Χ. Καραγιάννη: "Η ανάπτυξη και η επιχειρηματικότητα δεν μπορεί να οδηγούν σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής, της δικής μας, αλλά και των επόμενων γενιών"

Rodiaki NewsRoom

«Η ανάπτυξη και η επιχειρηματικότητα δεν μπορεί να οδηγούν σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής, της δικής μας, αλλά και των επόμενων γενιών» αναφέρει η Χρύσα Καραγιάννη σε συνέντευξη της στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Ακολουθεί η συνέντευξη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ της υποψήφιας Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Χρύσας Καραγιάννη

ΕΡ: Το Νότιο Αιγαίο είναι μια ιδιαίτερη Περιφέρεια με δεδομένο ότι υπάρχουν μεγάλα νησιά - δημοφιλείς προορισμοί και μικρότερα νησιά. Πόσο δύσκολο είναι να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες τόσων νησιών;

ΑΠ: Η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου είναι πράγματι ο ορισμός της πολυνησιωτικότητας, με όλες τις ιδιαιτερότητες και τις δυσκολίες που αυτό συνεπάγεται. Νησιά με διαφορετικό μέγεθος, πληθυσμό, επισκεψιμότητα, γεωγραφικά χαρακτηριστικά. Η ομορφιά αυτής της διαφορετικότητας, είναι από τη μια σημαντικό πλεονέκτημα, αν ένας κεντρικός προγραμματισμός την αξιοποιούσε ως ουσιαστικό εργαλείο έλξης και ανάδειξης του καθενός από τα νησιά με παραδείγματα από τα ήδη αναδεδειγμένα. Την Κω ως πατρίδα του Ιπποκράτη, την Κάλυμνο ως νησί των ναυτικών-σφουγγαράδων. Αυτή η εργασία πρέπει να επεκταθεί και να αγκαλιάσει και τα υπόλοιπα νησιά όπως τη Σύρο ως μια πόλη αρχιτεκτονικό-μουσείο, τη Νάξο με τον Υδροβιότοπο και την άγρια ορεινή ζωή. Από την άλλη, τη δυσκολία που προκύπτει από αυτή τη μοναδικότητα θα την αντιμετώπιζε σωστότερα ένας δημοκρατικός προγραμματισμός κατανομής πόρων. Οι επιμέρους δήμοι των νησιών να εκφράζουν τις απαιτήσεις των κοινωνιών που εκπροσωπούν και η Περιφέρεια να παίζει ρόλο προγραμματιστή, ενορχηστρωτή και υποστηρικτή στην υλοποίηση μελετών που απαιτούνται για τη διεκδίκηση των πόρων. Σήμερα, συμβαίνει το αντίθετο. Μεγάλοι δήμοι με δυνατότερες τεχνικές υπηρεσίες ετοιμάζουν μελέτες, απορροφούν έργα και μικρότεροι δήμοι ακολουθούν. Μια μάνα δεν θα άφηνε τα πιο «αδύναμα» παιδιά της χωρίς να καλύπτει τις βασικές τους ανάγκες, επειδή αυτά δεν διεκδικούν το ίδιο έντονα. Είναι δική της η υποχρέωση, -όπως και της περιφέρειας- να κατανείμει με δημοκρατικό τρόπο τους διαθέσιμους πόρους και να προβαίνει σε ορθολογική και διαφανή διαχείρισή τους. Επιπλέον, η οριζόντια αντιμετώπιση προβλημάτων όπως η ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών, η διεκδίκηση για στελέχωση και στήριξη μονάδων υγείας σε ΟΛΑ τα νησιά, η διεκδίκηση λύσεων για στέγαση δημόσιων λειτουργών (π.χ. εκπαιδευτικών) είναι αρμοδιότητα της Περιφέρειας. Μετά από πόσες θητείες πρέπει τόσο βασικές υποδομές να παραμένουν ακόμα αιτήματα των νησιωτών;

ΕΡ: Χρειάζεται επανασχεδιασμός το ζήτημα της δημόσιας υγείας στο Νότιο Αιγαίο;

