Σελίδες Ιστορίας Χριστούγεννα 1522, είκοσι ατρόμητοι Γάλλοι ιππότες αποφασισμένοι να πεθάνουν, έπεσαν μέχρις ενός
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 1377 ΦΟΡΕΣ
Η ονειρώδης περιγραφή της Ρόδου από τον Πιερ Λακρουά
Γράφει ο Κώστας Τσαλαχούρης
Είναι ντοκουμέντο. Ο Πισενάρντι συνεχίζει για τη δράση του Μεγάλου Μαγίστρου: Ο Μέγας Μάγιστρος Πιέρ ντ’ Ομπυσόν, με φήμη πολέμαρχου σε όλη τη χριστιανική Ευρώπη, μερικά χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα στις 23 Μαΐου 1480 αντιμετώπισε τον τουρκικό στόλο, αποτελούμενο από 160 πλοία και δύναμη 100.000 ανδρών, που είχε επικεφαλής ένα αποστάτη Παλαιολόγο, τον Misach Paléologue(1), την εποχή αυτή, βεζύρη, που προέτρεψε τον σουλτάνο να καταλάβει τη Ρόδο.
Πρώτα ήθελε να γίνει κυρίαρχος του Φάρου του Αγίου Νικολάου. Ο Μάγιστρος πολέμησε όρθιος-τραυματίστηκε τρεις φορές-περισσότερες από τριακόσιες βολές ρίχτηκαν από το βαρύ τουρκικό πυροβολικό και γκρέμισαν ένα τμήμα του τείχους, που βλέπει προς την πόλη, αλλά το παράδειγμα θάρρους του ηγούμενου, έδιδε κουράγιο στους ιππότες.
Να πώς γράφει ο ίδιος, τη στιγμή αυτή, στο βιβλίο “L’ ancienne France-La Chevalerie et les Croisade”(2), «Παλιά Γαλλία-Ο Ιπποτισμός και οι Σταυροφορίες», εκδόσεως 1886, σελίδα 206:”C’est ici, leposted’honneur qui appartient à votre grand maître-Αυτή εδώ είναι η θέση τιμής και ανήκει στον μεγάλο σας δάσκαλο”.
Ο ΕΠΙΦΑΝΗΣ ΜΑΓΙΣΤΡΟΣ
Όλη η Ευρώπη μίλησε για το θάρρος αυτό, και τον κατέταξε ως τον πιο επιφανή Μεγάλο Μάγιστρο!
Μια μεγάλη πέννα των Γαλλικών Γραμμάτων της εποχής εκείνης, ο Pierre, Louis Lacroix, γεύτηκε τους καρπούς της ροδιακής γης, και έγραψε γι’ αυτήν, αφήνοντας κείμενα θεϊκά, συγκλονιστικά, ονειρώδη, με πλήρη περιγραφή της όλης ιστορίας μας.
Ο Λακρουά γεννήθηκε στις 8 Αυγούστου 1817 στο Παρίσι και πέθανε στη γαλλική πρωτεύουσα στις 13 Ιανουαρίου 1881. Το 1846 υπήρξε μέλος της Γαλλικής Σχολής Αθηνών και το 1853 έγραψε το βιβλίο «Iles de la Grèce-Τα νησιά της Ελλάδος» και για τη Ρόδο, αφιέρωσε τις σελίδες από 91 μέχρι 188.
Συνολικά το βιβλίο αυτό αποτελείται από 644 σελίδες.
Για τη νήσο Ρόδο τα κεφάλαια είναι πέντε-Νήσος Ρόδος, περιγραφή και συγκριτική γεωγραφία της νήσου, σελίδες 91-102, Αρχαία Ιστορία της Ρόδου, σελίδες 102-133,Θρησκεία, πολιτική, κοινωνική και πνευματική κατάσταση της Ρόδου κατά την αρχαιότητα, σελίδες 134-145, η Ιστορία της Ρόδου κατά τον Μεσαίωνα και η σύγχρονη εποχή, σελίδες 145-184 και το πέμπτο κεφάλαιο περιλαμβάνει την τρέχουσα κατάσταση, σελίδες 184-189, δηλαδή το 1853.
