Ο δάσκαλος που έβγαλε 3.000 σπουδαστές από την ΑΣΤΕΡ!

Pοδούλα Λουλουδάκη

Ο Νίκος Σκουμιός, από τους πρώτους της Σχολής και της Διεύθυνσης των Ξενοδοχείων

Τριάντα χρόνια δάσκαλος στην ΑΣΤΕΡ, πέντε χρόνια στη Σχολή Θεσσαλονίκης, είκοσι επτά χρόνια Διευθυντής στο ξενοδοχείο «Απόλλων», ομιλών την ιταλική, γαλλική, αγγλική και γερμανική, ψάλτης όλα αυτά τα χρόνια μέχρι και σήμερα, κτήτορας μοναστηριού… Με πάνω από 3.000 σπουδαστές ξενοδοχειακών που βγήκαν από εκείνον!

Τι άλλο να θέλει ένας άνθρωπος που έχει υγεία και δυνατό μυαλό, μέχρι σήμερα;
Ο Νίκος Σκουμιός, από τα Κοσκινού όπου ζει και τώρα με τη γλυκιά κ. Μαίρη, τη συνοδοιπόρο του και στήριγμά του είναι ένας άνθρωπος με αστική ευγένεια, κι ας μεγάλωσε σε αγροτική οικογένεια. Έμαθε πολλά, είδε ακόμα περισσότερα και τα δίδαξε όλα, γι’ αυτό ο τίτλος του «δασκάλου» υπερισχύει αυτού του διευθυντή ξενοδοχείου που τίμησε με τη στάση του για δεκαετίες.

«Τι θα πάρεις;», αμέσως το πρώτο που με ρωτά πριν ξεκινήσει, στην πλατεία του χωριού, μια κουβέντα που αν την καλοδιαβάσεις, εμπεριέχει διδάγματα και το απόσταγμα εμπειριών μιας χορτάτης ζωής.

«Κεφαλοχώρι τα Κοσκινού στα παιδικά μου χρόνια, μου λέει. Ο πατέρας μου εργάτης, καλλιεργούσε και το κτήμα του με τα κηπουρικά. Τέσσερα αγόρια στην οικογένεια. Το σχολείο ήταν το ιταλικό και ελληνικά μαθαίναμε από το κρυφό σχολειό, πάνω στο ανώι της εκκλησίας και στο νάρθηκα, υπό τον φόβο των Ιταλών από τον παπα-Κλεόβουλο και από τον Σταύρο Αναστασιάδη.

Τα βιβλία τα βάζαμε μέσα από τα ρούχα μας. Τα χρόνια μου συνέπεσαν με την ιταλική κατοχή. Με την Απελευθέρωση έκανα τη Στ’ τάξη στο ελληνικό σχολείο, μετά έδωσα εξετάσεις και πήγα στο Βενετόκλειο Γυμνάσιο, εκεί που μέχρι τότε ήταν οι Ιταλικοί στρατώνες. Δασκάλους είχα τον Φώτη Βαρέλη και τον Στραβάκο, τον Ασπρουλάκη από τη Χάλκη, εμπνευσμένοι καθηγητές με τους οποίους είχα στενές επαφές μέχρι την εποχή που ζούσαν.

Ο τουρισμός, σε μικρή κλίμακα ξεκίνησε επί Ιταλοκρατίας. Το «Ρόδων», το ξενοδοχείο «Θέρμαι», το οποίο για ένα μικρό διάστημα εργάστηκε και ως ένα μικρό νοσοκομείο, και δύο μικρά ξενοδοχεία ιδιωτών στο Μανδράκι. Όλα τα άλλα ξεκίνησαν να χτίζονται μετά την Απελευθέρωση το 1948 χάρη στις χρηματοδοτήσεις που έδιδε το ελληνικό κράτος και των Ροδίων επιχειρηματιών που είχαν ένα κεφάλαιο».