ΑΠ: Σε όλα τα νησιά η παροχή υπηρεσιών υγείας είναι από κακή έως κάκιστη. Η βασική πληγή είναι η υποστελέχωση, που παρατηρείται σε όλο το Νότιο Αιγαίο. Πίσω από την μη επούλωσή της όμως, κρύβεται η πολιτική βούληση. Μετά την έξοδο από το καθεστώς των μνημονίων και έχοντας λάβει στην περίοδο της πανδημίας οικονομική στήριξη από την ΕΕ, όπως όλα τα συστήματα υγείας των κρατών μελών της, είναι ανεπίτρεπτο να παρατηρούνται - πέρα από τα τεράστια κτηριακά προβλήματα και την έλλειψη εξοπλισμού - τόσο μεγάλα κενά στη στελέχωση όλων των δομών υγείας, από το πιο μικρό κέντρο υγείας, μέχρι το πιο μεγάλο νοσοκομείο της περιφέρειας μας. Ακόμα και σήμερα γίνονται εξαγγελίες για την ανέγερση νέων νοσοκομείων (π.χ. της Κω ή της Σύρου), ενώ δεν υπάρχει η αντίστοιχη προσπάθεια εύρεσης λύσεων για τη στελέχωση των υπαρχόντων δομών, καθώς και του ΕΚΑΒ, οδηγώντας σε τριτοκοσμικές καταστάσεις, όπως αυτές του θανάτου ασθενών σε καρότσες αγροτικών οχημάτων. Αυτή η τόσο μαύρη εικόνα, δεν συνάδει με τις τυμπανοκρουσίες της περιφερειακής διοίκησης, σχετικά με το «έργο» της στον τομέα της υγείας. Η αρμοδιότητα του β' βαθμού αυτοδιοίκησης σε αυτήν την τόσο σημαντική - για την ποιότητα ζωής των νησιωτών- υποδομή, είναι η διεκδίκηση ανθρώπινων και οικονομικών πόρων, μέσα από τη θεσπισμένη νομοθεσία για τη νησιωτικότητα. Η περιφέρεια μέσα από διάλογο με τους δήμους, πρέπει να καταλήξει στην επανεξέταση και προτεραιοποίηση των αναγκών όλων των νησιών και συνεπώς στην ακατάπαυστη διεκδίκηση για σύγχρονες υπηρεσίες υγείας, προσαρμοσμένες στις δωδεκάμηνες ανάγκες των μόνιμων κατοίκων, αλλά και των εκατομμυρίων επισκεπτών τους. Τα εργαλεία που προσφέρει το νομοθετικό πλαίσιο της νησιωτικότητας, μπορούν να συμβάλλουν στη δημιουργία σύγχρονης, επικαιροποιημένης και γενναίας δέσμης κινήτρων που θα αμβλύνουν τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα στη στελέχωση δομών υγείας της ηπειρωτικής Ελλάδας και της νησιωτικής μας περιοχής, όπως προγράμματα κοινωνικής κατοικίας, πάντα σε συνεργασία με τον α' βαθμό αυτοδιοίκησης. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει ευκολότερα στην κάλυψη θέσεων στις υγειονομικές δομές, κυρίως στα μικρότερα νησιά του Νότιου Αιγαίου.

ΕΡ: Ειδικά για τις υποδομές των μικρών νησιών απαιτείται μεγαλύτερη μέριμνα;

ΑΠ: Τα μικρά νησιά νιώθουν ως «ο φτωχός συγγενής» ή ως «ζητιάνοι» στη διεκδίκηση πόρων για την υλοποίηση έργων υποδομών, μέσα στην Περιφέρεια μας. Δεν είναι λίγες οι τοπικές κοινωνίες που τολμούν να μιλούν για παραμέληση από την κεντρική περιφερειακή μας διοίκηση, όπως η Νίσυρος ή η Τήνος. Σε αυτό, σημαντικό ρόλο παίζει η περιορισμένη δυναμική των τεχνικών υπηρεσιών τους, σε συνάρτηση με την υποστελέχωση των τεχνικών υπηρεσιών της περιφέρειας. Οι μικροί δήμοι αντί να λαμβάνουν τεχνική στήριξη από την κεντρική περιφερειακή διοίκηση, καταλήγουν να παράγουν λιγότερο ώριμο μελετητικό έργο. Αυτό οδηγεί σε μια άνιση κατανομή των πόρων, αφού μεγαλύτεροι δήμοι τους απορροφούν με μεγαλύτερη ταχύτητα. Συνεπώς, προκύπτουν νησιά δύο και τριών ταχυτήτων, με προβλήματα που μετά την ολοκλήρωση δύο θητειών της τωρινής περιφερειακής αρχής ακόμα παραμένουν άλυτα. Στον αντίποδα, εμείς με ΑΝΟΙΧΤΟΥΣ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ καταθέτουμε έναν άλλο τρόπο διοίκησης της περιφέρειας μας. Αυτόν που προτάσσει έναν δικαιότερο προγραμματισμό στη διαχείριση των πόρων για τις υποδομές στο Νότιο Αιγαίο, πάντα μετά από διάλογο, ζύμωση, συνεργασία, συμπόρευση με τους δήμους των νησιών μας. Με διαφανείς επιλογές χρηματοδότησης και πάντα μέσα από τη χάραξη ενός αναπτυξιακού σχεδίου που ακολουθεί και υπηρετεί το όραμά μας, ως οφείλει να κάνει ο β΄ βαθμός αυτοδιοίκησης. Και το όραμα αυτό δεν είναι άλλο από την ανάδειξη και αξιοποίηση των ιδιαίτερων φυσικών, πολιτιστικών και παραγωγικών χαρακτηριστικών του κάθε ενός νησιού, μικρού ή μεγαλύτερου στην περιοχή μας. Στο επίκεντρο αυτού του σχεδιασμού βρίσκεται ο πρωτογενής τομέας, η μικρο- επιχειρηματικότητα, η νεανική επιχειρηματικότητα, παράλληλα με την προστασία και προώθηση του φυσικού πλούτου του κάθε ενός νησιού.