Ο CHARLES COTTU
Ας γυρίσουμε στον υπολοχαγό Ναυτικού που οι εντυπώσεις του, είδαν το φως, τον Απρίλιο 1844 από τις σελίδες 809-836 του περιοδικού “Revue des Deux Mondes”.
Γράφαμε εντυπώσεις ζωηρές και πρωτόγνωρες, που δίνουν πληροφορίες, που για πρώτη φορά δημοσιεύονται για το ευρύ κοινό, και εντυπωσιάζουν. Για την Ιστορία ο Κάρολος Κοττύ, αξιωματικός του Ναυτικού-Lieutenant de vaisseau, γεννήθηκε στο Παρίσι την 1η Νοεμβρίου 1809 και πέθανε στις 19 Μαΐου 1895. Στις 12 Απριλίου 1842 έγινε Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής και του απονεμήθηκε το σχετικό μετάλλιο.
Γράφει, λοιπόν ο Κοττύ:
«Μόλις είχαμε φτάσει στη Ρόδο, μπρος σε μια ακτή που χρύσιζε από το λαμπρό ήλιο.
Στα βόρεια, ανάμεσα σε φοίνικες και τούρκικους θόλους, με την ημισέληνο στην κορυφή, ανέμιζαν οι σημαίες των Προξένων. Στα νότια, απλωνόταν η πόλη, χαμένη εντελώς μέσα στα κυπαρίσσια και στις χουρμαδιές και μ’ ένα καταπράσινο λόφο, να δεσπόζει.
Η φρεγάδα “Perle”, αγκυροβόλησε μπροστά στον πύργο που υψώνεται στην άκρη της προκυμαίας. Σε λίγο μια βάρκα απομακρύνθηκε από τη στεριά. Μας έφερνε δυο Ευρωπαίους-ο ένας, ο κ. Drovetti, διοικούσε το γαλλικό Προξενείο, και ο άλλος, ο κύριος Gardon, ήταν ο υπάλληλος της Υγειονομικής Υπηρεσίας.
Ο δεύτερος ρώτησε από πού ερχόταν η φρεγάδα. Απαντώντας του ότι το πλοίο είχε ξεκινήσει από τη Σμύρνη, έδωσε την άδεια να κατεβούμε στη στεριά και ο κύριος Drovetti προσφέρθηκε να μας οδηγήσει μέσα από την πόλη, Μια ώρα αργότερα, με μια βάρκα πλέαμε γρήγορα προς τον μώλο, στο μεγάλο λιμάνι, σε τετράγωνο σχήμα, κλεισμένο απ’ τη στεριά με ψηλά τείχη.
Η προκυμαία, σε μια σειρά από βάρκες, το προστατεύει απ’ τη θάλασσα. Η έξοδος φυλάγεται από ένα πύργο με μικρούς θόλους στην κορυφή και ένα παρατηρητήριο, όπου άλλοτε στεκόταν ο φρουρός. Δεν υπάρχει τίποτε πιο κομψό πιο λεπτό κι εν τούτοις πιο στέρεο απ’ αυτή την κατασκευή, όπου αναμειγνύεται η αυστηρή μυθική αρχιτεκτονική με τη σαρακινή κομψότητα.
Αυτός ο Πύργος μας έφερνε στον νου, μια ανάμνηση ιπποτικού ηρωισμού.
H MAXH
Εκεί, ανήμερα Χριστούγεννα 1522, όταν η Ρόδος συνθηκολόγησε, αποσύρθηκαν είκοσι Γάλλοι ιππότες αποφασισμένοι να πεθάνουν. Ο πασάς νικητής, είχε πάρει στην κατοχή του το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, ο μουσουλμανικός Στόλος κάλυπτε το λιμάνι, και οι μοναχοί που γλίτωσαν από το θάνατο, περίμεναν στην παραλία τα πλοία που θα τους μετέφεραν στην Ευρώπη.