Πώς μπήκατε από τους πρώτους Ροδίτες στα ξενοδοχειακά; Τι σας έδωσε την ευκαιρία;

Η επιδίωξή μου ήταν να γίνω δάσκαλος, το είχα μέσα μου, το πίστευα. Χάρις τον μακαριστό τότε δήμαρχο τον Μιχαήλ Πετρίδη που άνοιξε την ΑΣΤΕΡ, βρέθηκα σ’ αυτήν. Δεν το είχαν πάρει μυρωδιά οι Ροδίτες ότι άνοιξε το 1956 αυτή η Σχολή, στο πρώην κτήριο της Αεροπορίας, σ’ αυτό που βρίσκεται και σήμερα. Μεταξύ των 48 πρώτων σπουδαστών ήμουν εγώ, αλλά κι ο συγχωριανός μου Τάσος Αναστασιάδης, γιος του Σταύρου του πρώην διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Κοσκινού.

Στο καράβι του τουρισμού, τη Ρόδο, αμέσως μετά την Αθήνα, άνοιξε η πρώτη σχολή για ξενοδοχειακά και δεν υπήρχαν σπουδαστές; Δεν το είχαμε μάθει. Ήμουν στους πρώτους τέσσερις. Τότε η μοναδική ξενοδοχειακή Σχολή στον κόσμο ήταν στην Ελβετία κι ο Πετρίδης ακολούθησε το ίδιο σύστημα κι έφερε διευθυντή από εκεί, τον Μολδοβάνο. Μετά τη Ρόδο δημιουργήθηκε η σχολή της Θεσσαλονίκης.

Ήσασταν λοιπόν στην πρώτη φουρνιά εισακτέων στην ΑΣΤΕΡ!

Και μάλιστα με υποτροφία, χωρίς δηλαδή να πληρώσουμε για τα δύο χρόνια της Σχολής τις 500 δραχμές που αντιστοιχούσαν σε κάθε μήνα. Τότε χτίζονταν τα πρώτα ξενοδοχεία κι επομένως χρειάζονταν και το αντίστοιχο προσωπικό! Τελειώσαμε το 1958. Από την ΑΣΤΕΡ, στην οποία δίδαξα αμέσως μετά τη φοίτησή μου, ετοιμάζονταν στελέχη για να διοικήσουν, να αναλάβουν τη διεύθυνση και τη διοίκηση των ξενοδοχείων. Στα 15 χρόνια λειτουργίας της, η Σχολή έγινε τριετής και έφτασε τα τελευταία χρόνια να έχει τέσσερα χρόνια φοίτησης.

Όμως τα χρόνια εκείνα η Σχολή ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο αφού σε επιθεωρήσεις και σε συγκρίσεις που έκαναν καθηγητές της Σχολής της Ελβετίας που ήρθαν στη Ρόδο, κι από εδώ που φύγαμε εμείς και πήγαμε πολλές φορές για να φέρουμε τεχνογνωσία, βλέπαμε σε πόσο υψηλό επίπεδο βρισκόταν η ΑΣΤΕΡ. Η Σχολή έβγαζε τους πρώτους διευθυντές. Ταυτόχρονα ενώ δίδασκα εργαζόμουν σε ξενοδοχεία.

Πέντε χρόνια στο ξενοδοχείο «Μπελέρ» στην Ιξιά ως μετρ, αλλά και στη ρεσεψιόν. Στο «Μπλου Σκάι» στην Ψαροπούλα, του Καστελλοριζιού δούλεψα ένα χρόνο στη ρεσεψιόν κι είχα άψογη συνεργασία μαζί του για πολλά χρόνια και στη Σχολή. Και βέβαια εργάστηκα 27 χρόνια στο ξενοδοχείο «Απόλλων» του Μαναΐδη, έχοντας άριστες εντυπώσεις.

Διδάξατε όμως και στη Σχολή της Θεσσαλονίκης!

Πήγαμε, ανοίξαμε τη Σχολή και την στηρίξαμε, εγώ ως καθηγητής επί πέντε χρόνια. Το δεύτερο εκπαιδευτήριο μετά τη Ρόδο άνοιξε στη Θεσσαλονίκη από πέντε καθηγητές που δίδασκαν στη Ρόδο. Γύρισα, εργάστηκα στο «Μπελβεντέρε», επέστρεψα στη Σχολή Θεσσαλονίκης για ένα χρόνο και το 1962 στο «Ξενία της Κοζάνης» Τον Οκτώβριο του 1962 και μέχρι που πήρα σύνταξη το 1999 δίδαξα στη Σχολή της Ρόδο ενώ μέχρι τότε εργαζόμουν και στο ξενοδοχείο «Απόλλων» του Βάσου Μηναΐδη, η συνεργασία με τον οποίο και η στήριξή του προς εμένα ήταν άριστες.

