«Η Άννα η κρουστή, με φωνάζουν οι φίλοι…»!

Pοδούλα Λουλουδάκη

Η Άννα Νικητιάδη, που δεν ζει την τρέχουσα ζωή, αλλά στους ήχους της μουσικής της

Την άκουσα να παίζει το «Άδειο σπίτι» του Αντώνη Απέργη, μ’ όλα τα κρουστά στα πόδια της και τη χαρμολύπη στο πρόσωπό της αφού βγαίνει από μία οικογενειακή τραγωδία η οποία την κράτησε για τρεις μήνες, αυτό τον χειμώνα, στο Βερολίνο! Το αφιερώνει στη γυναίκα που έφυγε στους ουρανούς και συνεχίζει, γιατί η ζωή συνεχίζεται και η ζωή γι’ αυτήν είναι η μουσική.

«Η μελέτη της μουσικής είναι ασκητική, μου λέει. Ένα είδος διαλογισμού, αυτοσυγκέντρωση και γνωριμία με τον εαυτό μου».
Η Άννα Νικητιάδη, αυτή η μουσικάρα, το κορίτσι που στέκεται δίπλα στους άντρες μουσικούς κι έχει διαγράψει μεγάλη πορεία σε φεστιβάλ, συναυλίες, δίσκους και εμφανίσεις, επέμεινε να μείνει στη Ρόδο, κι έτι μπορούμε να τη χαιρόμαστε.

Με παίδεψε για να πει το «ναι», από τότε, χρόνια πριν που της το ζήτησα πρώτη φορά ακούγοντάς την στα Σαφραδίτικα όπου έπαιζε ένα τύμπανο με ξύλινο πλαίσιο που μου είπε ότι λέγεται «μπεντίρ».

«Δεν μ’ αρέσει να μιλάω για εμένα, μου είπε, μόνο μέσα από τη μουσική και από τη δουλειά μου μπορώ να εκφραστώ. Με καλύπτει τόσο πολύ αυτός ο άλλος κόσμος της μουσικής που πολλές φορές αισθάνομαι πλήρης. Μπορεί και να προσπαθώ να αποφύγω έτσι την τρέχουσα ζωή που πολλά δικά της πράγματα δεν μου ταιριάζουν».

Επιλέγεις μουσικές του κόσμου όπου επικρατεί το αραβικό στοιχείο!
Δεν είναι τυχαίο αυτό. Η μητέρα μου έχει γεννηθεί στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, η γλώσσα που μίλαγαν στο σπίτι ήταν τα Αραβικά μέχρι τα 15 της χρόνια που η οικογένεια πήγε να ζήσει στη Νίσυρο.

Κι εσύ στη Νίσυρο γεννήθηκες;
Ναι, εκεί έζησα μέχρι τα 18 μου χρόνια. Τα μοναδικά μουσικά ερεθίσματα που είχα τότε ήταν η αραβική μουσική που άκουγα από τα μεσαία κύματα όπου κυριαρχούσαν οι ήχοι των κρουστών κι έτσι ξεκίνησε το ενδιαφέρον μου. Τότε ήταν που ήρθε στο νησί ένας Αρμένης μουσικός ο οποίος εκτός της συναυλίας στην οποία θα συμμετείχε, θα έμενε στο νησί άλλες δεκαπέντε μέρες, για να το φωτογραφίσει.

Τον πλησίασα, του μίλησα και με περισσό θράσος του ζήτησα ένα τουμπελέκι για να πειραματιστώ, ν’ ακούσω τον ήχο του. Αυτό το θράσος μ’ έσωσε πολλές φορές τελικά στη δουλειά, μου άνοιξε δρόμους. Μου δάνεισε το τουμπελέκι, έβαζα μόνη μου αραβική μουσική κι έπαιζα. Ήρθα στη Ρόδο και δάσκαλός μου έγινε ο Νίκος Χασάπης, με μεγάλη πορεία και ενώ εκείνος συνέχιζε τις εμφανίσεις του με τον Σωκράτη Μάλαμα κι έφευγε συχνά από τη Ρόδο.

Από κάποια στιγμή και ύστερα μ’ έβαλε να παίζω στη θέση του με την Ίρις Μαυράκη η οποία με στήριξε και μαζί της μπήκα στις συναυλίες. Φοίτησα επτά χρόνια στο Δημοτικό Ωδείο Ρόδου, παρακολούθησα τα σεμινάρια του Ρος Ντέιλι στην Κρήτη, με κορυφαίους δασκάλους μουσικούς κρουστών, απ’ όλο τον κόσμο, μετείχα σε σπουδαία μουσικά σχήματα όλα αυτά τα χρόνια, διδάσκω στο Μουσικό Σχολείο, αλλά και σε ωδείο. Για εμένα η μουσική είναι ανάγκη.

