Η μαρτυρία ενός γιατρού για την περίθαλψη των προσφύγων

Rodiaki NewsRoom

Συνέντευξη του Άγη Τερζίδη στους μαθητές του τμήματος Α5 του 4ου Λυκείου Ρόδου

Οι μαθήτριες και οι μαθητές από το τμήμα Α5 του 4ου ΓΕΛ Ρόδου, με αφορμή τα γεγονότα στην Ουκρανία, αναλαμβάνουν το ρόλο του δημοσιογράφου και παίρνουν συνέντευξη μέσω τηλεδιάσκεψης από τη γραμμή του πολέμου, από τον κ. Άγη Τερζίδη, παιδίατρο από τους Γιατρούς του Κόσμου.

Ήταν Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2022 κι εμείς όντας στο σχολείο ταραχθήκαμε με την είδηση της ένοπλης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Συζητήσαμε στο μάθημα της Πολιτικής Παιδείας εκείνο το πρωί ότι κάποια παιδιά δεν έχουν την ίδια τύχη με εμάς και γενικά να είναι ανέμελα, όπως αξίζει το κάθε παιδί.

Από τότε είχαμε έντονο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στην κατάσταση και προσπαθούσαμε με κάθε τρόπο να μάθουμε τι πραγματικά συμβαίνει.

Έτσι, όταν ακούσαμε ότι ο κ. Τερζίδης βρίσκεται στα σύνορα της Ρουμανίας με την Ουκρανία σε αποστολή των Γιατρών του Κόσμου, θέλαμε πάρα πολύ να επικοινωνήσουμε μαζί του για να μάθουμε την πραγματική κατάσταση εκεί.
Εκείνος ανταποκρίθηκε άμεσα και με χαρά κι έτσι κανονίσαμε να του πάρουμε συνέντευξη διαδικτυακά στις 6 Απριλίου, την στιγμή που εκείνος βρισκόταν στα σύνορα.

Ποια συναισθήματα σας προκαλεί η κατάσταση αυτή;
Η κατάσταση αυτή είναι θλιβερή διότι δεν περίμενα οι άνθρωποι ακόμη και σήμερα να αναζητούν την λύση μέσω του πολέμου. Πιστεύω πως η νέα γενιά θα είναι καλύτερη και δεν θα συνεχίσουν τα δικά μας λάθη, γιατί ολοι ελπίζουν σε αυτούς, για ένα καλύτερο μέλλον με ειρήνη.

Θεωρείτε ότι υπάρχει η κατάλληλη κινητοποίηση των αρχών για την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ουκρανία;
Ναι, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κινητοποιηθεί αρκετά γρήγορα και με πρωτοφανή τρόπο, σε αντίθεση με άλλες κρίσεις. Είδαμε δηλαδή ότι έγινε μία άμεση κινητοποίηση των χωρών να υποδεχτούν τους Ουκρανούς πρόσφυγες, πράγμα που δεν το είχαμε δει στο παρελθόν. Προς το παρόν τουλάχιστον, ανάλογα με τους αριθμούς που βλέπουμε στις χώρες υποδοχής.

Τώρα, η διεθνής κοινότητα δεν έχει κινητοποιηθεί, κατά τη γνώμη μου, όπως έπρεπε. Για παράδειγμα, εμεις όπως και οι υπόλοιπες οργανώσεις, δεν μπορούμε να μπούμε μέσα στο πεδίο, δεν μπορούμε να μπούμε στην Ουκρανία εύκολα για να δουλέψουμε. Επιχειρούμε όλοι στα σύνορα! Πάντως, έχουμε δει για πρώτη φορά μια κινητοποίηση τέτοια που οδηγεί τους ανθρώπους σε πολύ σύντομο διάστημα, να περάσουν τα σύνορα και μετά να πάνε σε ασφαλής ξενώνες και σπίτια σε όλη την Ευρώπη. Αυτό δεν το έχουμε δει να γίνεται σε προηγούμενες καταστάσεις. Άρα οι άνθρωποι ταλαιπωρούνται μέχρι να φτάσουν, αλλά τη στιγμή που θα φτάσουν στα σύνορα, η διαδικασία είναι πάρα πολύ γρήγορη και με πολύ εύκολο τρόπο διοχετεύονται σε χώρες της Ευρώπης.

