Ενθουσιάζει το κοινό και τους κριτικούς ο Κων. Κωνσταντόπουλος

Λίζα Γ. Τσοπανάκη

Με την παράσταση «ο Μέγας Ιεροεξεταστής»

Ένας ηθοποιός και σκηνοθέτης με μεγάλο ταλέντο, που για τρείς συνεχόμενες χρονιές παίζει με μεγάλη επιτυχία τον Μέγα Ιεροεξεταστή του Ντοστογιέφσκι, ήρθε στο νησί της Ρόδου για δύο μοναδικές παραστάσεις, και μίλησε στην “Ροδιακή” τόσο για την παράσταση όσο και για τον εαυτό του.

Ο κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος, αποκάλυψε ότι έχει βλέψεις κάποια στιγμή να έρθει μόνιμα στη Ρόδο, προς το παρόν όμως ενθουσιάζει κριτικούς και κοινό με τον υπέροχο μονόλογο μέσα απο τον Μέγα Ιεροεξεταστή και εξηγεί για ποιο λόγο θεωρεί ότι είναι περισσότερο επίκαιρος από ποτέ.

Τι γίνεται λοιπόν στη Σεβίλλη του 15ου αιώνα;

Ο «Μέγας Ιεροεξεταστής» είναι απ’ το πέμπτο κεφάλαιο, του δεύτερου βιβλίου του μυθιστορήματος του Φιόντορ Ντοστογιέβσκι «Αδελφοί Καραμάζοβ».. Ο Ιβάν, ο ένας απ’ τους αδελφούς, που αντιπροσωπεύει τους ανθρώπους που τους έχει «στοιχειώσει» η ευρωπαϊκή ιδέα, ο ευρωπαϊκός πολιτισμός, τα ευρωπαϊκά γράμματα κι ο αθεϊσμός που ερχόταν τότε απ’ την Ευρώπη μέσω του σοσιαλισμού, κουβεντιάζει με τον μικρότερο αδελφό του, τον Αλιόσα, που είναι δόκιμος μοναχός. Του λέει πως θέλει να γράψει ένα βιβλίο, με θέμα: την συνάντηση ενός Ιεροεξεταστή με τον Ιησού. Την εποχή της Ιεράς Εξέτασης στη Σεβίλλη! Τότε, λοιπόν, ο Ιησούς επιστρέφει στην γη. Ο Ιεροεξεταστής τον συλλαμβάνει, τον κλείνει σ’ ένα μπουντρούμι και το βράδυ πάει και τον βρίσκει και του μιλάει. Ο Ιεροεξεταστής κατά κάποιον τρόπο δικάζει τον Χριστό! Και όλα αυτά γίνονται στην Σεβίλλη! Στη Σεβίλλη όπου ξεκινά για πρώτη φορά στην ιστορία ο αποτρόπαιος και απάνθρωπος θεσμός της «Ιεράς Εξέτασης». Στη Σεβίλλη όπου είναι η πρώτη πόλη όπου ξεκινά να λειτουργεί αυτός ο προσβλητικός για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ελευθερία θεσμός της Καθολικής Εκκλησίας…

Πόσο επίκαιρος είναι στη σημερινή εποχή ο Μέγας Ιεροεξεταστής και γιατί;

Εδώ και καιρό πίστευα (και ακόμα το πιστεύω, ακράδαντα) πως το θέατρο θα ήταν καλό να ξαναγυρίσει στις μεγάλες του πηγές. Στα μεγάλα κείμενα των μεγάλων συγγραφέων και ποιητών. Να πάψει να συναγωνίζεται τον κινηματογράφο και την τηλεόραση (που έχουν, έτσι κι αλλιώς, άλλη αποστολή και φυσιογνωμία) και να ξαναβρεί τον εαυτό του, ως ο θρίαμβος του λόγου και ως εξαίρετο επίτευγμα του πολιτισμού του λόγου και του πνεύματος. Να μας βοηθήσει λίγο να έρθουμε και πάλι σε επαφή με τα μεγάλα κείμενα και τα μεγάλα ερωτηματικά. Εν ολίγοις, να μας βοηθήσει να το «φιλοσοφήσουμε» και λίγο... μήπως και βρούμε καμμιάν άκρη, σε αυτούς τους χαλεπούς καιρούς, τους έσχατους!

