Σελίδες Ιστορίας… Ανταπόκριση από το μέτωπο-πώς απαθανατίστηκε ο ηρωικός θάνατος του Αλέξανδρου Διάκου Οι τύραννοι εσύλησαν τη σορό του νεκρού ήρωα

Σελίδες Ιστορίας… Ανταπόκριση από το μέτωπο-πώς απαθανατίστηκε ο ηρωικός θάνατος του Αλέξανδρου Διάκου  Οι τύραννοι εσύλησαν τη σορό του νεκρού ήρωα

Σελίδες Ιστορίας… Ανταπόκριση από το μέτωπο-πώς απαθανατίστηκε ο ηρωικός θάνατος του Αλέξανδρου Διάκου Οι τύραννοι εσύλησαν τη σορό του νεκρού ήρωα

Rodiaki NewsRoom

ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 417 ΦΟΡΕΣ

Ο δεύτερος νεκρός μας ο Καρπάθιος Παναγιώτης Ορφανίδης

Επιμέλεια-σχόλια
Κώστα Τσαλαχούρη

Είναι ντοκουμέντο. Ιδού πώς κατέγραψε τον ηρωικό θάνατο του πρώτου Έλληνα αξιωματικού, στη μάχη της Πίνδου, του Χαλκίτη Αλέξανδρου Διάκου ένας Έλληνας δημοσιογράφος, ο Κώστας Τριανταφυλλίδης, πολεμικός ανταποκριτής της εφημερίδας «Ασύρματος».

Ο Τριανταφυλλίδης τα κατοπινά χρόνια και συγκεκριμένα τη δεκαετία του 1960 έγινε διάσημος γιατί με το όνομά του ο τότε αρχηγός της ΕΡΕ Κωνσταντίνος Καραμανλής εγκατέλειψε την πολιτική και αναχώρησε στο Παρίσι με τη σύζυγό του Αμαλία Μεγαπάνου. Τότε ο Τριανταφυλλίδης εργαζόταν στην εφημερίδα «Ακρόπολις» και ταυτόχρονα ήταν διευθυντής της Υπηρεσίας Πληροφοριών.

Πάντως για τον ήρωα Αλέξανδρο Διάκο-τον γράφει Αλέκο- την ανταπόκριση την έστειλε στις 8 Δεκεμβρίου 1940, με την ένδειξη «κάπου από το Μέτωπο», με αριθμό τηλεγραφήματος 34.

Για την Ιστορία αναδημοσιεύουμε την ανταπόκριση, όπως την έστειλε:
«Το περιστατικόν που θα σας αφηγηθώ δεν είναι πρόσφατον. Έλαβε χώραν την τρίτην ημέραν από της κηρύξεως του πολέμου, αποτελεί, όμως, μίαν από τας πλέον ενδόξους σελίδας της ιστορίας της τιτανομαχίας αυτής εις την οποίαν ερρίφθη με όλην του την ορμήν το Έθνος μας και σχετίζεται με τον ηρωικόν θάνατον του πρώτου Έλληνος αξιωματικού του Αλέκου Διάκου που έπεσε μαχόμενος εναντίον του εισβολέως.

Τα στοιχεία που παραθέτω και τα οποία έρχονται διά πρώτην φοράν εις φως, μου τα απεκάλυψεν ο διοικητής της μονάδος η οποία εξεδίωξε τους Ιταλούς από την Πίνδον.

Η πολεμική ανταπόκριση του Κώστα Τριανταφυλλίδη από το Μέτωπο  για τον Αλέξανδρο Διάκο
Η πολεμική ανταπόκριση του Κώστα Τριανταφυλλίδη από το Μέτωπο για τον Αλέξανδρο Διάκο

Η δραματική νυξ
Η νυξ της 30ής προς την 31ην Οκτωβρίου, υπήρξε μια από τας κρισιμωτέρας της ιστορίας μας. Ο εχθρός είχεν εισδύσει εντός του ελληνικού εδάφους. Μία από τας φάλαγγάς του, ακολουθούσα πορείαν κάθετον προς την κοιλάδα του Σαραντοπόρου, είχεν απωθήσει τας μικράς, αλλ’ ηρωικώς μαχομένας Ελληνικάς δυνάμεις της προκαλύψεως.