Διαπιστώσατε ότι υπάρχει ελπίδα σε αυτούς τους ανθρώπους;
Ναι, διαπιστώσαμε σε αυτούς τους ανθρώπους ελπίδα, γιατί γνωρίζουν ότι σύντομα θα γυρίσουν στη χώρα τους, με την ελπίδα ότι θα την οικοδομήσουν ξανά από τη αρχή και αυτό είναι κάτι που δεν το συναντάμε στους σύγχρονους πολέμους, όπως στην περίπτωση της Συρίας.

Πόσο δύσκολο είναι να φροντίσεις ανθρώπους που εκτός από την ανάγκη που έχουν για γιατρό βρέθηκαν ξαφνικά με το να έχουν χάσει τα πάντα;
Για εμάς είναι πολύ δύσκολο, γιατί όλοι οι άνθρωποι πέρα από οτιδήποτε ιατρικό, έχουν και σοβαρότατα ψυχολογικά προβλήματα. Δεν χρειάζεται να έχει κάνεις διάγνωση από ψυχολόγο ή ψυχίατρο. Σκεφτείτε πως νιώθετε εσείς σε ένα σεισμό που αναγκάζεστε να εγκαταλείψετε τα σπίτια σας. Μπορείτε να φανταστείτε τον τρόμο όταν αυτοί οι άνθρωπο εγκατέλειψαν τα σπίτια τους χωρίς να γνωρίζουν το πως, το πότε και το άν θα ξαναγυρίσουν πίσω . Είναι πολύ πιο δύσκολο. Γιατί υπάρχει έντονη συναισθηματική φόρτιση όπως έχω εντοπίσει και ένας γιατρός πέρα από το πως πρέπει να βοηθάει στις χρονικές αυτές συνθήκες πρέπει να τους βοηθάει και ψυχολογικά.

Υπάρχουν ασυνόδευτα παιδιά;
Ασυνόδευτα παιδιά πάντα υπάρχουν στους πολέμους και προσπαθούμε να τα μαζέψουμε όλα ώστε να είναι προστατευμένα, δηλαδή να βγούνε εντελώς έξω από την Ουκρανία και να τα φέρουν όλα εδώ στα σύνορα της Ουκρανίας - Ρουμανίας. Πολλοί εθελοντές προσπαθούν να τους δώσουν όση προστασία γίνεται. Υπάρχουν και Ουκρανικές - Ρουμανικές οργανώσεις που προσπαθούν να τα μεταφέρουν με κάποιο ασφαλή τρόπο έξω από τα σύνορα της Ουκρανίας ,δηλαδή έτσι όπως γίνεται για κάθε παιδί πρόσφυγα.

Ποια είναι η ψυχολογική κατάσταση των παιδιών;
Η ψυχολογική κατάσταση των παιδιών είναι επηρεασμένη από αυτά που γίνονται στην χώρα τους. Τους διακρίνει ο φόβος και η αγωνία επειδή έχουν αφήσει πίσω μέλη της οικογένειάς τους και έχουν δει τα σπίτια τους να καταστρέφονται. Καταλαβαίνουν πολύ καλά τι γίνεται αλλά δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί συμβαίνει αυτό στις δυο χώρες. Θεωρούσαν τους Ρώσους φίλους τους. Η ψυχολογική κατάσταση των παιδιών είναι κακή και δεν ξέρουμε τι συνέπεια θα έχει αυτό στην υγεία τους τα επόμενα χρόνια.

Ποιο είναι το πιο σοβαρό περιστατικό που αναλάβατε;
Επειδή οι άνθρωποι ακόμα αυτοί που έρχονται και λέω ακόμα γιατί αυτοί που είναι εγκλωβισμένοι στις βομβαρδισμένες πόλεις και αυτοί που είναι τραυματίες με σοβαρά προβλήματα υγείας, δεν έχουν ξεκινήσει να έρχονται. Δεν έχουν καταφέρει πολλοί να φύγουν από τα σύνορα. Η αλήθεια είναι ότι έρχονται λίγο ταλαιπωρημένοι, γιατί έχουν κάνει ένα σύντομο ταξίδι, δεν είναι όπως αυτοί που έρχονται από την Σύρια ή το Αφγανιστάν που ταλαιπωρούνται και πολύ γρήγορα φεύγουν. Άρα δεν έχουμε ανθρώπους που έχουν προβλήματα γιατί έχουν ξεχάσει τα δικαιολογητικά τους και τα λοιπά. Τα πιο σοβαρό περιστατικό που είχαμε να αντιμετωπίσουμε ήταν ένα παιδί που έπασχε από επιληψία και έκανε κρίσεις από το στρες ,ενώ πέρναγε τα σύνορα και η μητέρα του δεν είχε τα φάρμακά του και αναγκαστήκαμε να κάνουμε μια πιο επείγουσα παρέμβαση εδώ στην μονάδα. Του δώσαμε οξυγόνο και τον παραπέμψαμε στο νοσοκομείο. Έχει εδώ ασθενοφόρα, η πολιτική προστασία και η πολιτική της Ρουμανίας είναι πολύ καλά οργανωμένη.

