Άφησαν την πόλη και πήγαν στο χωριό να φυτεύουν φράουλες!

Rodiaki NewsRoom

Ο Αντώνης κι η Χριστίνα γύρισαν στην Κρητηνία «και είναι καλά»

Συνέντευξη στη Ροδούλα Λουλουδάκη

Αυτοί το τόλμησαν! Πήραν το τους, τα παιδάκια τους και γύρισαν στο χωριό τους να φυτεύουν φράουλες! Κατακόκκινες, ζουμερές, λαχταριστές υπαίθριες φράουλες, στην Κρητηνία που μαζί με το Παραδείσι είναι οι δύο περιοχές της Ρόδου που τις παράγουν.

Ο Αντώνης Πεζουβάνης, που μεγάλωσε σ’ αυτά τα ίδια χωράφια ούτως ή άλλως και η Χριστίνα Παπάκη που επιπλέον σπούδασε γεωπόνος πήραν την απόφαση που τους έκανε πιο χαρούμενους αυτούς και τα παιδιά τους αλλά και πιο δημιουργικούς. Και τελικά σημασία έχει να έχεις «πρόταση». ´ Όλα τ’ άλλα, με σκληρή δουλειά, έρχονται.

´Ηταν χαρούμενοι, Κυριακή μεσημέρι που τους συνάντησα, σε ώρες οικογενειακής ανάπαυλας να συναναστρέφονται φίλους, κι ήταν αυτή η πιο κατάλληλη ώρα να μιλήσουν γι’ αυτές τις αποφάσεις στη ζωή που ή τις παίρνεις ή τις σκέφτεσαι μια ζωή.

Χριστίνα: Μέναμε Κοσκινού. Όταν κάναμε τα παιδιά μας, θέλαμε να ζήσουν κάτι από την ανέμελη ζωή που ζούσαμε εμείς ως παιδιά στο χωριό μας, την Κρητηνία. Η ποιότητα ζωής ήταν ο ένας λόγος που επιστρέψαμε στο χωριό και ο άλλος ήταν η αναζήτηση μιας καλύτερης επαγγελματικής προοπτικής. Ο Αντώνης στην πόλη δούλευε πολλές ώρες καθημερινά, σε μία καλή δουλειά, αλλά δεν ήταν αυτό που δημιουργούσε μία προοπτική. Η επιστροφή μας στο χωριό συνέπεσε με τη συνταξιοδότηση του πεθερού μου, ο οποίος καλλιεργούσε κηπευτικά.

Αντώνης: Το σκεφτόμασταν δύο- τρία χρόνια πριν να το κάνουμε! Ήμασταν σε μία ηλικία που έπρεπε να πάρουμε μία απόφαση. Εγώ ήμουνα αποφασισμένος, η Χριστίνα πιο επιφυλακτική θεωρώντας ότι τα παιδιά θα είχαν καλύτερες προοπτικές για δραστηριότητες, στην πόλη. Όταν εγκατασταθήκαμε στο χωριό, στο τέλος του 2018 η ζωή δεν ήταν εύκολη κι όσο για τη δουλειά ξεκινήσαμε κι εμείς με τα κηπευτικά όπως κι ο πατέρας μου τα οποία εκείνος έφερνε στη λαϊκή της Ρόδου. Η Χριστίνα, είχε τις σπουδές της στη γεωπονία, αλλά κι εγώ είχα μεγαλώσει μέσα στα χωράφια. Δεν ξεκινήσαμε από το μηδέν. Πατήσαμε πάνω σ΄ αυτό που υπήρχε ήδη με στόχο να το εξελίξουμε. Από την προηγούμενη χρονιά ετοιμάζαμε το σπίτι που θα μέναμε και προλάβαμε να εγκατασταθούμε πριν ο γιός μας ξεκινήσει το σχολείο ώστε να μην χρειαστεί ν΄ αλλάξει περιβάλλον μετά. Τον πρώτο καιρό ήταν ο πατέρας μας μαζί μας κι ακολουθούσαμε το δικό του πρόγραμμα. Εμείς απλά βάζαμε τη δουλειά. Μετά τον πρώτο χρόνο το προσαρμόζαμε: το χειμώνα μαρούλια, κρεμμύδια, μπρόκολα, κουνουπίδια, παντζάρια, αλλά και στο θερμοκήπιο ντομάτες και ντοματίνια. Τώρα φτιάχνουμε κι ένα μεγαλύτερο θερμοκήπιο το οποίο σκεφτόμαστε να παράγουμε μόνο φράουλες.