Τα μεγάλα κείμενα, τα σπουδαία έργα, από κάθε άποψη σε αποζημιώνουν. Απαντούν στις απορίες σου και στα ερωτηματικά σου. Αν και εφ’ όσον, εννοείται, η βλάβη – που έχουμε υποστεί, λίγο έως πολύ, όλοι μας, λόγω εποχής, λόγω καπιταλισμού δηλαδή – δεν είναι ανήκεστος... Δηλαδή, αν δεν τα κατάφεραν να σε κάνουν να μην έχεις πια απορίες και ερωτηματικά... να μην είσαι ένα άβουλο όν που άγεται και φέρεται! Υποχείριο, δηλαδή, των σχεδίων τους!

Ο «Ιεροεξεταστής» ανταποκρίνεται απόλυτα στις ιδέες μου και στις ανησυχίες μου. Ήθελα από σκηνής, να μοιραστώ αυτό το κείμενο με τους θεατές. Να τους παροτρύνω βλέποντας την παράσταση «να ακούσουν» αυτό το εμβληματικό και αποκαλυπτικά προφητικό κείμενο αυτού του μέγιστου συγγραφέα! Αυτό το κείμενο, θα έλεγε κανείς, πως τα λέει όλα! Απαντά σε όλα! Σε όλα αυτά που μας κάνουν να μένουμε άφωνοι, απορημένοι, ενεοί μπροστά στο παράλογο του καιρού μας.

Στα παράλογα που ζούμε και βιώνουμε όλοι μας πια... Και παρά την αποκαρδιωτική «αξονική τομογραφία» της ανθρώπινης φύσης, την θλιβερή ανατομία της ανθρώπινης ψυχής που σου δίνει το κείμενο, ο συγγραφέας σου προτείνει (κατά την γνώμη μου) λύση... Αυτό ακριβώς που φαίνεται να είναι η αδυναμία του ανθρώπου αυτό ακριβώς είναι και η δύναμή του! Η ελευθερία της επιλογής του! Αρκεί να το συνειδητοποιήσει και να πάρει την ευθύνη του!

Την ευθύνη να επιλέξει – αυτός, και όχι άλλοι αντ’ αυτού – έναν καλύτερο κόσμο, ένα καλύτερο μέλλον, μια καλύτερη ζωή, και να αναλάβει την ευθύνη και το κόστος αυτής της επιλογής! Όλα είναι στο χέρι μας! Όλα μπορούμε να τα αλλάξουμε, προς το καλύτερο! Και πρέπει να τα αλλάξουμε, και άμεσα μάλιστα, γιατί αλλιώς το μέλλον (θα) είναι αβέβαιο... (Πόλεμος έρχεται...) Ως εκ τούτου, ναι, ο «Ιεροεξεταστής» είναι επίκαιρος, πιο επίκαιρος παρά ποτέ! Και ίσως να είναι και το πιο πεντακάθαρο πολιτικό κείμενο το οποίο, εγώ τουλάχιστον, γνωρίζω!...

Η ανάγκη για εξουσία και καταστροφή είναι χαρακτηριστικά της ανθρώπινης συμπεριφοράς που καταδεικνύεται στην παράσταση του Ντοστογιέβσκι. Θεωρείτε πως και σήμερα συγκαταλέγονται στα βασικά χαρακτηριστικά της;

Ο Μέγας Ιεροεξεταστής είναι, θα λέγαμε, μια άκρως γοητευτική φιγούρα, γιατί αρθρώνει λόγο (εξ)αιρετικό, που είναι σχεδόν πλήρως πειστικός. Είναι, ίσως, η μορφή του απόλυτου κακού ή τουλάχιστον ο αντιπρόσωπός του…… Όταν είμαι στην σκηνή έχω κατά νου ότι… το απόλυτο κακό αντιμάχεται το απόλυτο καλό. Και η σκηνοθεσία σε αυτήν την βάση στηρίχθηκε. Το απόλυτο καλό (ο Θεός…) μέσω του Ιησού «συνομιλεί» με το απόλυτο κακό ( τον Εωσφόρο…) μέσω του Ιεροεξεταστή, (μια φιγούρα που αντιπροσωπεύει τις πάσης φύσεως εξουσίες που ανά καιρούς καταδυναστεύουν τους ανθρώπους…) Λες και η ουράνια και προαιώνια διαμάχη μεταφέρεται στην γη και παίρνει σάρκα και οστά…

Καμμιά φορά, αναρωτιέμαι εάν το απόλυτο κακό είναι ένας «μύθος»; Δεν ξέρω… Μου έρχεται, πάντως, κατά νου η ρήση πως : «η επιτυχία του διαβόλου στην εποχή μας είναι ότι: μας έπεισε πως δεν υπάρχει»!