Πριν από την αναχώρησή τους, παρακολούθησαν την τελευταία έφοδο ενάντια στον Πύργο, όπου αμύνονταν οι ατρόμητοι σύντροφοί τους-Σ.Σ. Γράφει για τον Πύργο του Ναγιάκ.
Όταν έπεσε η νύχτα, είδαν τις τουρκικές γαλέρες να γλιστρούν σιωπηλές προς την ακτή. Στις πολεμίστρες, όπου πάνω τους κυμάτιζε στο σκοτάδι το λάβαρο του Σταυρού, στήθηκαν σκάλες. Αντηχούσαν οδυρμοί και ουρλιαχτά. Μετά, όλα σώπασαν, και την αυγή, μια ουρά αλόγου στην άκρη μιας λόγχης, αντικαθιστούσε το λάβαρο του Αγίου Ιωάννη.
Οι Τούρκοι που θυμούνται ακόμη αμυδρά την πολιορκία, ξέρουν ότι αυτός ο απομονωμένος προμαχώνας, τους στοίχισε ακριβά για να κυριευθεί. Έτσι τον ονόμασαν ο «Πύργος των Ιπποτών», σάμπως για να διατηρήσουν σ’ ένα μόνο μνημείο την ανάμνηση μακροχρόνιων αγώνων.
Η είσοδος του Πύργου φυλάγεται αυστηρά και οι τοίχοι του ασπρίζονται συχνότερα απ’ τους τοίχους των άλλων οχυρών. Οι μουσουλμάνοι νομίζουν ότι ξεγελούν τους ξένους, και απατώνται ίσως μόνοι τους, καλύπτοντας με νερόχρωμα τα τραύματα των κτισμάτων τους, που ποτέ δεν επισκευάζουν.
Ο ΠΥΡΓΟΣ
Μόλις φτάσαμε, ζητήσαμε απ’ τον φρούραρχο, την άδεια, να επισκεφθούμε τον Πύργο. Ένας φρουρός ήρτε να μας ανοίξει την πόρτα. Οι σύντροφοί μου, όρμησαν στις σκάλες, κι ο θόρυβος από τα σπαθιά μας πάνω στις σκληρές πλάκες, μου φάνηκε σαν να αντηχούσαν τα βαριά σιδερένια ξίφη των γενναίων ιπποτών. Από την ταράτσα, επόπτευε κανείς, την πόλη, περικυκλωμένη από βαθιά χαντάκια, μέσα στα οποία θέριευαν αγριόχορτα, ανάμεσα σε τουρκικά βλήματα, τοποθετημένα σε πυραμίδες.
Η ΡΟΔΟΣ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Λίγο ν’ απομονωθεί κανείς και να ξεχαστεί, νομίζει ότι έχει μεταφερθεί μπροστά σε κάποια απ’ τις παλιές μας πόλεις στην Ευρώπη, με τις αψίδες και τα τόξα. Μέσα σ’ αυτά τα σκοτεινά σπίτια, χτισμένα από πέτρα, με μεσαιωνικές επάλξεις, στο πάνω μέρος, με στενά παράθυρα και φορτωμένα με θυρεούς, ξαναβρίσκει κανείς, την όψη των παλιών αρχοντικών μας. Πυργίσκοι στρογγυλοί ή τετράγωνοι προβάλλουν απ’ όλες τις πλευρές.
Μερικοί υψώνονται ψηλότερα απ’ τις μυτερές μεσαιωνικές σκεπές, αλλά οι περισσότεροι, όπως και τα σπίτια καταλήγουν σε ταράτσες, όπου το βράδυ μαζεύονταν οι γυναίκες, για να απολαύσουν τις όμορφες ανατολίτικες νύχτες.
Κατά μήκος της παραλίας υπάρχουν καφενεία με ξύλινες ξαπλώστρες απ’ έξω, όπου πάνω τους οι Τούρκοι απ’ τη μια μεριά κι οι Έλληνες απ’ την άλλη, μένουν ξαπλωμένοι ένα διάστημα της ημέρας.