Κατέλαβεν την κορυφήν της «Γύφτισσας» και επετίθετο εναντίον της κορυφής «Ταμπούρι», ευρισκομένης εις υψόμετρον 1877 μέτρων. Η θέσις αυτή αποτελεί το πραγματικό κλειδί του ορεινού όγκου της Πίνδου.

Το Ελληνικόν Σώμα Στρατού, το προασπίζον τον τομέα δεν έχει συμπληρώσει ακόμη την συγκέντρωσιν και συγκρότησιν των δυνάμεών του. Το «Ταμπούρι» κρατείται από ασθενεστάτας Ελληνικάς δυνάμεις.

1929 Ο Αλέξανδρος Διάκος  ως παίκτης του Δωριέα.  Διακρίνονται όρθιοι από  αριστερά Μιχαήλ Σκάρος και Μανώλης Φραράκης. Καθήμενοι Νικόλαος Καλαφατάς και δεξιά κρατώντας το καπέλο ο Διάκος
1929 Ο Αλέξανδρος Διάκος ως παίκτης του Δωριέα. Διακρίνονται όρθιοι από αριστερά Μιχαήλ Σκάρος και Μανώλης Φραράκης. Καθήμενοι Νικόλαος Καλαφατάς και δεξιά κρατώντας το καπέλο ο Διάκος

Στιγμαί αγωνίας
Το βράδυ της 30ής Οκτωβρίου αι δυνάμεις αυταί κλονίζονται υπό του καταιγιστικού πυρός των ιταλικών όλμων, του πυροβολικού και των βαρέων πολυβόλων.

Ήτο αδύνατον πλέον εις την μικράν Ελληνικήν δύναμιν να κρατήση το ύψωμα. Έπρεπε να το εγαταλείψουν δια να αποφύγουν την αιχμαλωσίαν.

Από το «Ταμπούρι», όμως, οι Ιταλοί θα ημπορούσαν εύκολα να βαδίσουν προς την Φούρκαν, να φθάσουν εις τα ανατολικά κράσπεδα του Σμόλικα, εκείθεν εις την ζωτικής σημασίας διάβασιν «Γκρέκο» και κατόπιν εις την Σαμαρίναν, οπόθεν θα είχαν την ευχέρειαν να εισδύσουν εις το αριστερόν της Ελληνικής παρατάξεως.

Ο διοικητής της Μονάδος διευθύνων επί τόπου την διεξαγωγήν των επιχειρήσεων και προβλέπων την μοιραίαν εκπόρθησιν του «Ταμπουρίου», διατάσσει την εσπέραν της 30ής Οκτωβρίου εσπευσμένας μετακινήσεις των μονάδων.

Αι Ελληνικαί δυνάμεις έπρεπε να καταλάβουν την διάβασιν «Γκρέκο» και την διάβασιν των πηγών του Σαραντοπόρου, προτού φθάσουν οι Ιταλοί.

Ο υπολοχαγός Αλέκος Διάκος
Αλλά δια να πραγματοποιηθούν αι διαταχθείσαι κινήσεις των δυνάμεών μας, έπρεπε ν’ ανακοπή οπωσδήποτε η προέλασις του εχθρού κατά το διάστημα της νυκτός.

Οι Ιταλοί εν τω μεταξύ έχουν καταλάβει το «Ταμπούρι» και κατέρχονται ακάθεκτοι προς την Φούρκαν.
Την στιγμήν εκείνην ο υπολοχαγός Αλέκος Διάκος, νεώτατος, από τα Δωδεκάνησα, φλογερός πατριώτης, αγαπώμενος ιδιαιτέρως από τους πατριώτας του, ζητεί την τιμήν να ενεργήση αντεπίθεσιν προς αναχαίτισιν της εχθρικής προελάσεως.

Αλέξανδρος Διάκος
Αλέξανδρος Διάκος

-Για να περάσουν θα πρέπει να πατήσουν επάνω στο κορμί μου!... είπε στον διοικητή της Μονάδος.
Επί κεφαλής του λόχου του, κατά τα μεσάνυκτα, ο Διάκος φράσσει τον δρόμον εις τους Ιταλούς. Τα ιταλικά τάγματα επιτίθενται με μανίαν.