Απ’ την άλλη… σκέφτομαι πόσο άρρηκτα συνδεδεμένα είναι, ίσως, αυτά το δύο, το καλό και το κακό. Πόσο το κακό είναι, ίσως, μέσα μας… Ενδημεί στα αβυσσαία βάθη του είναι μας… Πώς αλλιώς να εξηγήσεις, παραδείγματος χάριν, την τόση βία που ιστορεί η ανθρώπινη περιπέτεια και ως εκ τούτου και την εντολή «ου φονεύσεις»;… Άρα δεχόμαστε πως ο άνθρωπος είναι φονιάς… Άλλωστε, και βάσει του βιβλικού μύθου, όλοι είμαστε απόγονοι ενός φονιά…

Κι αν ο φόνος είναι κακό - που είναι! ή μήπως όχι; (λένε οι «ρομαντικοί»…- άρα το κακό είναι εγγεγραμμένο στα κύτταρά μας… Η ελληνική τραγωδία και γι’ αυτό δεν μας μιλά;… Άρα, τι «μύθος»; Πόσο «μύθος»;… Σε κάθε περίπτωση, ναι, η ανάγκη για εξουσία και καταστροφή είναι –φευ– χαρακτηριστικά της ανθρώπινης συμπεριφοράς

Ο κριτικός λογοτεχνίας και θεάτρου κ. Κωνσταντίνος Μπούρας αναφέρει μεταξύ άλλων για την παράσταση «θα πρέπει να παίζεται σε όλα τα σχολεία, τις εκκλησίες, τα καφενεία και τα θέατρα του ελληνόφωνου κόσμου». Ποια είναι η δική σας άποψη;

Τον ευγνωμονώ για τα καλά του λόγια! Μου δίνουν δύναμη και κουράγιο… Ξέρετε, το κείμενο του Ντοστογιέβσκι ειλικρινά με εμπνέει και με ενθουσιάζει πολύ! Ναι, μακάρι να μπορούσα να το πάω παντού, στις πλατείες, στα αμφιθέατρα, στις εκκλησίες, στην Βουλή,... παντού! Όταν το φέρνω στο μυαλό μου, ακόμα και τώρα μετά από τόσα χρόνια, αναφωνώ: «τι μεγάλος που είναι ο Ντοστογιέφσκι! Τι προφήτης! Όλα μας τα έχει πει, όλα!» Και δεν είναι ο μόνος! Ναι, δεν έχουμε δικαιολογίες!

Οι μεγάλοι ποιητές, οι μεγάλοι συγγραφείς, οι μεγάλοι στοχαστές μάς τα έχουν πει όλα! Εμείς παραμένουμε, με πείσμα κιόλας παιδικό, ανεπίτρεπτα αδιάβαστοι… - και, ως εκ τούτου, αδύναμοι να καταλάβουμε και να ερμηνεύσουμε τον κόσμο, με αποτέλεσμα: η ιστορία να επαναλαμβάνεται, να επαναλαμβάνεται εις βάρος μας!... Είναι σαν να (προ) καλούμε το κακό, την φρίκη!

Από την εμπειρία σας, τρία χρόνια τώρα που παίζατε την παράσταση, ο κόσμος έρχεται εύκολα σε έναν μονόλογο του Ντοστογιέφσκι; Ή επιλέγει να διασκεδάσει με άλλες πιο «ανάλαφρες» παραστάσεις;

Εύκολα;… Όχι! Είχαμε δυσκολίες στην αρχή… Το έργο ανέβηκε από εμάς για πρώτη φορά στην Ελλάδα, και άρα δεν ήταν γνωστό, δεν το συνόδευε καμμία φήμη… Γι’ αυτό και δόθηκε τόσο μεγάλο χρονικό περιθώριο για να συζητηθεί το έργο… Και το κάναμε συνειδητά - από «ιδεολογία»! Έχουν προηγηθεί, βεβαίως, δύο ξενόγλωσσα ανεβάσματα στην Αθήνα, το ένα σε σκηνοθεσία του Πήτερ Μπρούκ και το άλλο με τον Πατρίς Σερό, αλλά σε ελάχιστες παραστάσεις, ίσως δύο το καθένα, αν θυμάμαι καλά… (γιατί δεν είχα δει ούτε την μία ούτε την άλλη παράσταση).

