Ο κωφός ποδοσφαιριστής και μαραθωνοδρόμος Βασίλης Λιάς!

Pοδούλα Λουλουδάκη

Οι τραγικές στιγμές μιας ολόκληρης ζωής, που έδιναν δύναμη και φτερά στα πόδια του

Οι άνθρωποι που δεν κάνανε τον πόνο τους σημαία, άλλοθι για τη γκρίνια, αλλά τον κάνανε ζωή! Είναι πολλοί εκεί έξω, κι ο ένας είναι ο Βασίλης Λιάς, ο κωφός αθλητής που η μοίρα τον χτύπησε σκληρά, ανελέητα από μωρό ακόμα και κάθε φορά που έλεγες τι άλλο να πάθει, ερχόταν άλλη μια καταστροφή.

Μου έλεγε ο Βαγγέλης «με το Λιά να μιλήσεις, μεγάλος αθλητής, και καλός άνθρωπος». Μέχρι που μου τον έφερε, στα Κοσκινού που μένει κι αυτός, παραμονή της ημέρας που θα έφευγε για μήνες στη Δανία -και κοίτα πάλι -ούτε τον ωραίο απόηχο αυτής της συνέντευξης δεν θα απολαύσει!

Ξεκίνησε ως ποδοσφαιριστής στο Διαγόρα, στο Ροδιακό, στον Ευκλή Σορωνής, στο Διγενή Κοσκινού και άρχισε να τρέχει σε μαραθώνιους, να τρώει τα χιλιόμετρα για να μην τρελαθεί. Ως αντικαταθλιπτικό, ως φάρμακο, μέχρι σήμερα στα 72 του σχεδόν που έχει υγεία και βρίσκει δύναμη για να παλεύει τις αδικίες της ζωής.

Δύσκολη ζωή ζήσατε, άδικη από μωρό. Κι εσείς την αδικία την κάνατε δύναμη!
Στη Ρόδο γεννήθηκα, η μάνα μου από εδώ, ο πατέρας μου από την Κάλυμνο. Έμεινα ορφανός δύο χρονών, πέθανε η μάνα μου και με ανέθρεψε η αδελφή της. Μετά ο πατέρας μου πήγε στην Κάλυμνο και ξαναπαντρεύτηκε. Έβγαλε τον αδελφό μου από το ορφανοτροφείο, τον πήρε μαζί του στην Κάλυμνο, έκανε κι άλλα τρία παιδιά εκεί. Εμένα μ΄ άφησε εδώ, με τη θεία μου. Το 1967, στα 23 μου, παντρεύτηκα τη Χρυσούλα, από τα Κοσκινού και κάναμε την κόρη μας, τη Τσαμπίκα. Όταν η κόρη μου ήταν 23 χρονών, σκοτώθηκαν κι οι δυό με το μηχανάκι. Η Τσαμπίκα, οδηγός και πίσω η μάνα της. Στο Τσαΐρι έγινε, στα φανάρια για το δρόμο Ρόδου- Αεροδρομίου. Ένας φαντάρος έτρεχε με ιδιωτικό τζιπ με 150 χλμ, κι η κόρη μου δεν πρόσεξε.

Τι έγινε εκείνη την ημέρα, Ιούλιο του 1992; Πώς το μάθατε;
Γύρισα από τη δουλειά- στο Κολοσσός το ξενοδοχείο δούλευα- τις βλέπω έτοιμες, ντυμένες, λέω «πού πάτε;», «πάμε να φάμε παγωτό στ΄ Αφάντου…»… Δε μ’ ακούγανε! Βγήκα κι εγώ στο καφενείο. Γύρισα, είδα κόσμο έξω από το σπίτι μου. Λέω, για να ‘χει κόσμο κάτι κακό θα έγινε. Μετά προσπάθησα να ζήσω. Σε 20 μέρες, πήγα κι έτρεξα στους αγώνες, στον Άγιο Σουλά. Για να ξεφύγω, όμως ο πόνος είναι πόνος. Έχω να σου πω, ποτέ τον εαυτό σου μην το ρίχνεις κάτω, μ΄ ακούς;

Οι επίλεκτοι του 1965 Όρθιοι: Διακρίνονται μεταξύ άλλων ο Χαμπίπης, ο Γιάννης Σπανός, τερματοφύλακας του Δωριέα Μαλλιάκας, ο Ρίζος του Διγενή. Κάτω Ο Σκιαθίτης (έπαιξε και στην Εθνική Ελπίδων) ο Κλωνάρης του Ιάλυσου, ο Αντ. Κυπριώτης της Ρόδου και του Διαγόρα, ο Λιάς, ο Καΐρης του Ακουσίλαου Φανών

Ξεκινήσατε όμως με το ποδόσφαιρο. Κάνατε μεγάλη πορεία στο τοπικό πρωτάθλημα που τότε δεν είχε καθόλου λεφτά, για όλους δεν είχε και για εσάς ακόμα περισσότερο!
Πήγα σχολείο στην Αστική. Από τη β΄ τάξη του δημοτικού άρχισα να παίζω ποδόσφαιρο. Όταν έγινα 15 χρονών, με πήρανε στο Διαγόρα. Με μια λεμονάδα που μου δώσανε, υπέγραψα το δελτίο μου. Μέχρι τα 16 έπαιζα αναπληρωματικός, λόγω ηλικίας. Από το Διαγόρα έκανα μεταγραφή για το Ροδιακό, κι έπαιξα από το 1963 έως το 1966. Το 1967 έπαιξα ένα χρόνο, με υποσχετική στην Κάλυμνο και το 1968, επί Χούντας, διαλύθηκαν τα ποδοσφαιρικά σωματεία της Ρόδου και δημιουργήθηκε η ομάδα της Ρόδου. Πήγα στον Ευκλή Σορωνής, κι έπαιξα μέχρι το 1974 και μετά στο Διγενή Κοσκινού, μέχρι το 1983. Το 1984 ιδρύθηκε ο Σύλλογος «Υγεία» με το Λευτέρη Καστρουνή πρόεδρο και διοργάνωσε τον πρώτο μαραθώνιο Μαντρικό-Ρόδος. Στις 7 Μαρτίου 1985, 42 χιλιόμετρα. Από τότε έχω τρέξει σε 22 μαραθώνιους, κι ακόμα συνεχίζω.