Επί ανωμάλου και δασώδους εδάφους οι Έλληνες ανθίστανται επί πολλάς ώρας προξενούντες μεγάλην φθοράν εις τους αδιακόπως εφορμώντας Ιταλούς.

Ξαφνικά ο Διάκος αντιλαμβάνεται ότι οι άνδρες του, προ της τεραστίας υπεροχής του εχθρού αρχίζουν να κάμπτωνται. Τότε διατάσσει αντεπίθεσιν. Ορμά πρώτος, αδειάζει το περίστροφό του και συνεχίζει νε χειροβομβίδας.

-Επάνω τους παιδιά, φωνάζει. Εμπρός για μια μεγάλη Ελλάδα και μια ελεύθερη Δωδεκάνησο!...
Οι Έλληνες φαντάροι, αλλόφρονες από ενθουσιασμόν, τον ακολουθούν. Τα στίφη των Ιταλών σταματούν και κατόπιν υποχωρούν.

Στα χείλη των Ελλήνων φαντάρων ανέρχεται αυτομάτως η πολεμική κραυγή:
-Αέρα!... Αέρα!...

Ξαφνικά, όμως, ο Διάκος που τρέχει επί κεφαλής των ανδρών του, κλονίζεται και πέφτει. Ριπή πολυβόλου τον έχει θερίσει. Τα αλλεπάλληλα κύματα των Ιταλών σαρώνουν τη δράκα των γενναίων Ελλήνων. Ο Διάκος, όμως, και ο λόχος του έχουν εκτελέσει πλέον την αποστολήν των. Η προέλασις των Ιταλών επεβραδύνθη και αι μετακινήσεις των ελληνικών τμημάτων επραγματοποιήθησαν εγκαίρως.

Ο Αλέξανδρος Διάκος  δευτεροετής στη Σχολή Ευελπίδων
Ο Αλέξανδρος Διάκος δευτεροετής στη Σχολή Ευελπίδων

Άταφος επί τρεις ημέρες
Διάτρητον από σφαίρας, το σώμα του Αλέκου Διάκου, έμεινε άταφον επί τρεις ημέρας!... Ο βάρβαρος εχθρός εσύλησε τον νεκρόν ήρωα. Έκοψαν τα κουμπιά της στολής του και επήραν και αυτό το μαντήλι του.

Όταν η περιοχή εξεκαθαρίσθη από τους Ιταλούς και το «Ταμπούρι» ανακατελήφθη, ο Έλλην διοικητής απέστειλε τιμητικόν απόσπασμα και τον ιερέα του χωρίου Ζούζουλη, όπως παραλάβουν το ιερόν λείψανον του ανδρείου αξιωματικού και το ενταφιάσουν.

Λόγω του ψύχους το σώμα δεν είχεν υποστή ούτε την παραμικράν αλλοίωσιν.
Ο Διάκος είναι ο πρώτος Έλλην αξιωματικός που έπεσεν εις τον κεντρικόν τομέα, υπεραμυνόμενος του αγίου εδάφους της Πατρίδος μας και εισήλθεν ήδη εις το πάνθεον των ηρώων του ελληνικού αγώνος.

Ο Παναγιώτης Ορφανίδης
Ο Παναγιώτης Ορφανίδης

Ο Παναγιώτης Ορφανίδης
Ο δεύτερος Δωδεκανήσιος που έπεσε, μαχόμενος υπέρ πατρίδος ήταν ο Καρπάθιος αεροπόρος Παναγιώτης Ορφανίδης, στις 30 Δεκεμβρίου 1940.

Η εξαδέλφη του Καλλιόπη Κοντοπούλου, μέλος της Ενώσεως Δωδεκανησίων Διανοουμένων Γυναικών, έγραψε με το άγγελμα της μεγάλης απώλειας:
«Μέσα στο Πάνθεο των ηρώων που προσέφεραν τη ζωή τους για να σώσουν την τιμή και τη δόξα της μεγάλης μας Ελλάδος, είσαι και συ τώρα, αγαπημένε μου εξάδελφε Παναγιώτη.