Γνωριζόμαστε από τα γυμνασιακά μας χρόνια. Και έτσι τα έφερε η τύχη και ακολούθησα κι εγώ τα ξενοδοχειακά, τους ζήτησα δουλειά και μου έδωσαν τόσο ο κ. Μηναΐδης όσο και ο κ. Γιώργος Γιωργάς. Μέχρι σήμερα, μαζί με άλλους πέντε οι οποίοι υπήρξαν μαθητές μου και συνάδελφοι διευθυντές κι αυτοί μετά από ωραία χρόνια, ωραίους δεσμούς, έχουμε τη φιλία και συναντιόμαστε.

Μία φορά την εβδομάδα το αφεντικό, ο Γιώργος ο Γιωργάς είναι κι αυτός μαζί μας και βρισκόμαστε στο «Πλάζα». Έχω τις καλύτερες εντυπώσεις κι από τον Μηνά Μηναΐδη. Τους καλοθυμάμαι, έχουμε επαφές μέχρι σήμερα και δόξα τω Θεώ.

Τι πιστεύετε ότι φταίει που η ΑΣΤΕΡ η οποία κάποτε συγκρινόταν με τη Σχολή της Λωζάννης, παρουσιάζει σήμερα συχνά προβλήματα στη λειτουργία της;

Δεν μπόρεσε η ίδια η Σχολή και κατόπιν αυτοί που θα έπρεπε να την υποστηρίξουν δεν το έκαναν και έπεσε το επίπεδό της. Τα παιδιά πάνε, δεν κάνουν σήμερα θεωρία, αλλά και πρακτική. Τότε έτρωγες μέσα, έμενες μέσα, ξυπνούσες κι έπρεπε να στρώσεις το κρεβάτι σου! Σαββάτο να γίνει επιθεώρηση και να είσαι στα πάντα εντάξει, πρωί, μεσημέρι, βράδυ, σέρβις.

Να είσαι τη μια πελάτης και την άλλη υπάλληλος, σε όλες τις ειδικότητες των ξενοδοχειακών, εστιατοριακά, μαγειρικά, διδάσκονταν στο 100% όπως ακριβώς στη Σχολή της Λωζάννης της Ελβετίας. Έπεσε λιγάκι το επίπεδο, λυπούμαι που το λέω. Δεν το πρόσεξαν ούτε κρατικοί λειτουργοί ούτε κανείς και δεν μπορεί να ορθοποδήσει και να βρει τον σωστό της δρόμο.

Πόσους σπουδαστές έχετε βγάλει, το μάθατε ποτέ;

Το 1999 παρακάλεσα την γραμματέα που είναι στη θέση της μέχρι σήμερα, τη Στέλλα Ξεπαπαδάκη, να μου κάνει ένα κόπο, να μάθω πόσους μαθητές έβγαλα στα τόσα χρόνια. Μου λέει: «μείνε ήσυχος, θα σου τα ετοιμάσω...»! Πήρε όλα τα μαθητολόγια για τα 30 χρόνια που δίδαξα στη Ρόδο εκτός των πέντε της Θεσσαλονίκης. Ήταν 2.802. Αυτή είναι μεγαλύτερή μου περηφάνια, η μεγάλη μου δόξα. Αρκεί να σας πω ότι ακόμα κι από τη Σχολή της Θεσσαλονίκης, έχω παιδιά, δικούς μου μαθητές που είναι συνταξιούχοι κι αυτοί σήμερα και επικοινωνούν να μου πουν χρόνια πολλά ή στη γιορτή μου, ή τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα. Συγκινούμαι, τους αγαπάω όλους. Με τους παλιούς διευθυντές και φίλους βρισκόμαστε στο «Πλάζα» για να πιούμε το καφεδάκι μας, αλλά και παλιότερα στα σπίτια μας. Με τον Κωνσταντίνο Καρασούλη, τον Μανουσέα, τον Γιώργο Μαργαρίτη, τον Βαγγέλη Σωσκούνογλου, τον Στέφανο Παναγιωτά, τη Στέλλα Καραβοκυρού, τη Σέβα Νικολάου.

