Σελίδες Ιστορίας… Ο Ντε Βέκκι επιρρίπτει την ευθύνη για την «ΕΛΛΗ» στη Ρώμη και δίδει με λεπτομέρειες τη δική του ανάγνωση του γεγονότος-Το θεωρεί μυθιστόρημα

Σελίδες Ιστορίας… Ο Ντε Βέκκι επιρρίπτει την ευθύνη για την «ΕΛΛΗ» στη Ρώμη και δίδει με λεπτομέρειες τη δική του ανάγνωση του γεγονότος-Το θεωρεί μυθιστόρημα

Σελίδες Ιστορίας… Ο Ντε Βέκκι επιρρίπτει την ευθύνη για την «ΕΛΛΗ» στη Ρώμη και δίδει με λεπτομέρειες τη δική του ανάγνωση του γεγονότος-Το θεωρεί μυθιστόρημα

Rodiaki NewsRoom

ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 492 ΦΟΡΕΣ

Η έκθεση του κυβερνήτη Τζιουζέππε Αϊκάρντι του υποβρυχίου «Ντελφίνο»

Γράφει και επιμελείται
Κώστας Τσαλαχούρης

Ο Τζέζαρε Μαρία ντε Βέκκι στη συνέχεια αναφέρεται στο εγχείρημα του τορπιλλισμού της «Έλλης» και προσπαθεί να επιρρίψει τις ευθύνες στη Ρώμη. Επίσης αναφέρεται πώς διάλεξε το υποβρύχιο «Ντελφίνο», το οποίο κατά καιρούς πραγματοποίησε περιπολίες στη Μαύρη Θάλασσα και τα Δαρδανέλλια. Επίσης καταγράφει την έκθεση του κυβερνήτη Τζιουζέππε Αϊκάρντι. Συνεχίζει, λοιπόν:

«Κατά τας ημέρας που επηκολούθησαν, διεδραματίσθη το εντυπωσιακόν γεγονός, πέριξ του οποίου επλέχθη ολόκληρον μυθιστόρημα κατά την διάρκειαν του πολέμου. Αλλά και μετά τον πόλεμον, εγράφησαν αρκετά φανταστικά, είτε από άγνοιαν είτε από σκοπιμότητα. Μερικοί μάλιστα, στερούμενοι περισσότερον από τους άλλους, του αισθητηρίου της φιλαληθείας, ετόλμησαν ν’ αποδώσουν εις τον υποφαινόμενον την πρωτοβουλίαν του ναυτικού εκείνου εγχειρήματος, το οποίον ασφαλώς, δεν προσεπόρισεν ωφελήματα εις την Ιταλίαν. Ως εκ τούτου, αισθάνομαι την ανάγκην να εκθέσω, πώς ακριβώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα.

Την 11ην Αυγούστου 1940,περιήλθεν εις χείρας μου, μέσω προσώπου άκρως εμπίστου, ένας φάκελλος κατάστικτος από διαφόρους ερυθράς σφραγίδας. Εν μέσω αυτών υπήρχε και η κυανή σφραγίς του Πολεμικού Ναυτικού.

Το δημοσίευμα της εφημερίδας «Εμπρός» για τον τορπιλισμό  της «ΈΛΛΗΣ»-19.3.1960
Το δημοσίευμα της εφημερίδας «Εμπρός» για τον τορπιλισμό της «ΈΛΛΗΣ»-19.3.1960

Η διαταγή από τη Ρώμη
Εντός του φακέλου υπήρχε μια κυβερνητική διαταγή συνταχθείσα εις Ρώμην και της οποίας το κείμενον είχεν ως εξής:

«Κατόπιν διαπιστώσεως, ότι η κίνησις του εμπορικού ναυτικού, που γίνεται μέχρι των Δαρδανελλίων, συντελείται κατά μέγιστον μέρος, επ’ ωφελεία των Άγγλων και ότι τα σκάφη των ουδετέρων χωρών, τα οποία πλέουν εις τας συναφείς γραμμάς, διευκολύνουν τον ανεφοδιασμόν του εχθρού, εντελλόμεθα, τα κατωτέρω εις εκτέλεσιν διαταγών του Ντούτσε:
Να επιλέξητε μεταξύ των υποβρυχίων, που υπάγονται εις υμάς το πλέον ενδεδειγμένον, από απόψεως κατασκευής οπλισμού και πληρώματος. Εις τον κυβερνήτην του υποβρυχίου να δώσετε προσωπικώς οδηγίας, υπό το εξής πνεύμα:

Α. Να διεξαγάγη επί δεκαήμερον εντόνους πολεμικάς επιχειρήσεις κατά των θαλασσίων συγκοινωνιών εις τα ύδατα του Αιγαίου, τα περιλαμβανόμενα μεταξύ Δαρδανελλίων και Καφηρέως (Καβοντόρο).

