα Φτακλάκη: «Το μέλλον της Ελλάδας δικαιωματικά ανήκει στη νέα γενιά»

Rodiaki NewsRoom

Την εμπιστοσύνη τους στους νέους, αυτούς δηλαδή που θα φέρουν την Αλλαγή που τόσο έχει ανάγκη η χώρα κι ο τόπος μας, εκφράζει μέσα από τη συνέντευξη που παραχώρησε στη «ΡΟΔΙΑΚΗ», η συμπατριώτισσά μας, κας Λίτσα Φτακλάκη, γραμματέας Νησιωτικής Πολιτικής του ΚΙΝΑΛ, υπ. βουλευτής στα Δωδεκάνησα.

«Το παλιό οφείλει να ανοίξει δρόμο στη νέα γενιά. Να δώσει την ευκαιρία στη νέα γενιά να δράσει … και είμαι σίγουρη πως αυτή η γενιά μπορεί να πετύχει πολλά περισσότερα… Το μέλλον της Ελλάδας δικαιωματικά ανήκει στη νέα γενιά» επισημαίνει η κα Φτακλάκη τονίζοντας ταυτόχρονα ότι «η αναγέννηση της χώρας απαιτεί τη συστράτευση νέων ιδεών, νέων αντιλήψεων και νέας κουλτούρας».

Πώς αξιολογείτε την υπάρχουσα κατάσταση; Θεωρείτε πως η κυβέρνηση κινείται σωστά; Το «εμπόλεμο» κλίμα που έχει διαμορφωθεί μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης πώς το αξιολογείτε;
Είναι γεγονός πως βιώνουμε δύσκολες καταστάσεις και πρωτόγνωρες και σίγουρα κανείς δεν έχει την απόλυτη γνώση και το μυστικό της επιτυχίας ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας που έχει γονατίσει όλη την ανθρωπότητα.
Σαφώς, η κυβέρνηση δεν κινείται σωστά και προβαίνει συνεχώς σε λανθασμένες και σπασμωδικές κινήσεις μέσα στην αγωνία της να βρει τη «μαγική» συνταγή για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που ξεπηδούν σαν τη Λερναία Ύδρα. Καταρχάς, είναι λανθασμένοι οι χειρισμοί ως προς την εφαρμογή των “lock downs”, κατά δεύτερον, ως προς το θέμα των εμβολιασμών, αφενός οι ρυθμοί τους δεν συνάδουν με τις εξαγγελίες και αφετέρου δεν υπήρξε μια ορθολογιστική προτεραιοποίηση των ομάδων πληθυσμού που πρέπει να εμβολιαστούν.

Επίσης, αν πάμε στον τομέα της οικονομίας, τα ζητήματα είναι πολλά, όπως το θέμα της αναστολής της εργασίας, όπου έχουν αποκλειστεί πολλές ομάδες εργαζομένων, ειδικά στις τουριστικές περιοχές, όπως είναι τα νησιά, οι καθυστερήσεις ως προς τη διαδικασία της επιστρεπτέας προκαταβολής, η παρατεταμένη διάρκεια της μη λειτουργίας της εστίασης, που έχει γονατίσει τον επιχειρηματικό κόσμο, όταν δε τα “πάρτι” και οι συναθροίσεις καλά κρατούν, το θέμα της υγειονομικής θωράκισης και μάλιστα στα νησιά είναι ακόμα ένα σοβαρό ζήτημα, η προχειρότητα ως προς τη διαχείριση της λειτουργίας των σχολείων, και άλλα πολλά. Μπορώ να συνεχίσω να απαριθμώ προβλήματα, αστοχίες αλλά και «αψυχολόγητες» πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης καθώς είναι πολλές, όμως δεν θεωρώ πως στην παρούσα φάση αυτό έχει αξία.

Σε μια τόσο δύσκολη περίοδο, όμως το μόνο σίγουρο είναι πως δεν χρειάζεται να λειτουργούμε «γκεμπελικά» και να οξύνουμε το πολιτικό κλίμα στη χώρα μας. Αυτό που απαιτείται στην παρούσα φάση, είναι ένας ορθός πολιτικός λόγος, με σύνεση και γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και την προάσπιση της ανθρώπινης ζωής και όχι φωνασκίες, καταγγελίες και αερολογίες. Δυστυχώς, μια μερίδα του πολιτικού συστήματος, έχει μετατρέψει σε «Κολοσσαίο» την πολιτική ζωή, με αποτέλεσμα οι πολίτες να νιώθουν ακόμα μεγαλύτερη ανασφάλεια και να απομακρύνονται ακόμα περισσότερο από το πολιτικό σύστημα. Προσωπικά, αρνούμαι να μπω σε μια τέτοια λογική και συνεχίζω να πολιτεύομαι με νηφαλιότητα, σοβαρότητα και ορθό πολιτικό λόγο μέσα από προτάσεις και επισημάνσεις