Τι ωραία ιδέα οι φράουλες! Πώς την σκεφτήκατε όμως;
Χριστίνα: Εγώ όταν ήμουνα στην ηλικία που είναι ο Γιάννης μου τώρα, γυρνούσα στο χωριό μ΄ ένα καλαθάκι και πουλούσα φράουλες. Και μου έλεγε ο μπαμπάς μου «απ΄ αυτές που θα πουλήσεις θα παίρνεις κι εσύ το χαρτζιλίκι σου…». Και τα φερε η ζωή, κι εκείνο το μικρό κομμάτι που είχε φυτεμένο με φράουλες ο πεθερός μου για τα παιδιά, μεγάλωσε. Εγώ ήθελα να βάλουμε κι άλλες φράουλες κάτι που δεν έβλεπαν τότε με τόσο καλό μάτι ο άντρας μου κι ο πεθερός μου. Το κάναμε τελικά και δεν χάσαμε, το αντίθετο μάλιστα.

Η Ρόδος παράγει φράουλες λοιπόν;
Η Ρόδος βγάζει τα πάντα! Είμαστε ευλογημένος τόπος κι αυτό έχει να κάνει με το κλίμα. Η φράουλα και κρύο θέλει και ζέστη θέλει, η καλλιέργειά της δεν είναι εύκολη, θέλει κόπο, θέλει ώρες. Το κάθε φυτό αναπαράγεται, βγάζει καινούργια φυτά, τα φτιάχνουμε εμείς τα φυτά. Μαζεύουμε από τον Μάρτιο μέχρι και τον Ιούνιο. Οι φράουλες που βρίσκεις τον χειμώνα είναι θερμοκηπίου και είναι από άλλες περιοχές της χώρας όπως η Μανωλάδα.

Ποιες είναι πιο νόστιμες;
Οι Ροδίτικες, οι υπαίθριες. (γέλια). Οι δικές μας φράουλες. Το Παραδείσι, βγάζει φράουλες θερμοκηπίου.

Τι έκταση με φράουλες, καλλιεργείτε;
Τώρα, τρία στρέμματα. Είχαμε ξεκινήσει από 200 τ.μ. Είναι ευαίσθητος καρπός. Πέρυσι το χαλάζι τις κατέστρεψε. Φέτος πάθαμε και μάθαμε. Τις καλύψαμε με αντιπαγετικό πανί. Η δουλειά που έχεις συνέταιρο «τον από πάνω», είναι δύσκολη δουλειά! Στην Κάμειρο Σκάλα που τις έχουμε εμείς, πριν το Κάστρο, δεν έπεσε χιόνι. Με την υγρασία σαπίζει, καίγεται ο καρπός. Δεν είναι καρπούζι, είναι πολύ ευαίσθητος. Την φράουλα μπορεί να την τραυματίσεις και με το χέρι σου όταν πας να την κόψεις. Και μετά πρέπει να τη διοχετεύσεις αμέσως στην αγορά. Αυτό που επιδιώκουμε εμείς είναι ο άνθρωπος που θα τις αγοράσει να μην πετάξει ούτε μία.

