Ο Ροδίτης που έχει για πάθος του την Αστρονομία κι έφτιαξε Αστεροσκοπείο!

Pοδούλα Λουλουδάκη

Άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο συρρέουν στο Αστεροσκοπείο του Στέργου Μανώλακα στο Φαληράκι για την παρατήρηση των πλανητών

Το μεγαλείο του Σύμπαντος από ένα Café στο Φαληράκι! Όχι ένα οποιοδήποτε Café, το «Astronomy Cafe» που όμοιό του δεν υπάρχει «σε όλη την Ελλάδα ίσως και όλη την Ευρώπη» όπως τονίζει ο ιδιοκτήτης του και γνώστης της εκλαϊκευμένης αστρονομίας Στέργος Μανώλακας.

Με θέα το απέραντο γαλάζιο, σε ύψος 56 μέτρα από τη θάλασσα, κοντά στο εκκλησάκι του Προφήτη Αμώς, συρρέουν διαβασμένοι και μη απ΄ όλο τον κόσμο για να δουν από τα δύο Αστεροσκοπεία του, τον Κρόνο με το δαχτυλίδι γύρω του, τη Σελήνη, την Αφροδίτη, τ΄ αστέρια, και να απογοητεύονται που δεν θα δουν τον Άρη, γιατί… Άρης είναι αυτός, κι είναι ακριβοθώρητος.

Το βράδυ είναι η ώρα που ξεκινά η περιήγηση στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος. Με δέος για το μεγαλείο του και τη συνειδητοποίηση της ασημαντότητάς μας.

Στη Ρόδο που κατά την αρχαιότητα είχε σχολή Αστρονομίας, στην οποία μαθήτευσαν αστρονόμοι απ΄ όλο τον κόσμο, κι έζησε ο Ίππαρχος ο Ρόδιος που χώρισε το χρόνο σε 365 μέρες, και ξεψύχησε σε μια παραλία της Βόρειας Ρόδου, παρατηρώντας τ΄ αστέρια.

Πότε ξεκίνησε η παρατήρηση των πλανητών να σας γίνεται πάθος;

Η Αστρονομία μ’ ενδιέφερε από παιδί. Θυμάμαι ότι μάζευα λεφτά, τη δεκαετία του ‘90 για ν’ αγοράσω το πρώτο μου τηλεσκόπιο. Αργότερα κατασκεύασα τους δύο θόλους που βλέπετε, τα δύο αστεροσκοπεία, που περιλαμβάνουν δύο μεγάλα τηλεσκόπια που είναι αξιόπιστα όργανα αστρονομικής παρατήρησης, για το κοινό. Πάντα διάβαζα οπτική αστρονομία και ουρανογραφία. Είμαι χομπίστας και το χόμπι μου αυτό το έκανα πάθος.

Σε τι θέση είναι τα αστεροσκοπεία σας και γιατί η θέση αυτή είναι η καταλληλότερη για παρατήρηση;
Είναι ψηλά, 56 μέτρα από τη θάλασσα και έχουν ανοιχτό ορίζοντα. Έχουν θέα τη θάλασσα ανατολικά και νότια. Στα ανατολικά επειδή δεν έχουμε μπροστά μας φωτορύπανση μπορούμε να δούμε με τα τηλεσκόπια, βαθέως ουρανού νεφελώματα και γαλαξίες. Και γενικά μπορούμε να δούμε πλανήτες και τη Σελήνη. Το ένα από τα δύο τηλεσκόπια που έχω μπορεί να δει αντικείμενα περίπου 100 εκατομμύρια έτη φωτός απόσταση. Μέχρι το σμήνος γαλαξιών στην κόμη της Βερενίκης. Πολλοί γνωρίζουν τι είναι αυτό.

Τι ενδιαφέρει περισσότερο; Το φεγγάρι ας πούμε μπορεί να το δει κανείς κάθε βράδυ αν έρθει στο Αστεροσκοπείο;
Το φεγγάρι μπορείς να το δεις από την ημέρα που θα εμφανιστεί ως νέα Σελήνη στον ουρανό στα δυτικά έως περίπου το μισό της φθίνουσας Σελήνης δηλαδή επί 14 μέρες. Το φεγγάρι επομένως δεν μπορούμε να το δούμε κάθε μέρα. Για παράδειγμα σήμερα μπορούμε να το δούμε στις 2 το πρωί και την επόμενη μέρα 45 λεπτά αργότερα.