Β. Κατά την εν λόγω περίοδον, το υποβρύχιον δέον να βυθίση δια τορπιλλών, άνευ προειδοποιήσεως, όλα τα σκάφη, δια τα οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι εξυπηρετούν τον εχθρόν, έστω και αν πλέουν υπό σημαίας ουδετέρων χωρών.
Γ. Τα εγχειρήματα αυτά πρέπει να γίνουν κατά τρόπον ώστε να παραμείνη άγνωστον το όνομα και η εθνικότης του υποβρυχίου.

Δ. Αφού επιτελέση την αποστολήν του, το υποβρύχιον θα επιστρέψη εις την βάσιν του, λαμβανομένης μερίμνης ώστε η επάνοδός του να μείνη απαρατήρητος.
Ε. Πλήρης ραδιοτηλεγραφική σιγή εκ του υποβρυχίου προς την ξηράν και αντιστρόφως, κατά την διάρκειαν της περιόδου αυτής.

ΣΤ. Τα εγχειρήματα δέον να καλυφθούν δι’ απολύτου μυστικότητος. Βάσει των αντιδράσεων που θα προκληθούν εξ αυτών, θα ληφθούν παρ’ ημών περαιτέρω αποφάσεις. Θεωρούμεν σκόπιμον να μη αναφέρετε εις την Κυβέρνησιν τα αποτελέσματα. Τούτο δέον να γίνη ευθύς ως καταστή δυνατόν, δι’ εγγράφου αναφοράς, αποσταλησομένης δι’ ασφαλεστάτου μέσου.

Το υποβρύχιο «Ντελφίνο»
Το υποβρύχιο «Ντελφίνο»

Ο Ντε Βέκκι στη Λέρο

Μόλις έλαβον την ανωτέρω διαταγήν, ανεχώρησα εκ Ρόδου διά Λέρον, προκειμένου να προβώ εις την εκτέλεσίν της.

Ήρχιζεν έτσι ο πρόλογος του ελληνικού δράματος, επί του οποίου η κυβέρνησις της Ρώμης ήτο ενημερωμένη και διά το αναπόφευκτο του οποίου ουδείς αμφέβαλλε, ουδ’ αυτός ακόμη ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου στρατάρχης Πιέτρο Μπαντόλιο.
Ολίγον μετά την άφιξίν μου εις Λέρον, είχα τερματίσει την προπαρασκευήν του τορπιλλισμού, επιλέξας το υποβρύχιον «Δελφίν» με κυβερνήτην τον υποπλοίαρχον Αϊκάρντι. Ούτος απέπλευσεν εκ Λέρου την 20.30΄ ώραν της 14ης Αυγούστου. Μετά την εκτέλεσιν της αποστολής του, μου υπέβαλε την εξής έκθεσιν:

«Τη 4.30΄ ώραν της 15ης Αυγούστου, αφιχθείς εις τα ύδατα της Τήνου, καταδύομαι και κατευθύνομαι προς την είσοδον του λιμένος. Ευρισκόμενος 4.600 μέτρα από αυτόν, βλέπω να εξέρχεται ένα ατμόπλοιον, το οποίον αμέσως στρέφεται προς βορράν και ούτω διαφεύγει την επίθεσίν μου. Προωθηθείς μέχρι του στομίου, αντιλαμβάνομαι εντός αυτού δύο μεγάλα σκάφη (6.000-8.000 τόννων). Το ένα ήτο φορτηγόν και το άλλο μικτού τύπου, ουδέν δε εξ αυτών έφερε τα ελληνικά σήματα εις τας πλευράς. Ενώ εξετέλουν τας απαιτουμένας κινήσεις δια την εξαπόλυσιν τορπιλλών, μέσω των δύο λιμενοβραχιόνων, επισημαίνω το καταδρομικόν «Έλλη», πλέον με μικράν ταχύτητα προς τον λιμένα.