Μπροστά σ’ αυτούς τους αιώνιους καπνιστές, πάνω στο απαλό κυμάτισμα των νερών του λιμανιού, λικνίζονται οι ελαφριές βάρκες της Ανατολής, γεμάτες φρούτα, λαχανικά και καρπούζια που ξεφορτώνουν οι βαρκάρηδες και τα πουλούν στην αποβάθρα.
Γύρω από τους ναυτικούς, σπρώχνονται γυναίκες με το πρόσωπο καλυμμένο, και φορώντας στα πόδια μποτίνια από δέρμα κατσίκας, νέγρες με καταπονημένο πρόσωπο, με το κεφάλι καλυμμένο από ένα κομμάτι βαθυκόκκινο ύφασμα, παιδιά σχεδόν γυμνά, Εβραίοι με ξεθωριασμένα ρούχα, που περνούν ανάμεσα από το πλήθος χωρίς ν’ ακουμπούν κανένα, φλύαροι Έλληνες, με όψη... στρατιώτες στριμωγμένοι με αυστηρό ύφος, τυλιγμένοι σε μακριές γούνες, μέσα στη μοντέρνα φρικτή στολή τους, και πλούσιοι Τούρκοι που περνούν με αυστηρό ύφος τυλιγμένοι με μακριές γούνες φαρδιά μανίκια.
Αφήσαμε το φρούριο, ανυπόμονοι να περάσουμε μέσα από την παλιά πόλη, που μόλις είχαμε θαυμάσει από ψηλά.
H Πύλη της πόλης ανοίγει ανάμεσα από δύο μεγάλους πύργους, στην άκρη της προκυμαίας. Όταν περάσαμε κάτω από την καμάρα, οι φρουροί, καθισμένοι στη σκιά, είχαν αφήσει τα τουφέκια τους στον τοίχο και χάιδευαν ατάραχα τα πόδια τους, με τα χέρια.
Η ΟΔΟΣ ΙΠΠΟΤΩΝ
Ο πρώτος δρόμος που συναντά κανείς απ’ αυτή τη μεριά, είναι η οδός των Ιπποτών. Αυτό το όνομα είναι μάλλον μια απ’ αυτές τις επιγραφές που η παράδοση βάζει πάνω στα ερείπια, μια που αυτός ο δρόμος, για τον οποίο οι ταξιδιώτες μιλούν με κάποια προτίμηση έναντι των άλλων, και που δεν βλέπει κανείς παρά ένα σωρό τουρκικά και εβραϊκά σπίτια, δεν είναι, όπως η ίδια η πόλη, παρά μια συνέχεια κατοικιών του Μεσαίωνα, με χαμηλές εισόδους, πάνω από τις οποίες υπάρχουν επιγραφές οι περισσότερες με γαλλικά εμβλήματα.
Ξαναείδα εκεί τα οικόσημα που με τόση λύπη είχα πατήσει στη Μάλτα, στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, φθαρμένα από την τριβή των παπουτσιών. Στη Ρόδο αυτοί οι θυρεοί, λαξευμένοι σε άσπρο μάρμαρο και διατηρημένοι απ’ αυτόν τον ουρανό, που σεβάστηκε τον Παρθενώνα και τα ελληνικά αγάλματα, ξεπρόβαλλαν άθικτοι με όλη την περηφάνια των εμβλημάτων πάνω στους μαύρους τοίχους των χτισμάτων.
ΑΥΡΙΟ: Η συνέχεια
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Πατέρας του ήταν ο Θωμάς Παλαιολόγος Γίδος που διάφορες πηγές αναφέρουν ότι ήταν αδελφός του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου . Ο Misach πέθανε στην Κωνσταντινούπολη τον Νοέμβριο 1501 και έφερε τους βαθμούς του αρχιναυάρχου και του Μεγάλου Βεζύρη.
2. Εκδόθηκε και τον επόμενο χρόνο, το 1887, με διαφορετικό τίτλο. Και τα δύο βιβλία είναι βασισμένα στα έργα του Paul Lacroix.
Ακολουθήστε τη Ροδιακή στο Google News