Βιώνουμε έναν «υβριδικό πόλεμο» και ως εκ τούτου οφείλουμε να λειτουργήσουμε με ψυχραιμία και νηφαλιότητα. Όμως και η ίδια η κυβέρνηση θα πρέπει να το πράξει αυτό. Το κυριότερο, ο πρωθυπουργός της χώρας μας, οφείλει να επαναπροσδιορίσει τη «στρατηγική» του για την αντιμετώπιση της μεγαλύτερης κρίσης, που δυστυχώς καλά κρατεί, να αφήσει στην άκρη το αφήγημα του “success story”, να αφουγκραστεί την κοινωνία και να ακούσει τις ψύχραιμες πολιτικές φωνές. Εμείς, ως Κίνημα Αλλαγής, από την πρώτη ημέρα της κρίσης, καταθέτουμε συστηματικά στοχευμένες προτάσεις, κοστολογημένες και βιώσιμες. Άλλωστε, σε όσα σημεία ασκήσαμε κριτική στην κυβέρνηση, δυστυχώς, δικαιωθήκαμε.

Το θέμα της επαναφοράς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ έχει επανέλθει στον δημόσιο διάλογο. Ποια είναι η δική σας θέση;
Γνωρίζετε πολύ καλά πως για το θέμα αυτό έχω πρωτοστατήσει εν τη γενέσει του προβλήματος και δεν έχω σταματήσει να το αναδεικνύω και να αναμένω απαντήσεις από την κυβέρνηση… Άλλωστε, η κοινοβουλευτική ομάδα του ΚΙΝΑΛ, κατέθεσε συγκεκριμένη τροπολογία για την επαναφορά των μειωμένων συντελεστών του ΦΠΑ στα νησιά. Όμως δυστυχώς παραπέμφθηκε στις... καλένδες από την κυβέρνηση. Γιατί άραγε; Ας μας απαντήσουν με κάθε ειλικρίνεια, ποια είναι τα εμπόδια που υπάρχουν και δεν μπορούν να επαναφέρουν πίσω τους μειωμένους συντελεστές. Οι νησιώτες απαιτούμε μια ειλικρινή απάντηση και όχι και πάλι υποσχέσεις, προσωπικές δεσμεύσεις, μόνο και μόνο για να εφησυχάζουν τον κόσμο. Όλη αυτή η διαδικασία, θυμίζει το παραμύθι με τον «ψεύτη βοσκό»!

Εν πάση περιπτώσει, το ζήτημα του ΦΠΑ εντάσσεται σε μια ευρύτερη δημόσια συζήτηση που αφορά στο αναπτυξιακό μοντέλο των νησιών και την κατάθεση μιας ολοκληρωμένης πρότασης για τα νησιά. Ένα ζήτημα που συναρτάται άμεσα και με το μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας και τις πολιτικές λύσεις που πρέπει να δοθούν.
Καταρχάς, απαιτείται μια γενναία Αποκέντρωση. Η αποκέντρωση δεν αποτελεί μια εύκολη υπόθεση και σαφώς δεν υλοποιείται με τον «αυτόματο πιλότο», με αποσπασματικές παρεμβάσεις και με κάποιες αλλαγές σε επίπεδο νομοθετικού πλαισίου.

Άλλωστε, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε εν τέλει τι εννοούμε όταν μιλάμε για αποκέντρωση, γιατί παρατηρείται μια πολυσημία ως προς την ερμηνεία του όρου. Η αποκέντρωση συνίσταται στη μεταφορά εξουσιών, αρμοδιοτήτων και πόρων από την κεντρική κυβέρνηση στους ΟΤΑ, οι οποίες ορίζονται ως νομικές οντότητες εκλεγμένες με καθολική ψηφοφορία και με κάποιο βαθμό αυτονομίας (σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ), και άρα οι φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. μπορούν να έχουν δικά τους περιουσιακά στοιχεία και έσοδα από ιδίους πόρους, όπως οι φόροι, τα τέλη, τα έσοδα κινητής και ακίνητης περιουσίας και να διαχειρίζονται τον δικό τους προϋπολογισμό. Όμως αυτό στην πράξη καταστρατηγείται, καθώς οι πόροι των ΟΤΑ προέρχονται από το κρατικό προϋπολογισμό και τα επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ που κι αυτά λειτουργούν σε μια κρατικο-κεντρική αντίληψη.