Αυτό που λέμε, λοιπόν, «ευρύ κοινό» δεν γνώριζε το έργο, και αυτό είχε μια κάποια δυσκολία… Άρα, και μονόλογος και άγνωστο έργο και Ντοστογιέφσκι – που στο μυαλό των περισσοτέρων είναι κάτι «βαρύ και ασήκωτο» - έκαναν τον κόσμο να μην έρχεται εύκολα… Τώρα πια η παράσταση «έχει βρει το κοινό της», που λέμε και στο θέατρο. Και σίγουρα, δεν είναι το κοινό αυτό που θα πάει στο θέατρο για να δει κάτι «ανάλαφρο» και να «διασκεδάσει»! Το έργο αυτό δεν είναι για να «διασκεδάσεις»!... Και είναι καλό να το ξέρει αυτό ο θεατής, γιατί αλλιώς θα δυσκολευτεί πολύ!

Πόσο εύκολο είναι για εσάς να σκηνοθετείτε και παράλληλα να ερμηνεύετε;
Ευτυχώς, έχοντας ξεκάθαρο στο μυαλό μου το τι θα ήθελα, αποφύγαμε και κακοτοπιές και χάσιμο χρόνου, και φθορά. Ακολουθήσαμε μια πολύ λιτή σκηνοθετική-σκηνογραφική γραμμή, εστιάζοντας αποκλειστικά στον λόγο του συγγραφέα, φωτίζοντας την κάθε λέξη του κειμένου, μιας και πιστεύουμε ότι στο θέατρο, το έργο είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας - ο συγγραφέας είναι ο κατ’ αρχήν δημιουργός! Πως αυτός έχει και θέλει να πει κάτι στους θεατές. Και πως (άρα) όλη η διαδικασία του θεάτρου αυτόν (θα έπρεπε να) υπηρετεί, τον συγγραφέα. Γι’ αυτό και η σκηνοθετική και σκηνογραφική επιλογή εκ μέρους μας είναι τέτοια, τόσο λιτή και τόσο διακριτική ώστε: τίποτα από την όψη, την φόρμα της παράστασης, να μην τραβήξει την προσοχή του θεατή από το κείμενο, απ’ το περιεχόμενο!

Η γνωστή, ξέρετε, αντιπαράθεση : «φόρμα ή περιεχόμενο»;… Τα τελευταία χρόνια το σύγχρονο (;) θέατρο αποδομώντας τα πάντα μοιάζει να υπηρετεί, αποκλειστικά σχεδόν θα ’λεγε κανείς, την φόρμα. Αποδομώντας, όμως έτσι, και διαλύοντας κυρίως το περιεχόμενο!… Μα, απ’ την άλλη, κάτι τέτοιο δεν συντελείται ευρύτερα και στην κοινωνία μας;… Τα πάντα δεν φαίνεται να διαλύονται; Μήπως απλώς λειτουργεί ως καθρέφτης το σημερινό θέατρο; Ή μήπως καθρεφτίζοντας συμβάλλει - θέλω να πιστεύω άθελά του, ασυνείδητα- στην σύγχυση και στην διάλυση, υπηρετώντας σκοτεινές σκοπιμότητες, (σκοτεινά) σχέδια άλλων;… Ποιος ξέρει…

Διανύσατε μια περίοδο που επιλέξατε να διδάσκετε σε σχολές υποκριτικής, να σκηνοθετείτε και να παίζετε στο θέατρο, αποχωρώντας από την τηλεόραση. Σας έχει λείψει καθόλου η τηλεόραση;

Σίγουρα μου έχει λείψει η συντροφιά και η υπέροχη συνεργασία που είχαμε όλοι -συνάδελφοι, φίλοι, συνεργάτες- στο σήριαλ «Βέρα στο δεξί»! Δεν θα έλεγα όμως πως έχω «αποχωρήσει»… Θα προτιμούσα την διατύπωση πως: αυτήν την περίοδο και οι δύο πλευρές, και εγώ και η τηλεόραση, δεν συντονίζονται, δεν ταιριάζουν….