Ποιο περιστατικό σας συγκίνησε και γιατί;
Το συγκεκριμένο περιστατικό δεν το έζησα εγώ, αλλά μου το διηγήθηκαν. Στις μονάδες μας επρόκειτο να φιλοξενηθεί ένα ζευγάρι ηλικιωμένων οι οποίοι έπασχαν από κορωνοϊό. Όμως, αναγκαστικά έπρεπε να τοποθετηθούν σε διαφορετικά μέρη της μονάδας και έτσι αναγκάστηκαν να μείνουν μακριά ο ένας από τον άλλο. Μετά από κάποιες μέρες ο σύζυγος έχασε την μάχη. Παρόλα αυτά δεν μπορούσε να βρίσκεται κοντά στην αγαπημένη του λόγω των μέτρων ασφαλείας. Πιστεύω πως ο τρόπος αλλά και η βιαιότητα με την οποία έφυγε αυτός ο άνθρωπος από την ζωή συγκλονίζει.

Πόσοι εθελοντές γιατροί υπάρχουν αυτή την στιγμή εκεί και βοηθάνε τους ανθρώπους;
Αυτή την στιγμή βρισκόμαστε εδώ από όλες τις οργανώσεις, επτά οκτώ γιατροί, πέντε έξι γενικής ιατρικής, εγώ και ένας γυναικολόγος. Έχουμε ένα ασθενοφόρο που αν χρειαστεί μεταφορά στο νοσοκομείο απέχει περίπου είκοσι λεπτά από εδώ. Υπάρχουν, επίσης, νοσηλευτές και εθελοντές πυροσβέστες που βοηθάν στο έργο μας συνολικά τέσσερις χιλιάδες άνθρωποι, περίπου, για περίθαλψη.

Ο αριθμός των εθελοντών γιατρών είναι ικανοποιητικός για να καλύψει όλες τις ανάγκες;
Οι εθελοντές συνάδελφοι, επαρκούν για να καλύψουν όλες τις ανάγκες των συνανθρώπων μας οι οποίοι είναι θύματα του τραγικού αυτού πολέμου. Έρχονται πολύ γιατροί από πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οπότε είμαστε καλυμμένοι χωρίς κάποια ανεπάρκεια.

Πιστεύετε το φαινόμενο θα κλιμακωθεί έτσι ώστε να χρειάζεται περισσότερη ιατρική φροντίδα στους τραυματισμένους;
Πιστεύω πως η κατάσταση θα παραμείνει δύσκολη για λίγο ακόμα χρονικό διάστημα. Αυτοί που έχουν σοβαρά προβλήματα δεν μπορούν να φύγουν. Όταν φυσικά τελειώσει ο πόλεμος και όλη αυτή η τραγική κατάσταση, θα βρουν ανθρώπους που μπορούν να τους βοηθήσουν στην ανάγκη.

Τι άλλες ειδικότητες γιατρών υπάρχουν στα σύνορα;
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν γενικοί γιατροί, παθολόγοι, καρδιολόγοι, παιδίατροι και γιατροί που ξέρουν επείγοντα υπάρχουν στα σύνορα. Προς το παρόν, δεν χρειάζονται χειρουργοί και άλλες τέτοιες ειδικότητες, γιατί δεν έρχονται τραυματισμένοι άνθρωποι . Αν αρχίσουν να έρχονται τραυματισμένοι άνθρωποι, θα χρειαστούν να έρθουν και οι χειρουργοί.

Πιστεύετε πως υπάρχει κατάλληλη ιατρική υποστήριξη για όλους τους συνάνθρωπους μας που είναι θύματα του πολέμου;
Αυτοί που καταφέρνουν να έρθουν σε εμάς, ναι, οι άνθρωποι όμως που είναι εγκλωβισμένοι στις βομβαρδισμένες πόλεις και δεν μπορούμε να έχουμε πρόσβαση, δεν έχουν την σωστή υποστήριξη και περίθαλψη. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν καταφέρει να φύγουν από την Ουκρανία και γενικότερα δεν μπορούν να έρθουν σε επαφή με γιατρούς.