Το ελαφρύ καταδρομικό «Έλλη»
Το ελαφρύ καταδρομικό «Έλλη»

Με το περισκόπιο βλέπει την «Έλλη»
Επειδή ήτο φανερόν, ότι διά της πορείας που ηκολούθει θα διήρχετο προ του υποβρυχίου μου, κρίνω σκόπιμον να ρυθμίσω την κατάδυσίν μου εις βάθος 40 μέτρων, ελέγχων κάθε κρότον με τα ακουστικά μηχανήματα. Μετ’ ολίγον κάθε θόρυβος ελίκων παύει. Δια τον λόγον αυτόν, φέρω το υποβρύχιον εις τοιαύτην θέσιν, ώστε να δύναται να λειτουργή το περισκόπιόν μου και βλέπω την «Έλλη» προ του μεγαλυτέρου λιμενοβραχίονος. Αποφασίζω να τορπιλλίσω πρώτον το πολεμικόν, και ακολούθως τα δύο άλλα σκάφη, διά τους εξής λόγους:

1.Ενστικτωδώς, εχαρακτήρισα τα δύο σκάφη ύποπτα.
2. Εθεώρησα την παρουσίαν του πολεμικού, ετοίμου προφανώς να προστατεύση τα δύο εμπορικά σκάφη, ως εντείνουσαν τον ύποπτον ρόλον των τελευταίων και ως μαρτυρούσαν την ελληνικήν συνενοχήν.

3. Ήτο επιβεβλημένον να εξουδετερώσω πρώτον την αντίδρασιν του πολεμικού και όχι να υποστώ αυτήν ακολούθως.
4. Εφ’ όσον εφερόμεθα μοιραίως πλέον, προς εχθροπραξίας με την Ελλάδα, τορπιλλίζοντες την «Έλλην», θα εθέτομεν εκποδόν σημαντικήν πολεμικήν μονάδα, η οποία θα ηδύνατο να παρενοχλήση τας δυνάμεις μας ανά το Αιγαίον.

Το υποβρύχιο «Ντελφίνο»  στη Μαύρη Θάλασσα
Το υποβρύχιο «Ντελφίνο» στη Μαύρη Θάλασσα

Η πρώτη τορπίλλη
Εξαπέλυσα κατά του καταδρομικού μίαν τορπίλλην των 583 χιλιοστομέτρων, εξ αποστάσεως 700 μέτρων, περίπου. Το σκάφος επλήγη, εις τον μεταξύ των δύο καπνοδόχων του, χώρον. Η έκρηξις της τορπίλλης υπήρξεν ατελής η δε ανυψωθείσα υδατίνη στήλη κατωτέρα εκείνης που ανεμένετο. Μαύρος καπνός εκάλυψε το πλοίον. Παρά ταύτα, ηνοίχθη ρήγμα επ’ αυτού, ορατόν και εις τα ύπερθεν της ισάλου γραμμής του.

Αμέσως κατόπιν εξαπέλυσα δύο τορπίλλας των 583 και μίαν των 450 χλμ. κατά των εμπορικών σκαφών. Η πρώτη εξ αυτών αστοχήσασα, έπληξε τον λιμενοβραχίονα, η δε άλλη, προσκρούσασα πιθανώτατα επί υφάλου εξερράγη άνευ αποτελέσματος.

Οι τρεις τορπιλλισμοί συνετελέσθησαν εντός 7 πρώτων λεπτών και 10 δευτερολέπτων. Είδα πολλά αλιευτικά εξερχόμενα του λιμένος της Τήνου, ίσως δια να παράσχουν βοηθείας εις τα θύματα της «Έλλης». Αντελήφθην, εξ άλλου, ότι τι καταδρομικόν έβαλλε, εν συγχύσει διά του πρωραίου τηλεβόλου του. Καταδύομαι εις βάθος 70 μέτρων και απομακρύνομαι ολοταχώς. Ολίγον κατόπιν ελαττώνω την ταχύτητα δια να εξοικονομήσω καύσιμον ύλην και κατευθύνομαι προς τον λιμένα της Σύρου, όπου, κατά τας πληροφορίας που μου εδόθησαν, είχον επισημανθή, διά κατοπτεύσεων, δύο πλοία. Κατά την 11,30΄ ώραν φθάνω προ του λιμένος της Σύρου, διά να πλήξω τα δύο σκάφη, αλλά δι’ επιμελών ερευνών, διεπίστωσα ότι ταύτα δεν ευρίσκοντο πλέον εκεί.

Ο πλοίαρχος του υποβρυχίου «Ντελφίνο» Τζιουζέππε Αϊκάρντι σε νεώτερη φωτό-Φωτό του αγαπητού συναδέλφου Γιάννη Τσένη
Ο πλοίαρχος του υποβρυχίου «Ντελφίνο» Τζιουζέππε Αϊκάρντι σε νεώτερη φωτό-Φωτό του αγαπητού συναδέλφου Γιάννη Τσένη

Προς Καβοντόρο
Ακολούθως, συνεχίζων πάντοτε την αποστολήν μου, πλέων προς τον Καφηρέα (Καβοντόρο) αναζητών σκάφη, τα οποία εξυπηρέτουν τον εχθρόν. Εις τα ύδατα εκείνα αντελήφθην ένα πλοίον, αλλά ήτο τόσον ασήμαντον, ώστε να μη αξίζη να το πλήξω.

