Λέρος: Γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά

Rodiaki NewsRoom

Η Δωδεκάνησος φοράει τα παραδοσιακά της

Eπιμέλεια - φωτογράφηση
Μιχάλης Μαννάκης
Email: mannakis.m@gmail.com
Με τη στήριξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου (Τμήμα Πολιτισμού)

Στο νησί της Λέρου υπάρχουν δύο τύποι γυναικείας φορεσιάς.

Αστική-καλή φορεσιά (εικ.1)
Περιλαμβάνει:
Κεφαλομάντηλο (ο χρωματισμός και το σχέδιο στο μαντήλι εξαρτιόταν από την ηλικία της γυναίκας και τη θέση της οικογενειακή-κοινωνική).
Αντερί. Άσπρη μακριά πουκαμίσα με δαντέλα ή κέντημα στο μπούστο. Δαντέλα υπήρχε επίσης και στα τελειώματα.
Καβάδι. Εξωτερικό μακρύ φόρεμα με ανοίγματα στα πλάγια κάτω από το γόνατο καθώς και στα μανίκια με αναδιπλωμένη τη μια άκρη προκειμένου να φαίνονται οι ατραντέδες (δαντέλες), εικ. 2.
Μαντήλι μέσης. Πρόκειται για μεγάλο χρωματιστό μαντήλι που έδενε τριγωνικά στη μέση με τη γωνιά στα πλάγια ή πίσω.
Λιμπαντές. Πρόκειται για κοντό γιλέκο από ύφασμα ή τσόχα με κοντά κάτω από τον αγκώνα μανίκια, χρυσοκέντητο στις άκρες.

Της Αγρότισσας-καθημερινή φορεσιά (εικ.3)
Πρόκειται για παρόμοια φορεσιά λιγότερο πλουμισμένη (στα κεντήματα και στις δαντέλες) ραμμένη με φθηνότερα υφάσματα στην οποία το γιλέκο δεν ήταν πάντοτε δεδομένο (εικ. 4). Η βασική διαφορά έγκειται στην ύπαρξη Βράκας (εικ. 5) φτιαγμένης από το ίδιο ύφασμα με το καβάδι το οποίο είναι πιο κοντό προκειμένου να διευκολύνονται στις οικιακές εργασίες και τη δουλειά στα χωράφια. Επίσης θα πρέπει να πούμε ότι στη μέση αντί για μαντήλι φορούσαν ζωνάρι.

Στις εικόνες 6 και 7 βλέπουμε αντίστοιχα τους δύο τύπους φορεσιών επίσημη και καθημερινή έτσι όπως τις σχεδίασε και παρουσίασε η Αθηνά Ταρσούλη στο έργο της “Δωδεκάνησα 1947-1950”.

Στην εικόνα 8 βλέπουμε πιστό αντίγραφο φορεσιάς το οποίο εκτίθεται στο μουσείο του Πύργου Μπελένη στην Αλίντα.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
• ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ, Χοροδιδάσκαλος στο χορευτικό τμήμα του κέντρου πολιτισμού έρευνας και ανάπτυξης «ΑΡΤΕΜΗΣ»
• ΟΥΡΑΝΙΑ ΦΙΛΤΖΑΝΙΔΗ, Πρώην πρόεδρος συλλόγου Λεριών Ρόδου “Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ”.
• ΣΟΦΙΑ ΝΤΑΛΛΑΡΗ.