Έχετε κάνει μεγάλες επιδόσεις, ποιοι είναι οι πιο καλοί σας χρόνοι;
Ο καλύτερος χρόνος που έχω κάνει στα 42 χλμ Ρόδος –Μαντρικό, είναι 3 ώρες και 45 λεπτά. Στην Αθήνα στα ίδια χιλιόμετρα είναι 4 ώρες και 22 λεπτά. Στους βαλκανικούς αγώνες στην Αθήνα στα 21 χλμ έκανα 1 ώρα και 34 λεπτά, ήταν ημιμαραθώνιος. Και τρέχω και στη Δανία όπου πηγαίνω, στη γέφυρα Δανία-Μάλμo Σουηδίας, στη γέφυρα πάνω από τη θάλασσα. Ο πιο καλός μου χρόνος είναι 1 ώρα και 38 λεπτά. Στα 10 χλμ ο καλύτερος χρόνος μου ήταν 40 λεπτά, στα 5 χλμ, στους βαλκανικούς στη Θεσσαλονίκη, 22 λεπτά.

Κι έχετε κι ένα μεγάλο ρεκόρ, «τρομερό χρόνο» τον λένε αυτοί που ξέρουν, στα 30 χιλιόμετρα ανώμαλου δρόμου!
Στους αγώνες που διοργάνωναν στις Καλυθιές, προς τιμήν των θυμάτων του Πολυτεχνείου, σε ανώμαλο δρόμο, τα 30 χιλιόμετρα τα έκανα σε 2 ώρες και 7 λεπτά. Με τα χρόνια η απόδοση πέφτει. Το 2015 ήμουν 70 χρονών και τα 42 χλμ της Αθήνας τα έκανα σε 6 ώρες.

Τον δυσκολότερο μαραθώνιο του κόσμου, έτσι τον λένε αυτόν της Αθήνας! Πώς προπονείστε σήμερα, τι κάνετε, τι τρώτε, δεν φροντίζει κάποιος για εσάς, μόνος σας όλα!
Μία φορά την εβδομάδα κάνω 15 χλμ σερί. Την εβδομάδα τρέχω συνολικά 50-60 χλμ. Αν έχω μια σκοτούρα λέω «έλα, κάνε 5 χλμ»… Και τότε έχω ευεξία. Η ευεξία μπορεί να κρατήσει 24 ώρες αν τρέξω 5 χλμ. Αν τρέξω 10 χλμ, έχω δύο μέρες χαρά και πάλι ξαναρχίζει η σκοτούρα. Κι επειδή μου φτάνει μόνο για δύο μέρες, κάθε δύο μέρες προπονούμαι. Και κρυωμένος όταν είμαι, τουλάχιστον περπατάω.

Και τώρα στη Δανία που πάτε, τρέχετε!
Και στη Δανία τα ίδια κάνω. Τρέχω σε αγώνες, προπονούμαι. Τρέχω ημιμαραθώνιο εκεί, όχι μαραθώνιο γιατί αν παγώσουν τα χέρια...

Στη Γέφυρα Δανίας-Σουηδίας όπου τρέχει εδώ και χρόνια

Δεν πήρατε ποτέ τίποτα… extra ενέργεια;
Καθαρός. Νερό πίνω, καμιά γκοφρέτα για ενέργεια μετά τον αγώνα, πατατάκια μπορεί να φάω… Μπανάνα, στα τελευταία χιλιόμετρα, κι αυτό το νερό που είναι γαλανό χρώμα, δίνει πολύ ενέργεια. Το φαγητό μου πριν και μετά τον αγώνα είναι μακαρόνια άσπρα, πατάτα βραστή με καρότο, με λάδι.

Τώρα τι θέλετε να κάνετε, θα συνεχίσετε να τρέχετε;
Τώρα πια θέλω μόνο να πιάνω το όριο για να μπαίνω στους αγώνες και μετά να τερματίζω, για να παίρνω το δίπλωμα. Όταν δεν πιάνω πια το όριο θα περπατάω. Εκεί, πείσμα. Μέχρι να σχολάσουμε.

Δεν ακούτε πια, σχεδόν τίποτα. Δύσκολη καθημερινότητα έχετε!
Από 2 χρονών έχω πρόβλημα ακοής και μόνο από τα χείλη και την έκφραση καταλαβαίνω πια. Δεν ακούω τίποτα. Και να βάλω ακουστικά θα είναι άχρηστα. Αν στο ένα αυτί ακούω 3% από το άλλο ακούω 0%. Όταν έπαιζα ποδόσφαιρο άκουγα που με φώναζε ο προπονητής και καταλάβαινα από τα νοήματα. Τώρα που με φωνάζουν, δεν ακούω. Όμως αν έχεις πρόβλημα, τον εαυτό σου μην το ρίξεις κάτω, αυτό θα σου πω, κράτα τον. Ποτέ. Πάνω, όρθιος.

Από τα Ιαλύσια 1993