Από εκεί κατηυθύνθην εις την θάλασσαν, που απλώνεται προ της Αττικής. Διέσχισα τον Σαρωνικόν και έφθασα προ του λιμένος του Αγίου Νικολάου (Ζέας) όπου ευρέθην προ μιάς νηοπομπής. Απετελείτο από τέσσαρα μεγάλα φορτηγά και από ένα επιβατηγόν σκάφος, με δύο καπνοδόχους. Τούτων προηγείτο ένα καταδρομικόν τύπου «Έξετερ», ενώ υπερίπτατο ένα υδροπλάνον. Ενώ ετοιμαζόμην προς δράσιν, έλαβον σήμα της Ανωτάτης Ναυτικής Διοικήσεως Ρώμη, να διακόψω επειγόντως την μυστικήν καταδρομήν μου και να επιστρέψω εις την βάσιν μου».

Ο τορπιλλισμός του ελληνικού καταδρομικού, είχεν ήδη προκαλέσει έντονον διεθνή αντίκτυπον εις βάρος της Ιταλίας και η σκοπιμότης επέβαλε να παύσουν τα υποβρυχιακά εγχειρήματα κατά των ουδετέρων χωρών, όπως ήτο η Ελλάς.

1940. Ασκήσεις στο εσωτερικό της Ρόδου
1940. Ασκήσεις στο εσωτερικό της Ρόδου

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ:
Η εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» εις την αρχήν του δημοσιεύματος για τον τορπιλλισμό της «Έλλης», δημοσιεύει την εξής ανταπόκριση με προέλευση την ιταλική πρωτεύουσα, Ρώμη.
«ΡΩΜΗ, Μάρτιος (Ιδιαιτέρα υπηρεσία). Ο επί ιταλικής κατοχής της Δωδεκανήσου, πολιτικοστρατιωτικός διοικητής της Τσέζαρε Ντε Βέκκι, αποτελών μέλος της τετρανδρίας που επέβαλε τον φασισμόν, ενεπιστεύθη, ολίγον προ του προσφάτως επελθόντος θανάτου του, τα Απομνημονεύματά του εις τον υιόν του.

Ταύτα δημοσιευόμενα ήδη υπό του ιταλικού περιοδικού «Τέμπο», αφιερώνουν ιδιαίτερον κεφάλαιον εις την ιταλικήν εισβολήν εις την Ελλάδα, όπου γίνεται λόγος διά τον τορπιλλισμόν του ευδρόμου «΄Ελλη» εις τον λιμένα της Τήνου, το 1940, κατά την ημέραν της Μεγαλόχαρης. Πρόκειται περί της πρώτης αποκαλυπτικής ομολογίας του κυρίου δράστου του τορπιλλισμού, ο οποίος, ως εκπρόσωπος του Μουσσολίνι, κατηύθυνε το εγχείρημα.

Ο Ντε Βέκκι άγνωστον αν από ειλικρινή μεταμέλειαν ή από ανάγκην τυπικού εξαγνισμού του, επιβληθείσαν από τον διεθνή στιγματισμό του αλησμονήτου τορπιλλισμού, προσπαθεί, δια της περικοπής αυτής των Απομνημονευμάτων του, να επιρρίψη τας ευθύνας εις τον Ντούτσε….»

Διαβάστε ακόμη

Η Παλιά και η Νέα Αγορά της Ρόδου (Γ' Μέρος)

Η Παλιά και η Νέα Αγορά της Ρόδου (β' μέρος)

Η Παλιά και η Νέα Αγορά της Ρόδου

Η Ρόδος, ο Γρίβας και ο απελευθερωτικός αγώνας της Κύπρου

Δωδεκάνησα: Η Ενσωμάτωση, η ημερομηνία που δεν άλλαξε και μια προσωπική μαρτυρία

Η ιστορία της Αρχαγγελίτισσας Παρασκευής Γιακουμάκη: Στη Στράτα του Προφήτη Ηλία

Σελίδες Ιστορίας: Ο δρόμος των Παθών με τα γλυπτά, ο Σταυρός του Φιλερήμου και η κατάληψη της Μονής στις 20 Σεπτεμβρίου 1947

Τήλος: Οι πρώτοι γάμοι ομοφύλων το 2008, όπως τους έζησαν 3 από τους πρωταγωνιστές τους