Επίσης, ως προς το θέμα της εκχώρησης αρμοδιοτήτων, υπάρχει μια μεγάλη αντίφαση, καθώς είτε αποκεντρώνονται αρμοδιότητες αλλά δεν είναι διακριτές μεταξύ των δυο βαθμών αυτοδιοίκησης, είτε κάπου στη διαδρομή των νομοθετικών πράξεων, κάποιο σημείο παραμένει στην αρμοδιότητα του κράτους, και άλλα πολλά ευτράπελα που συναντάμε καθημερινά στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Επίσης, παρατηρούμε το κράτος, ενίοτε να «υφαρπάζει» περιουσιακά στοιχεία από την τοπική αυτοδιοίκηση. Πρόσφατο παράδειγμα, το ζήτημα της διαχείρισης των ιαματικών πηγών. Μια πολιτική επιλογή της κυβέρνησης καταδικαστέα που δυστυχώς δίνει το στίγμα ενός συγκεντρωτικού μοντέλου διακυβέρνησης που δεν πιστεύει σε μια ουσιαστική αποκέντρωση.

Επομένως, για ποια αποκέντρωση μιλάμε;
Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε πως όλες οι τομές ως προς τον βαθμό αποκέντρωσης στην Ελλάδα, πραγματοποιήθηκαν επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και σαφώς θα μπορούσαν να γίνουν ακόμα περισσότερες τομές. Η αποκέντρωση του «Καλλικράτη», ήταν μια γενναία πρωτοβουλία που όμως δεν ολοκληρώθηκε προς αυτή την κατεύθυνση. Έξαλλου, για το θέμα της αποκέντρωσης, δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό, καθώς υπάρχουν ήδη κράτη-μέλη της ΕΕ που λειτουργούν αποκεντρωτικά (από το ομόσπονδο μοντέλο π.χ. του Βελγίου, έως τα αποκεντρωμένα συστήματα των μεσογειακών χωρών, της Ισπανίας, της Ιταλίας, κ.ο.κ), απ’ όπου μπορούμε να αντλήσουμε γνώση. Άλλωστε, η επίλυση προβλημάτων που αντιμετωπίζει και η νησιωτική Ελλάδα, συναρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα επίπεδα αποκέντρωσης καθώς τα νησιά χρειάζονται ισχυρούς δήμους και επιτελικές περιφέρειες. Ως τομέας νησιωτικής πολιτικής, έχουμε δουλέψει πάρα πολύ για το θέμα αυτό και έχουμε αποστείλει τις προτάσεις μας για τις νησιωτικές πολιτικές. Αποτελεί ένα ιδιαίτερα μεγάλο και κρίσιμο κεφάλαιο, για το οποίο θα χρειαστούμε μια ξεχωριστή συνέντευξη.

Πώς βλέπετε να βγαίνει η Ελλάδα από την κρίση; Υπάρχει αυτή η προοπτική;
Εξαιρετικά κρίσιμη και επίκαιρη η ερώτηση. Η κρίση είναι πολλαπλή και συναρτάται με πολλαπλά επίπεδα που έχουν μεγάλο βαθμό εξάρτησης μεταξύ τους. Είναι το θεσμικό, το αναπτυξιακό, το υγειονομικό, το κοινωνικό και το ατομικό επίπεδο. Σαφώς, η υγειονομική κρίση, είναι η πρώτιστη προτεραιότητα και σίγουρα όλοι αγωνιούμε να επιστρέψουμε στην ομαλότητα. Άρα κάθε πρόταση για έξοδο από την κρίση, εκ προοιμίου, συναρτάται με το θέμα της αντιμετώπισης της πανδημίας που συνεχίζει να παραμένει ένας επικίνδυνος εισβολέας για την παγκόσμια κοινότητα.