Θα μπορούσες να φύγεις από τη Ρόδο, να ανοίξεις φτερά, οι συνεργασίες που είχες είναι βέβαιο ότι σου έκαναν αυτές τις προτάσεις.
Λόγοι υγείας της μητέρας μου, οι οποίοι είναι γνωστοί, με κράτησαν κοντά της στη Ρόδο. Τώρα πια δεν θέλω να φύγω. Νιώθω ότι μπόρεσα να πετύχω όλα όσα ήθελα βρισκόμενη στη Ρόδο, έχοντας ως βάση μου τη Ρόδο. Νιώθω ολοκληρωμένη ως μουσικός γιατί το πάλεψα εδώ που οι συνθήκες δεν ήταν ποτέ εύκολες και είχα συμμετοχές σε φεστιβάλ, σε συναυλίες, σε δίσκους. Πέτυχα όμως και κάτι άλλο που ήθελα: να μάθω στον κόσμο τις μουσικές που αγαπώ: παραδοσιακά, αραβικά, σεφαραδίτικα… Σ’ αυτή την πορεία έχω παίξει πολλά είδη μουσικής ωστόσο πάντα είχα κλίση στην αραβική μουσική που είχα μελετήσει μόνη μου, για πολλά χρόνια.

Τι είναι τα σεφαραδίτικα τραγούδια;
Είναι τα ισπανόγλωσσα λαϊκά και δημοτικά τραγούδια των Σεφαραδιτών Εβραίων της Ελλάδας και του γενικότερου μεσογειακού χώρου. Τα αγαπώ.

Παίζεις συνολικά 15 όργανα και μέσα σ’ αυτά είναι και το «νέυ» που οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε αν και είναι από τα αρχαιότερα μουσικά όργανα!
Είναι μια καλαμένια φλογέρα που συναντάται στις αραβικές χώρες, στην Τουρκία, το Ιράν και την κεντρική Ασία. Στην ανατολή θεωρείται πνευματικό όργανο, το χρησιμοποιούν στις τελετές τους οι Δερβίσηδες, τους οποίους τους γνωρίζει ο κόσμος γι’ αυτό και τους αναφέρω. Έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στις τελετές τους και τον ήχο του στην ανατολή τον παρομοιάζουν με την «ανάσα του Θεού». Το νέυ, είναι ανατολή. Κατάφερα να βγάζω τον ήχο του κάτι που δεν ήταν καθόλου εύκολο.

Είσαι ακόμη πολύ επηρεασμένη από τον χαμό ενός δικού σου ανθρώπου. Τι σε δίδαξε αυτός ο θάνατος;
Να μην αναβάλουμε τίποτα. Και πως ό,τι γίνεται, γίνεται για το καλό μας και δεν χρειάζεται να ψάξω οτιδήποτε άλλο ως προς αυτό.

Τα πράγματα στη ζωή μου δεν τα κυνηγάω, έρχονταν και πάντα έρχονται τη σωστή στιγμή. Όπως ήρθε κι ο Θεοδόσης με τον οποίο δέσαμε αμέσως μουσικά αφού κι εκείνος είχε μελέτη πολλών χρόνων της αραβικής μουσικής, κλεισμένη στο συρτάρι.

Παίζει ούτι και δημιουργήσαμε μαζί ένα ντουέτο που λέγεται “Ishrag”, δηλαδή Φως του Ήλιου. Μαζί με τον Θεοδόση, αλλά και τη Φλώρα δημιουργήσαμε κι ένα άλλο σχήμα το «Να, Νερό, Να»…, από μία έκφραση που έλεγε πάντα ο Νίκος Παπάζογλου που αγαπούσε τη Νίσυρο και βρισκόταν εκεί συχνά και σημαίνει «ελάτε, κοπιάστε», σύμφωνα με τη γλώσσα των κτηνοτρόφων, προς τα ζώα τους.

Η Νίσυρος, ένα ονειρεμένο νησί, με ιδιαίτερους ανθρώπους όπως τον Αντρίκο, που έχει το καφενείο με το επικό όνομα «Βάρδα Στενοχώρια»! Είναι ακόμη εκεί ο Αντρίκος και το καφενείο του;
Βεβαίως, το οποίο καφενείο πρέπει να σου πω παλιότερα ήταν του παππού μου! Η Νίσυρος είναι ο παράδεισός μου.

Έχεις επιρροές και μουσικές κι από έναν ακόμα αγαπημένο φίλο και μουσικό, τον περουβιανό Λουίς Ζαπάτα!
Πράγματι με τον Λουίς δουλεύουμε μαζί πάνω από 10 χρόνια και είναι αυτός που με μύησε στους ήχους της Λατινικής Αμερικής. Φέτος θα έχουμε μαζί μας και την Ολυμπία Τσαρούχη στο τραγούδι. Επειδή για εμένα η μουσική είναι ανάγκη κι αισθάνομαι ευτυχισμένη μέσα σ’ αυτήν, φρόντισα να προστατεύσω αυτές τις στιγμές ευτυχίας, κάνοντας σωστές συνεργασίες.

Αυτή η ευτυχία καθρεφτίζεται στο πρόσωπό της τις ώρες που παίζει, κι είναι αυτή που έκανε τον συνθέτη Νίκο Κηπουργό να πει με θαυμασμό όταν την άκουσε ένα βράδυ: «τι μουσικός είναι αυτή!».