Πώς γίνεται η περιήγηση για τον απλό επισκέπτη;
Οι περιηγήσεις ξεκινούν μόλις σκοτεινιάσει και οι επισκέπτες μας μπαίνοντας στο Αστεροσκοπείο θα δουν ό,τι επίκαιρο υπάρχει στον ουρανό ώστε να έχουν έτσι μια πρώτη επαφή με την Αστρονομία. Είπαμε ότι δεν μπορείς να δεις κάθε μέρα το φεγγάρι, δεν μπορείς να δεις κάθε εποχή όλους τους πλανήτες. Την περιήγηση την κάνω εγώ στα γερμανικά, στα αγγλικά και βέβαια στα ελληνικά εφόσον υπάρχουν Έλληνες. Διαρκεί περίπου 40 λεπτά, για τους ενήλικες κοστίζει 4 ευρώ και για τα παιδιά 2 ευρώ.

Τους πιο πολλούς τι τους ενδιαφέρει να δουν και ποιοι πλανήτες θεωρούνται οι πιο εντυπωσιακοί κατά την απλή παρατήρηση;
Τους ενδιαφέρει να δουν τον Δία, τα φεγγάρια του Δία, τον Κρόνο με τα δαχτυλίδια, την Αφροδίτη που πάντα φαίνεται σε μισή φάση ως φισοφέγγαρο, θέλουν να δουν τον Άρη, αλλά ο Άρης είναι δύσκολος πλανήτης για παρατήρηση δεν τον βλέπεις συχνά, επίσης να δουν αστρικά σμήνη, νεφελώματα, διπλούς αστέρες, γαλαξίες. Οι περισσότεροι ενθουσιάζονται με τον Κρόνο, που τους είναι γνωστός σχηματικά, μία μπάλα μ’ ένα δαχτυλίδι γύρω του κι όταν τον βλέπουν ακούς τα επιφωνήματα... Επίσης όταν γίνεται παρατήρηση της Σελήνης μπορούν να φωτογραφήσουν και με τα κινητά τους τηλέφωνα. Μόνο με το φεγγάρι αυτό.

Η καλύτερη εποχή πότε είναι;
Είναι το καλοκαίρι γιατί ο Γαλαξίας είναι ψηλά στον ουρανό και προσφέρει περισσότερα αντικείμενα. Εμείς λειτουργούμε την καλοκαιρινή περίοδο, αλλά και για ειδικά τουρ μικρών ομάδων το χειμώνα.
Έρχονται άνθρωποι που γνωρίζουν και από ποιες χώρες είναι κυρίως;
Κάποιοι είναι πολύ ενημερωμένοι και κάποιοι έρχονται κατά τύχη. Έρχονται οικογένειες Ροδίων, αλλά και Ιταλοί, Πολωνοί, Ρώσοι... και είναι και διαβασμένοι αυτοί όλοι.

Κι όλα αυτά στη Ρόδο που έχει παράδοση!
Από την αρχαία εποχή κυρίως επειδή βοηθούσε ο καιρός. Ο Ίππαρχος είχε σχολή Αστρονομίας κατά την αρχαιότητα στη Ρόδο όπου φοίτησαν 280 αστρονόμοι απ’ όλο τον κόσμο.

Τι σας έχει μάθει η αστρονομία για τη ζωή, τι διδάγματα πήρατε τόσα χρόνια παρατηρώντας το Σύμπαν;
Ότι η ζωή είναι μικρή γι’ αυτό πρέπει να ζούμε, να ζήσουμε τη ζωή μας. Άλλωστε, ούτε καν το Σύμπαν, με τέτοιο μεγαλείο που έχει δεν θα υπάρχει για πάντα. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι σε 50 δισεκατομμύρια χρόνια θα «κρυώσει» και θα σβήσει. Αλλά κι αυτά πάλι είναι εικασίες.