Για τη Ρόδο τι λέτε σήμερα;

Η Ρόδος δεν θα χάσει ποτέ τον προορισμό της, άλλο αν ταλαντεύεται όπως τώρα με τον κορωνοϊό. Έχουμε πολλά προσόντα ως νησί, οι εγκαταστάσεις μας οι ξενοδοχειακές, οι εντυπώσεις που δημιουργούμε… Κάναμε πολλές φορές μετεκπαιδεύσεις στο προσωπικό των ξενοδοχείων και μας άκουγαν οι επιχειρηματίες. Στα 35 χρόνια της υπηρεσίας μου έχω κάνει μαθήματα για να φανώ χρήσιμος σε τριάντα ξενοδοχεία στη Ρόδο. Να, γιατί κι εγώ νιώθω σαν να πετώ στον αέρα. Γιατί πρόσφερα.

Δόξα τω Θεώ δεν κάθισα ποτέ, χειμώνα-καλοκαίρι. Και πέρα από αυτό επιδίωξα εκτός της Σχολής Τουριστικών Επαγγελμάτων να βγάλω και τη Σχολή Ξεναγών και ξεναγούσα σε κρουαζιέρες, φεύγοντας από την εργασία μου και ξέροντας και τ’ αφεντικά μου ότι κάνω ξενάγηση. Έκανα δύο μετεκπαιδεύσεις: στην Ιταλία επί 18 μήνες για να μάθω τα Ιταλικά πιάτα και τις ονομασίες και τις παρασκευές τους.

Το γεγονός ότι η Σχολή πλήρωσε για εμένα για να μαθητεύσω ενάμιση χρόνο στην Ιταλία, ήταν αυτό που μ’ έκανε κι έμεινα όλα μου τα χρόνια στη Σχολή ενώ και ένα τρίμηνο θήτευσα στη Σχολή της Ελβετίας στη Λωζάννη όπου τα μαθήματα γίνονταν στα γαλλικά. Μετεκπαίδευση έκανα και στην Κύπρο για τη Σχολή Λαογραφίας και έβγαλα και τη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής. Δεν σταμάτησα ποτέ μου.

Πόσες γλώσσες μιλάτε;

Μιλάω Ιταλικά, Γαλλικά, Αγγλικά και Γερμανικά. Δεν ανεχόμουν να μην ξέρω Γερμανικά, δεν το άντεχα να χάσκω. Δεν κάθισα ποτέ στη ζωή μου, τώρα μόνο κάθομαι, τώρα που γεράσαμε. Επί 27 χρόνια έψελνα στην Ιερά Μονή Αγίου Νεκταρίου κι έλεγε ο Μηναΐδης: «Αν είναι γιορτή, να ξέρετε ότι ο διευθυντής είναι στην εκκλησία. Αν είναι επείγον, πάρτε τον τηλέφωνο».

Σκέψου, αφεντικό, να το λέει αυτό! Έχω να πω σ’αυτούς που εργάζονται τώρα και τους αγαπώ όλους, να μην ξεχάσουμε τους καλούς μας τρόπους στο φέρεσθαι και στον τρόπο του σερβίρειν, του προσφέρειν, να είμαστε αυτοί που πρέπει. Να είμαστε καλοντυμένοι, να είμαστε ευδιάθετοι. Αυτά είναι τα επιπλέον που σκλαβώνουν τον πελάτη.

Στο τέλος θυμάται τον συγχωριανό του «συνυπηρετήσαμε με τον Φώτη Αναστασιάδη, μου λέει, τα ίδια έκανε στη Θεσσαλονίκη μαζί μου, εκείνος για τη μαγειρική τέχνη». Και μετά θυμάται κι άλλους και μου μιλάει για τα βιβλία που έχει συγγράψει, δύο για τα ξενοδοχειακά και δύο λαογραφίας, για το χωριό του… Δεν βγαίνουν πια αυτοί οι άνθρωποι! Ή είναι οι καταστάσεις που τους δημιούργησαν; Αλλά είναι μεγάλη συζήτηση αυτή.