Τα νέα σήριαλ που δείχνει αυτήν την περίοδο η κρατική τηλεόραση με τους υπέροχους εγγλέζους ηθοποιούς μας βεβαιώνουν πως άμα θέλουμε μπορούμε να κάνουμε θαύματα! Αρκεί να θέλουμε! Και να υπάρχουν βεβαίως και τα χρήματα! Και σίγουρα η ανάλογη ιδεολογία! Η ιδεολογία πως τουλάχιστον απευθύνεσαι σε ανθρώπους, και διαμορφώνεις πολίτες και όχι απλώς καταναλωτές. Η “Βέρα στο δεξί” ήταν μια ειλικρινής σειρά. Δεν ξεγέλασε κανέναν.
Είχαμε πολύ ωραίο σενάριο, γενναιόδωρη παραγωγή και την τύχη σχεδόν μιας ιδανικής διανομής ηθοποιών. Όμως η ελληνική ιδιωτική τηλεόραση επίσης δεν έχει ξεγελάσει κανέναν. Κάνει την δουλειά της. Κινείται στο πλαίσιο μιας αγοράς και κοιτάει το συμφέρον της…

Το θέμα είναι: εμείς, τί κάνουμε;… Δεν έχουμε και μείς οι άραγε οι τηλεθεατές ευθύνη; Κάνουμε τηλεθεάσεις που δημιουργούν σύγχυση και βεβαίως ανησυχία... Εντέλει –εάν το θέλουμε– ας στείλουμε ένα σαφές μήνυμα. Τι είμαστε; Είμαστε πολίτες; Ή καταναλωτές; Ας τοποθετηθούμε... Και ας διεκδικήσουμε το γούστο που μας αναλογεί! Αν μας αναλογεί...

Σκηνοθέτης, ηθοποιός ή δάσκαλος; Έχετε πολλαπλές ιδιότητες, θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε κάποια από τις τρεις;
Συγκοινωνούντα δοχεία είναι και οι τρεις αυτές ιδιότητες… Αλληλένδετες, άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους! Όμως, ας ομολογήσω πως η ιδιότητα του δασκάλου εξακολουθεί να με ενθουσιάζει ιδιαιτέρως ακόμα και τώρα! Μετά από 20 ολόκληρα χρόνια, που κλείνω εφέτος σε αυτήν την ενασχόληση! Μου δίνετε η ευκαιρία να παρακολουθώ -με τρυφερότητα, αγάπη αλλά και με πολύ σκεπτικισμό- τις ερχόμενες γενιές των νέων παιδιών…

Με σκεπτικισμό… γιατί τα νέα παιδιά έχουν υποστεί – φευ! - όλες τις καταστροφικές συνέπειες απ’ το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον που εμείς – και πάλι, φευ! - οι παλαιότεροι τους παραδώσαμε… Ζώντας οι νέοι σε αυτό το απάνθρωπο και σκοτεινό παρόν, αναρωτιέμαι από πού άραγε και πώς θα αντλήσουν δύναμη και έμπνευση για να οικοδομήσουν (αν υπάρχει ακόμα ανοικτό ένα τέτοιο ενδεχόμενο) ένα μέλλον που να τους περιέχει ως πνευματικότητες και όχι ως αριθμούς στα λογιστικά κατάστιχα αυτών των άρρωστων (και μεταφορικά και κυριολεκτικά) υπέργηρων που κυβερνούν τον πλανήτη…

Το βλέμμα των νέων, κατά την γνώμη μου, φανερά έχει βυθιστεί σε σκοτεινά τοπία με αμφίβολη ορατότητα… Ευτυχώς, όχι όλων!... Υπάρχουν εξαιρέσεις που όμως, δυστυχώς, επιβεβαιώνουν αυτό που φαίνεται να είναι ο κανόνας…