Εν προκειμένω, λόγω οικονομίας χώρου, θα σταθώ στο αναπτυξιακό επίπεδο καθώς στην παρούσα φάση αποτελεί μια σημαντική προτεραιότητα λόγω των εξελίξεων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Είναι γεγονός πως έχει ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση για την αξιοποίηση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, τη δημιουργία νέων εργαλείων χρηματοδότησης, με την ευρύτερη συμμετοχή των συμπράξεων ιδιωτικού/δημόσιου τομέα, με διαδικασίες crowd funding κα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Αυτή η διαδικασία, δυστυχώς στην Ελλάδα αποτελεί αντικείμενο ενός κλειστού λόμπυ, μιας επιτροπής σοφών – που ορθώς υπάρχει, όμως κρατά όλη τη διαδικασία ερμητικά κλειστά και δεν εμπλέκει στην κατάρτιση του Σχεδίου Ανάκαμψης όσο το δυνατόν περισσότερους φορείς, εκπροσώπους πολιτικών κομμάτων, παραγωγικών τάξεων, κοινωνικών ομάδων, της κοινωνίας των πολιτών, κ.ά. Είναι ένα πάγιο αίτημα της Προέδρου του ΚΙΝΑΛ, Φώφης Γεννηματά, που δυστυχώς δεν έχει εισακουστεί από τον πρωθυπουργό. Μια τόσο σημαντική διαδικασία που αφορά την οικοδόμηση της επόμενης μέρας για την Ελλάδα, για τις τοπικές μας κοινωνίες, δεν μπορεί να υλοποιηθεί μέσα από μια γενικόλογη πρόταση και με άξονες που έχουν επιλέξει οι «λίγοι».

Άλλωστε, οι πόροι που θα λάβει η χώρα μας, συνδυαστικά με τους πόρους της νέας ΠΔΠ 2021-2027, αποτελεί ένα σημαντικό αναπτυξιακό/επενδυτικό κεφάλαιο που θα πρέπει να κατευθυνθεί σε δράσεις στοχευμένες, tailor made ει δυνατόν, προκειμένου να αξιοποιηθεί με επιτυχία η Ανάκαμψη της Ελλάδας… μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Σε αυτή τη διαδικασία δεν μπορεί οι τοπικές κοινωνίες να είναι απούσες και οι συζητήσεις να γίνονται πίσω από κλειστές πόρτες. Είναι οξύμωρο αυτό που συμβαίνει όσον αφορά την οικοδόμηση της πρότασης για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, όπου η αρμόδια οργανωτική επιτροπή, όργωσε κυριολεκτικά την Ελλάδα- και καλώς το έπραξε, ενώ σε μια σημαντικότερη διαδικασία, όπως είναι η αξιοποίηση των ενωσιακών πόρων για το 2021-2027 (ΠΔΠ και Ταμείο Ανάκαμψης), να μην γνωρίζουμε πώς προχωρά η κυβέρνηση και η «επιτροπή των σοφών».

Η έξοδος από την πολλαπλή κρίση που βιώνει η Ελλάδα, απαιτεί μια ρυθμιστική διακυβέρνηση με σεβασμό στους κανόνες, με διαφάνεια, λογοδοσία, προτεραιοποίηση των αναγκών, στοχευμένες και κοστολογημένες προτάσεις, συναινέσεις και συνεργασίες και αποδόμηση των κακώς εννοούμενων «συντεχνιών» και «κατεστημένων».

Αναμφίβολα, μια σημαντική παράμετρος που θα πρέπει να δει συνολικά το πολιτικό σύστημα αφορά την ενεργοποίηση της νέας γενιάς. Συζητάμε και σχεδιάζουμε ερήμην των νέων, οι οποίοι στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν, είτε έχουν φύγει στο εξωτερικό (brain drain), είτε εργάζονται πάρα πολλές ώρες, γεγονός που τους αποκλείει από κάθε συμμετοχική διαδικασία, είτε είναι άνεργοι, που αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό και αγωνιούν για εξεύρεση μιας εργασίας.

Οι νέοι, είναι αυτοί που θα φέρουν την Αλλαγή που τόσο πολύ έχει ανάγκη η χώρα μας. Πώς όμως θα το πράξουν, όταν δυστυχώς βρίσκονται εκτός πεδίου δράσης και «αποκλεισμένοι» από έναν τόσο σημαντικό σχεδιασμό που αφορά την επόμενη μέρα της Ελλάδας; Η αναγέννηση της χώρας απαιτεί τη συστράτευση νέων ιδεών, νέων αντιλήψεων και νέας κουλτούρας. Το παλιό οφείλει να ανοίξει δρόμο στη νέα γενιά. Να δώσει την ευκαιρία στη νέα γενιά να δράσει … και είμαι σίγουρη πως αυτή η γενιά μπορεί να πετύχει πολλά περισσότερα… Το μέλλον της Ελλάδας δικαιωματικά ανήκει στη νέα γενιά.

* Η Λίτσα Φτακλάκη είναι Πολιτικός Επιστήμων/Διεθνολόγος/Αναλύτρια. Γραμματέας Νησιωτικής Πολιτικής ΚΙΝΑΛ, Υπ. Βουλευτής στα Δωδεκάνησα τ. περιφερειακός σύμβουλος - αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού/Ευρωπαϊκών Θεμάτων και Διεθνών Σχέσεων Ν. Αιγαίου.