Πώς θα περιγράφατε την κατάσταση που συναντήσατε στα σύνορα;
Η κατάσταση στα σύνορα ήταν αρκετά δύσκολη, οι άνθρωποι εκεί αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες. Ευτυχώς , η κατάσταση είναι ελεγχόμενη, όλα είναι οργανωμένα.

Υπήρχε κάποια στιγμή που θέλατε να τα παρατήσετε και γιατί;
Όχι, γιατί τα παιδιά χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη. Σίγουρα, υπήρχε στιγμή που κουραστήκαμε όλοι, αλλά δεν σκεφτήκαμε να τα παρατήσουμε.

Πώς μπορούμε εμείς στις εξωτερικές χώρες από τον πόλεμο να βοηθήσουμε;
Με οικονομική στήριξη και δωρεές.

Πιστεύετε πως θα τελειώσει γρήγορα αυτός ο πόλεμος;
Οι σύγχρονοι πόλεμοι συνήθως τελειώνουν γρήγορα, όπως έγινε και στην Γιουγκοσλαβία και το Ιράκ, αλλά η επόμενη μέρα θα είναι δύσκολη. Φανταστείτε για παράδειγμα τους ανθρώπους που δουλεύουν στα νοσοκομεία, οι υποδομές θα είναι κατεστραμμένες και η πρόσβαση σε αυτά θα είναι δύσκολη. Γενικά, η επόμενη μέρα θα είναι δύσκολη. Πιστεύω πως θα αργήσει να επανέλθει η κανονικότητα στη ζωή των ανθρώπων, τουλάχιστον μια δεκαετία.

Ο Άγης Τερζίδης, είναι Παιδίατρος, με εξειδίκευση στην δημόσια υγεία και διδακτορικό στην προληπτική ιατρική – επιδημιολογία. Είναι εποπτεύων σπουδών του ΠΜΣ « Παγκόσμια υγεία – Ιατρική των καταστροφών » της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Από τα πρώτα ενεργά μέλη των Γιατρών του Κόσμου Ελλάδας, έχει συμμετάσχει σε αποστολές τους σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού αλλά και σε αποστολές των Γιατρών χωρίς Σύνορα, στο ΔΣ των οποίων έχει διατελέσει μέλος.
Σήμερα είναι Γενικός Γραμματέας του Δ.Σ των Γιατρών του Κόσμου Ελλάδας καθώς και ιατρικός συντονιστής των προγραμμάτων τους
Έχει διατελέσει μέλος πολλών συντακτικών ομάδων για την εθνική στρατηγική κατά του κοινωνικού αποκλεισμού , καθώς και συντονιστής ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την καταπολέμηση της φτώχειας και για την αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων. Έχει δημοσιεύσει σε ελληνικά και ξενόγλωσσα περιοδικά, ενώ συμμετέχει ,ως ομιλητής, σε περισσότερα από 20 συνέδρια τον χρόνο. Έχει ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον για την βελτίωση της πρόσβασης στο σύστημα περίθαλψης των κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων, καθώς και για την υγεία των πληθυσμών σε κίνηση
Είναι πιστοποιημένος πραγματογνώμονας για την αναγνώριση θυμάτων βασανιστηρίων και από το 2013 μέλος της επιστημονικής ομάδας για την πιστοποίηση θυμάτων βασανιστηρίων στην ΜΕΤΑΔΡΑΣΗ.

Η συγγραφική ομάδα, οι μαθητές/μαθήτριες του Α5 του 4ου ΓΕΛ Ρόδου
Λάτσκα Φλαούντιο
Μάκρας Γιάννης
Μαλανδράκη Ανθή
Μαλιούκης Αντώνης
Μανίκαρος Σταύρος
Μανωλάς Σταύρος
Μαρκιού Διονυσία
Μαύρου Ελευθερία
Μαυρουδή Βασιλική
Μελάκου Αλεξάνδρα
Μετσάϊ Άϊντα
Μιτζέλος Εμμανουήλ
Μπελιγράδη Ειρήνη
Μποϊδανίδη Ιωάννα
Ναθαναήλ Νικολάι
Νγκρέσι Άγγελος
Νικηφορίδη Ειρήνη
Ντερμιτζής Τζάνος
Ξύπα Ραφαηλία
Ξυπολιτά Χρυσάνθη
Παγωμένου Μαρία
Πανηγύρη Ελευθερία
Υπό την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών Λίνας Φιλιππάκη και Βασίλη Ελβάνογλου