Ο Πανάγιος Τάφος και το επιστημονικό έργο της Τώνιας Μοροπούλου

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Κυριάκος Μ. Χονδρός

ΑΡΚΕΤΕΣ λέξεις και έννοιες συγχαίουμε, ακόμα και σήμερα που έχουμε μεγάλη πρόοδο στην επικοινωνία και στη τεχνολογία. Ο χαρακτηρισμός ενός ανθρώπου ως επιστήμονα σημαίνει, όχι αυτός που έλαβε κάποιο πτυχίο, αλλά αυτός που είναι κάτοχος της επιστήμης με ειδικές σπουδές. Η λέξη, πρόερχεται από τους αρχαίους ελληνικούς χρόνους, όπου επιστήμη σημαίνει επίσταμαι δηλαδή πλήρης και ακριβής γνώση ορισμένων πραγμάτων.

Με αυτήν την εισαγωγή, οφείλουμε να χαρακτηρίσουμε μια συμπατριώτισσα μία εξαίρετο επιστήμονα που δεν είναι άλλη από την κ.Τώνια Μοροπούλου, καθηγήτρια στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσώβειου Πολυτεχνείου στο τομέα της Επιστήμης και Τεχνικής των Υλικών. Της οφείλουμε πολλά, για το λαμπρό έργο που μέχρι σήμερα έχει παρουσιάσει, με οξυδέρκεια και πρωτοτυπία και για την απλότητα του χαρακτήρα της.
Από τη συνεργασία που είχαμε (πριν χρόνια), στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, δεν θα ξεχάσουμε το διεπιστημονικό πεδίο και την συμπεριφορά της, τα οποία απέβλεπαν πάντα στον Άνθρωπο και στην άνοδο της Επιστήμης.

Η επιστήμονας, έχει να επιδείξει όχι μόνο επιστημονικό έργο αλλά και εκπαιδευτικό και ερευνητικό. Πολλές φορές τη συναντήσαμε σε εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα, με ανακοινώσεις σε ημερίδες, συνέδρια και συμπόσια. Παντού ξεχώριζε ως μια σπουδαία γυναίκα η οποία συνέδεσε την τεχνολογία με τον πολιτισμό και την κοινωνία. Αυτές οι απόψεις δεν είναι μόνο δικές μας και υποκειμενικές, αλλά τόσο δήμαρχοι της Ρόδου όσο και αρχιτέκτονες και πολιτικοί μηχανικοί, αποδέχονται την σπουδαία συμβολή της, την συνεισφορά της και την ιδιαίτερη θετική προσωπικότητά της.

Περισσότερες από 150 έρευνές της αφορούν υλικά και επεμβάσεις συντήρησης σημαντικών μνημείων της Ελληνικής και Παγκόσμιας Πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη, η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, το φρούριο στο λιμάνι του Ηρακλείου, η Χάλκη, τα Βυζαντινά Μοναστήρια της Σερβίας κ. ά. Ένα έργο αναγνωρισμένο και εκτός Ελλάδος, καθώς έχει προσκληθεί ως επισκέπτρια καθηγήτρια στα Πανεπιστήμια του Princeton και της Βενετίας και ως ομιλήτρια σε πολλά Πανεπιστήμια και διεθνή φόρα.

Η συντονίστρια επέλεξε την 7η Μαρτίου, μια μεγάλη και σπουδαία επέτειο για τα Δωδεκάνησα, στο τόπο της τη Ρόδο, (Παλάτι των Ιπποτών), για να παρουσιάσει ενώπιον του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Πατριάρχη Ιεροσολύμων καθώς και άλλων συμπολιτών που την απόλαυσαν, τόσο την ολοκληρωμένη διαγνωστική έρευνα, όσο και τα συμβατικά υλικά επέμβασης, συντήρησης, αλλά και αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου.
Ο καθένας μπορούσε να αντιληφθεί πόσο σεβασμός χρειάζεται, πόση προσοχή και μεθοδικότητα σ’ ένα πολύπλοκο έργο ιστορικής, αρχιτεκτονικής και θρησκευτικής σημασίας, χωρίς μάλιστα να δημιουργηθούν προβλήματα.