Θα χρειαστεί πρώτα να εξεγερθούν – σε προσωπικό ατομικό επίπεδο – για την δικήν τους αυτοπραγμάτωση και εν συνεχεία να επαναστατήσουν (αναγκαστικά) για να διεκδικήσουν μιαν ανθρώπινη ζωή, και όλα αυτά τα δικαιώματα που μας αφαίρεσαν - και που απ’ ότι φαίνεται κανείς δεν έχει την πρόθεση να μας τα επιστρέψει… Και, φυσικά, αυτή η επανάσταση, όπως και κάθε επανάσταση, δεν θα είναι – φευ! - αναίμακτη…

Εγώ πάντως είμαι ταγμένος από άποψη και ιδεολογία να

(συν-παρα) στέκομαι δίπλα στους νέους. Κάνω και θα κάνω τα πάντα για να τους είμαι χρήσιμος… Έτσι νιώθω πως «υπηρετώ» καλύτερα το παρόν, τιμώντας την ζωή και τον χρόνο…

Αν το βλέμμα τους, λοιπόν, απέναντι στον κόσμο έχει βυθιστεί σε σκοτεινά τοπία αμφίβολης ορατότητας… θα υποθέτετε φαντάζομαι τι θα έχει πάθει το βλέμμα τους απέναντι και στο θέατρο… Θλιβερές αντανακλάσεις…

Επανέρχομαι στον κ. Μπούρα που στην εν λόγω κριτική του αναφέρει για εσάς “ένας ηθοποιός αυτού του βεληνεκούς και των δυνατοτήτων πρέπει να παίζει κάθε καλοκαίρι στην Επίδαυρο”. Και συνεχίζει “σε μια χώρα που θέριζε τα προεξέχοντα κεφάλια, από την Αρχαιότητα έως και σήμερα, ο Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος δεν θα γίνει προεξάρχων στα πολιτιστικά μας πράγματα. Όχι πριν τα γεράματα. Στα ενενήντα δύο του μπορεί και να τον τιμήσουν”. Συμμερίζεστε την άποψη ότι δεν έχει αναγνωριστεί το έργο σας;

Θα μου επιτρέψετε να μην τοποθετηθώ σε αυτήν σας την ερώτηση… Νιώθω ιδιαιτέρως άβολα και αμήχανα… Ο κύριος Μπούρας είχε την καλωσύνη να εκφραστεί με ιδιαίτερη γενναιοδωρία και τόλμη… Με συγκινεί πολύ, αλλά θα προτιμούσα να μην πω κάτι γι’ αυτά όλα… Πάντως δεν κάνω ό,τι κάνω, και δεν πορεύομαι όπως πορεύομαι για «αναγνωρίσουν» κάποιοι «το έργο μου»…

Μου αρκεί -κάνοντας ό,τι κάνω,… όπως μπορώ, όσο μπορώ, και όσο αντέχω!- να αναγνωρίζω εγώ τον εαυτόν μου! Και έχω πάντα για οδηγό μου την φράση του Λένιν: «πες ποιος σε παινεύει, να σου πω τι λάθος έκανες»! Δεν εύχομαι και δεν περιμένω, λοιπόν, να με εκτιμούν, να με επαινούν, να με αποδέχονται και να με «αναγνωρίζουν» εκείνοι τους οποίους… εγώ δεν εκτιμώ…

Έχετε έρθει ξανά στη Ρόδο;

Πολλές φορές! Κι εύχομαι να έρχομαι όσο πιο συχνά μπορώ! Στην άκρη δε του μυαλού μου επεξεργάζομαι και την ιδέα μιας πιο… μόνιμης εγκατάστασης!!!

Ο προμαχώνας του Αγίου Γεωργίου ενδείκνυται για παραστάσεις σαν τη δική σας. Ήταν δική σας επιλογή ο χώρος που θα ανέβει η παράσταση;

Ήταν του Δήμου, και συγκεκριμένα του γραφείου τού αντιδημάρχου! Διαπιστώνουμε όμως, ότι είναι ο καταλληλότερος χώρος, ένα απολύτως φυσικό σκηνικό – και έχουμε ενθουσιαστεί! Ελπίζουμε να λειτουργήσουν όλα καλά! Θέλουμε να ευχαριστήσουμε πολύ όλους όσοι συνέβαλαν στην όλη διοργάνωση: τον Δήμο, την Αρχαιολογία, τον Σύλλογο αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, και βεβαίως όλους τους χορηγούς μας! Ιδιαίτερες ευχαριστίες στην Βασούλα Καρυδάκη που είναι η ακούραστη ψυχή της παρέας!