Ευγένεια: Μια υποτιμημένη αρετή

Γράφει η Μαρία Καρίκη Ψυχολόγος Είχα καιρό να συναντήσω έναν αυθεντικά ευγενικό άνθρωπο. Μέχρι πριν λίγες μέρες, όπου είχα την τύχη να συνομιλήσω με κάποιον που με έκανε να θυμηθώ πως είναι να είναι κανείς πηγαία ευγενής. Χωρίς ίχνος σκοπιμότητας, χωρίς κάτι επιτηδευμένο ή μεθοδευμένο. Ο λόγος του ανέβλυζε μια τέτοια καθαρότητα και ειλικρίνεια ψυχής που σχεδόν σε «παραξένευε». Ήταν ένας νέος εργαζόμενος άνθρωπος με ήδη τέσσερα παιδιά- περιμένοντας το πέμπτο του-, ο οποίος παρά τις όποιες (φαντάζομαι) οικονομικές δυσκολίες έδειχνε τόσο χαρούμενος, τόσο ενθουσιασμένος μιλώντας για τα παιδιά του, τόσο πλήρης! Χωρίς ίχνος μιζέριας, χωρίς τάσεις μοιρολατρίας. Συναντώντας τέτοιους ανθρώπους δεν μπορείς παρά μόνο να θαυμάσεις και να αναρωτηθείς τι έχει πάει λάθος με εμάς τους υπόλοιπους. Γιατί έχουμε φτάσει στο σημείο να σπανίζουν τέτοιου είδους άνθρωποι; Πόσο «μικροί» νιώθουμε όταν συναντάμε άτομα τα οποία ενώ έχουν κάθε σοβαρό λόγο να παραπονιούνται, απλά δεν το κάνουν; Τέτοιες συναντήσεις αποτελούν για μένα μαθήματα ζωής και μια δυνατή υπενθύμιση προς τα πού θα έπρεπε να κινηθούμε. Στη σύγχρονη εποχή, η ευγένεια δεν αποτελεί ακριβώς προτεραιότητα ως προς τις αξίες που προωθούνται. Δίπλα στον ανταγωνισμό, τον ατομισμό, την ανάγκη επιβίωσης, η ευγένεια ίσως φαντάζει και «μειονέκτημα». Δεν αναφέρομαι όμως στην ευγένεια ως τεχνική, ως μέσο για κάποιο σκοπό, ούτε για την «προσποιητή», καταναγκαστική ευγένεια. Αναφέρομαι σε εκείνο το είδος της ευγένειας που προέρχεται από την «καλοπροαίρετη» ματιά απέναντι στον κόσμο, από το σεβασμό στην ανθρώπινη αξία, από την αγάπη για τον συνάνθρωπό μας. Πώς ξεχωρίζει άραγε κανείς την αυθεντική ευγένεια από την επιτηδευμένη; Είναι δύσκολο να το εξηγήσει κανείς με λόγια. Είναι περισσότερο αίσθηση παρά κάτι εκλογικευμένο. Κάθε λέξη ενός πηγαία ευγενικού ανθρώπου έχει μια άλλη βαρύτητα, μια άλλη ποιότητα από αυτή που συνήθως συναντάμε. Είναι σαν όλα όσα λέει πραγματικά να τα εννοεί! Βγαίνουν απευθείας από την καλοπροαίρετη κοσμοθεωρία του, χωρίς λογοκρισία, χωρίς να θέλει να επιδιώξει κάτι άλλο μέσα από αυτά που λέει. Και είναι και όλο το πρόσωπο (γλώσσα του σώματος) το οποίο συμμετέχει ενεργά σε ό,τι ειπώνεται. Βλέπεις αποτυπωμένο στο πρόσωπο τον ενθουσιασμό, την αλήθεια, τη χαρά του να σου πει αυτός ο άνθρωπος έναν καλό λόγο ή τη χαρά του να σου μοιραστεί αυτό που σκέφτεται αυθόρμητα, άκριτα. Ο αυθεντικός άνθρωπος –όχι μόνο ως προς την αξία της ευγένειας- φαίνεται γενικότερα από τον τρόπο ζωής που επιλέγει να ζήσει. Αυθεντικός είναι εκείνος που ο λόγος του συνάδει με τις πράξεις του, με τις επιλογές του, με τη συμπεριφορά του και τη στάση του απέναντι σε όλους και όλα. Αν οι θετικά αυθεντικοί άνθρωποι ήταν περισσότεροι ίσως θα είχαμε περισσότερα πρότυπα έμπνευσης, περισσότερα κίνητρα κινητοποίησης και μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το ποια κατεύθυνση να ακολουθήσουμε προκειμένου να είμαστε πάνω από όλα ισορροπημένοι και ειλικρινείς με τον εαυτό μας. Εύχομαι όλοι μας να συναντούμε τέτοια άτομα, να αναθεωρούμε και να επαναπροσδιορίζουμε τις προτεραιότητές μας, αλλά και τις αξίες μας. Είναι ωραίο να σου θυμίζει κάποιος πώς θα έπρεπε να είναι «κανονικά» ο άνθρωπος, πέρα και πάνω από κάθε κοινωνικο-οικονομική συνθήκη: πηγαίος, αυθεντικός, βαθιά ευγενής και αισιόδοξος! Σε ευχαριστώ Αχμέτ!