Η συντονίστρια και επιστημονική υπέυθυνος της διεπιστημονικής ερευνητικής ομάδας του Εθνικού Μετσοβίου Πολύτεχνείου, με λόγια κατανοητά και με προβολή εικόνων, από την εξέλιξη και την πρόοδο των εργασιών της, τόνισε πόσο αξιόλογο είναι το μοναδικό αυτό χριστιανικό μνημείο, που ανήκει στη Μεγάλη Οικουμενική Πολιτιστική Κλήρονομιά.
Να γιατί το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο είναι το πιο παλιό και φημισμένο ίδρυμα της Ελλάδας στο τομέα της τεχνολογίας και έχει συνεισφέρει τα μέγιστα στην επιστημονική, τεχνική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας από την ίδρυσή του το 1836.
Και κάτι ακόμα. Για μας τους Δωδεκανήσιους, ο Τάφος του Χριστού, το Ιερό Κουβούκλειο, το παρεκκλήσι των Αγγέλων, ο Ιερός Βράχος, ο Ιορδάνης ποταμός, τα ίδια τα Ιεροσόλυμα, αποτελούσαν και αποτελούν σπουδαίο κεφάλαιο για την χριστιανική πίστη. Το ταξίδι και το προσκύνημα στον Πανάγιο Τάφο ήταν για τον καθένα και την κάθε μια, όνειρο και σκοπός ζωής.

Ο Ναός του Παναγίου Τάφου βρίσκεται στη χριστιανική συνοικία της παλιάς πόλης της Ιερουσαλήμ. Ο ναός θεωρείται ότι βρίσκεται στη θέση του Γολγοθά, ο λόφος στον οποίο σταυρώθηκε και τάφηκε ο Ιησούς Χριστός.
Το Χατζής, ως προσωνύμιο, τίθεται κατ΄ έθιμο προ του επιθέτου κάθε Ορθόδοξου Χριστιανού που επισκέφθηκε τους Αγίους Τόπους και βαπτίσθηκε στον Ιορδάνη ποταμό. Αν και η αποδοχή του προσωνυμίου Χατζής δεν ήταν υποχρεωτική, αποτελούσε όμως νόμιμο λόγο εθιμικού δικαίου του προσκυνητή. Το Χατζής συναντάμε και στα Μικρασιατικά και στα Ποντιακά επώνυμα.

Η κ. Τώνια Μοροπούλου: «Ζώσα ελπίδα της Αναστάσεως, αποτελεί ο Πανάγιος Τάφος».

Βιβλιογραφία:
Τόνια Μοροπούλου, Η ελληνική συμβολή στη συντήρηση της Αγια-Σοφιάς, ΤΕΕ, Αθήνα, 2010.
Μανώλης .Γ. Βαρβούνης, Ο Πανάγιος Τάφος και ο Ναός της Αναστάσεως, Εκδόσεις Χελάνδιον, Αθήνα 2009.
Χρίστος Κατσιμπίνης, Ο τρούλλος του Π. Ναού της Αναστάσεως του 1868: δημιούργημα του εκλεκτισμού και της Βιομηχανικής Επαναστάσεως , Αθήνα : [Λύχνος ΕΠΕ], 1981
Γιώργος Λάββας, Ο Πανίερος Ναός της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, Corpus , τεύχ. 60, 2004.
Γιώργος Λάββας, Ο Πανίερος Ναός της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, Ακαδημία Αθηνών, Εκδόσεις Καπόν, 2009.
Θεοδόσιος Μητρόπουλος, Ο Πανίερος Ναός της Αναστάσεως Ιεροσολύμων : το έργο του Κάλφα Κομνηνού 1808-1810, Ευρωπαϊκό Κέντρο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημειών, Θεσσαλονίκη, 2009.
Βιθυνιακά Χρονικά, Τριμηνιαία έκδοση της Αδελφότητας Βιθυνών. Τεύχος 8ο Ιούλιος Σεπτέμβριος 2014.