Τα κεράσια που εμένα μου αρέσουν πολύ, δεν παράγονται στη Ρόδο;
Δεν ευδοκιμούν. Χρειάζονται μεγάλη διάρκεια ψύχους για να ευδοκιμήσουν τα κεράσια, στη Ρόδο. Εδώ το κλίμα μας είναι υποτροπικό. Ευδοκιμούνε μάγκο, αβοκάντο, ροδάκινα, σταφύλια, μήλα, κι φράουλες. Η δυσκολία της φράουλας είναι το σε πια περιοχή θα την παράγεις. Φαίνεται ότι ευνοεί το μικροκλίμα της Καμείρου Σκάλας, που είναι κοντά στη θάλασσα. Χρειάζεται να είναι ελαφρύ το χώμα, χρειάζεται πολλά. Εμείς την αγαπάμε τη φράουλα, τη χαιρόμαστε, την μαζεύουμε και χαιρόμαστε. Ξεκινάς τον Αύγουστο να φτιάχνεις τα φυτά, αρχές Οκτώβρη φυτεύουμε, τον Δεκέμβρη τρώμε τις πρώτες τις δοκιμάζουμε, για να φτάσουμε τον Μάρτη και τον Απρίλη να κόψουμε. Φέτος λόγω δύσκολου χειμώνα κόβουμε φράουλες μόλις εδώ και κανένα μήνα. Φυτέψαμε διπλάσιες από πέρυσι. Πέρυσι στο φουλ της σεζόν κόβαμε 150 κεσεδάκια και τα διοχετεύαμε στη λαϊκή του Αγίου Δημητρίου, αλλά και αλλού.

Τι άλλο σκέφτεστε να κάνετε, πώς θα προχωρήσετε;
Το όνειρό μας είναι και στο χωράφι μας να έρχεται κόσμος με τα παιδάκια του, να δει τις φράουλες, και να τις μαζέψουν μόνα τους, κάνοντας τη βόλτα τους. Αν θέλει να έρθει κάποιος να μας βρει μπορεί. Είμαστε όλη μέρα εκεί. Επίσης θέλουμε να φτιάξουμε οικοτεχνία, να μεταποιούμε τα δικά μας προϊόντα: μαρμελάδες ας πούμε.

Σαν αυτές που φέρατε σ΄ εμένα. Τι μαρμελάδες μου φέρατε;
Σήμερα σου φέραμε μαρμελάδα φράουλα και εσπεριδοειδή. Φτιάχνουμε παντζάρι, ροδάκινο, πορτοκάλι, μανταρίνι, ανάλογα την εποχή. Οι μαρμελάδες αυτές όταν ανοιχτούν μπαίνουν στο ψυγείο, δεν έχουν συντηρητικά. Και θέλουμε να φτιάχνουμε αρωματικά ξίδια, αρωματικά λάδια, θέλουμε να το προχωρήσουμε όσο μπορούμε.

Τελικά ο πρωτογενής τομέας έχει προοπτική και στη Ρόδο!
Είναι η βάση όλων. Χωρίς αυτόν δεν γίνεται τίποτα. Πρέπει να φέρνουμε τα παιδιά μας στη φύση να την αγαπήσουν, να τη σέβονται, να ηρεμούν μέσα σ΄ αυτήν.

Εσείς το τολμήσατε!
‘Ηταν ρίσκο. Το να το ξεκινήσει κάποιος από το μηδέν είναι πολύ δύσκολο. Είναι τόσα τα λεφτά που χρειάζονται που δεν το κάνεις. Κι αν δεν είσαι μαθημένος στο χωριό τότε μην το κάνεις. Το χειμώνα είμαστε από 150 έως 200 κάτοικοι. Εμείς είχαμε καραντίνα πριν την καραντίνα πέντε η ώρα το απόγευμα το χειμώνα είναι νύχτα και δεν κυκλοφορεί άνθρωπος. Κι όταν βρέχει δεν ανάβουν ούτε τα φώτα στους δρόμους. Δεν είναι απλό. Εμάς είναι το χωριό μας, είναι το καμάρι μας, είναι η Κρητηνία μας και την αγαπάμε. Για άλλους θα ήταν πολύ δύσκολο. Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε να επιστρέφουν κι άλλοι στα χωριά και χαιρόμαστε γι αυτό!