ΕΡ: Έχουν ανάγκη τα νησιά της Δωδεκανήσου και των Κυκλάδων να υπάρξει ιδιαίτερο βάρος στην προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος;

ΑΠ: Η έλλειψη βούλησης προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος ως επίφαση της «τουριστικής ανάπτυξης» παράλληλα με την επέλαση της κλιματικής αλλαγής, έχει οδηγήσει σε αλυσιδωτά προβλήματα στα νησιά μας, τα οποία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε επιτακτικά πια σήμερα. Η λειψυδρία, οι όγκοι απορριμμάτων, η καταπάτηση δημόσιων χώρων, η άναρχη δόμηση, το κυκλοφοριακό πρόβλημα είναι μόνο μερικά παραδείγματα. Καθίσταται λοιπόν, ζωτικής σημασίας για τη φυσική αλλά και αναπτυξιακή πορεία των νησιών μας, ο σεβασμός προς το φυσικό περιβάλλον και τον άνθρωπο. Η χάραξη πολιτικής για το επόμενο διάστημα οφείλει να έχει ως γνώμονα της, την προστασία του δημόσιου χώρου (πχ. παραλιών, παραδοσιακών οικισμών, περιοχών NATURA) μέσα από ένα σωστό χωροταξικό σχεδιασμό, μέσα από συνεργασία του πρώτου και δεύτερου βαθμό αυτοδιοίκησης. Κοινός στόχος πρέπει να είναι το γενικό αυτό χωροταξικό και πολεοδομικό σχέδιο να καθορίσει τις χρήσεις γης στο πλαίσιο μιας ορθολογικής και προγραμματισμένης ανάπτυξης. Χρειάζεται να οριοθετηθεί η αξιοποίηση και όχι η κακοποίηση του φυσικού χώρου, στο όνομα της άναρχης «τουριστικής ανάπτυξης» και να αναθεωρηθεί στο σύνολο του το τωρινό μοντέλο, που δεν υπολογίζει τη «φέρουσα ικανότητα» των νησιών μας, παρά τον προβληματισμό και τις ανησυχίες των ειδικών, οι οποίοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.

Στα νησιά μας λοιπόν, που αποτελούν σημαντικό κομμάτι της βαριάς τουριστικής βιομηχανίας της Ελλάδας, οι στρατηγικές του βασικού φορέα προγραμματισμού που είναι η περιφέρεια, πρέπει να έχουν στο επίκεντρο την προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας στις περιοχές NATURA και σε όλες τις περιοχές που έχουν πληγεί από πυρκαγιές ή άναρχη δόμηση, στη θωράκιση από κινδύνους, όπως πλημμύρες, μέσω μιας ουσιαστικής πολιτικής προστασίας καθώς και στην ανάδειξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Πρέπει να υπάρξει επιτέλους το σθένος για τη χάραξη κόκκινων γραμμών στις επενδύσεις που υπερβαίνουν την - κατά γενική παραδοχή - κορεσμένη από άποψη φυσικών πόρων γη μας. Η ανάπτυξη και η επιχειρηματικότητα δεν μπορεί να οδηγούν σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής, της δικής μας, αλλά και των επόμενων γενιών. Μόνο σεβόμενοι τους νησιώτες 360 μέρες τον χρόνο, καθώς και τον προικισμένο αυτό τόπο, δείχνουμε σεβασμό και προς τους επισκέπτες των νησιών μας. Πρέπει να κατανοήσουμε πως αυτό είναι το βασικό εργαλείο αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος μας, για το οποίο οι «ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ στο Νότιο Αιγαίο» θα παλέψουν με κάθε δύναμη και μέσο.