Έπεσες υπερασπίζοντας τα ένδοξα χώματα. Αλλά για μας δεν πέθανες. Έφυγες μονάχα. Σε κράτησε η Ελληνική γη, ενώ η ψυχή σου και το πνεύμα του έγιναν ιδέα. Ένα φτερό από την από την ιδέα της λευτεριάς, όπως την ένοιωσε πάντα η φυλή μας κι όπως την συμβόλισαν οι ποιητές μας.

1940 Ο Παναγιώτης Ορφανίδης
1940 Ο Παναγιώτης Ορφανίδης

Λίγες μέρες πέρασαν από την ημέρα που σε είδαμε για τελευταία φορά.
-Ετοιμάζω τη βαλίτσα μου για την Κάρπαθο, είπες, για να φθάσω εκεί πρώτος.

Τα μεγάλα αποφασιστικά μάτια σου έπαιρναν μια έκφρασι απερίγραπτης χαράς και περηφάνειας όταν μιλούσες για το νησί μας, το χωριό μας, που σε είδε παιδάκι και που θα σε δεχόταν τώρα δοξασμένο αεροπόρο, Γιατί ήσουνα γενναίος!..

Είσαι ο πρώτος Δωδεκανήσιος αεροπόρος, και ’κείνος που δίδαξε όλους τους νεώτερους πώς να πετούν στον αέρα και να νικούν τον εχθρό. Γι’ αυτό και θα μείνης η περηφάνεια της γενηάς μας, του σπιτιού μας, μια μεγάλη δόξα Ελληνική».

Ο Π. Ορφανίδης
Ο Π. Ορφανίδης

Η «Μαφάλδα» τετράκωπος του Ναυτικού Ομίλου Ρόδου, στις 24 Ιουλίου 1926 τερμάτισε πρώτη, στους κωπηλατικούς αγώνες, στα 1500 μέτρα αφού νίκησε την ιταλική «Ιολάνδα». Το πλήρωμα αποτελούσαν από αριστερά οι Ζαχαρίας Ζαχαριάδης πηδαλιούχος και προπονητής,  Ιωάννης Παντελίδης Σάββας Καλαμπίχης, Αντώνιος Γιακουμάκης και Αλέξανδρος Διάκος. Ήταν μια νίκη που πανηγυρίστηκε από όλους τους Ροδίτες
Η «Μαφάλδα» τετράκωπος του Ναυτικού Ομίλου Ρόδου, στις 24 Ιουλίου 1926 τερμάτισε πρώτη, στους κωπηλατικούς αγώνες, στα 1500 μέτρα αφού νίκησε την ιταλική «Ιολάνδα». Το πλήρωμα αποτελούσαν από αριστερά οι Ζαχαρίας Ζαχαριάδης πηδαλιούχος και προπονητής, Ιωάννης Παντελίδης Σάββας Καλαμπίχης, Αντώνιος Γιακουμάκης και Αλέξανδρος Διάκος. Ήταν μια νίκη που πανηγυρίστηκε από όλους τους Ροδίτες
Ο Κ. Τριανταφυλλίδης πολεμικός ανταποκριτής στο αλβανικό μέτωπο
Ο Κ. Τριανταφυλλίδης πολεμικός ανταποκριτής στο αλβανικό μέτωπο

Διαβάστε ακόμη

Η Παλιά και η Νέα Αγορά της Ρόδου (Γ' Μέρος)

Η Παλιά και η Νέα Αγορά της Ρόδου (β' μέρος)

Η Παλιά και η Νέα Αγορά της Ρόδου

Η Ρόδος, ο Γρίβας και ο απελευθερωτικός αγώνας της Κύπρου

Δωδεκάνησα: Η Ενσωμάτωση, η ημερομηνία που δεν άλλαξε και μια προσωπική μαρτυρία

Η ιστορία της Αρχαγγελίτισσας Παρασκευής Γιακουμάκη: Στη Στράτα του Προφήτη Ηλία

Σελίδες Ιστορίας: Ο δρόμος των Παθών με τα γλυπτά, ο Σταυρός του Φιλερήμου και η κατάληψη της Μονής στις 20 Σεπτεμβρίου 1947

Τήλος: Οι πρώτοι γάμοι ομοφύλων το 2008, όπως τους έζησαν 3 από τους πρωταγωνιστές τους